Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7709 Esas 2022/2530 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 4. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 21.03.2018 tarih ve 2016/282 E- 2018/108 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nce verilen 13.03.2020 tarih ve 2019/64 E- 2020/361 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin tasarladığı bazı mutfak ürünleri ile bu ürünlerde kullandığı desenlerin özgün olması nedeniyle TPMK’ya çok sayıda endüstriyel tasarım başvurusunda bulunduğunu, 2015/05651 nolu endüstriyel tasarım başvurusunun 11, 12, 13, 14, 15, 16 numaralı tasarımlarının tesciline davalı ... Tic. ve San. A.Ş. tarafından itiraz edilmesi üzerine tescilin iptaline karar verildiğini, davalı şirketin ve müvekkilinin iptal edilen tasarım başvurusuna konu desenler ile ürün tasarımları karşılaştırıldığında tamamen farklı olduğunu, bilgilenmiş kullanıcı gözüyle bakıldığında, müvekkiline ait tasarımların ayırt edici ve yeni olduğunu, tasarımlarda taklidin yasak ancak esinlenmenin serbest olduğunu, buna “yararlanma ve benzetme serbestisi ilkesi” denildiğini, TPMK YİDK'nın iptal kararının hatalı olduğunu ileri sürerek TPMK YİDK'in 2016/T-346 sayılı kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu tasarımlarda ayırt edicilik ve yenilik unsuru bulunmadığı gibi seçenek özgürlüğü geniş olan bir tasarım olmasına rağmen davacı tarafın birebir aynı tasarımı ürettiği hususları birlikte değerlendirildiğinde tasarımların iltibas oluşturacak nitelikte müvekkilinin ürünlerine benzer olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Türk Patent ve Marka Kurumu vekili, müvekkili Kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, dosya kapsamına ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 2015/ 05651 sayı ile tescilli tasarımın mutfak eşyaları desenine ilişkin olduğu, ana unsurlarının çiçek dalı, kuş ve Kız Kulesi figürleri olduğu, tasarımlar arasında ortak unsurların farklılıklardan daha fazla ön plana çıktığı, bu ortak unsurlar arasında yakın bir benzerliğin bulunduğu, tasarımcının bahse konu desenin oluşturulması aşamasında sahip olduğu geniş seçenek özgürlüğü de göz önüne alındığında davacı adına tescil başvurusu yapılan 2015 05651/11 ve 12 sıra nolu tasarım ile davalı itirazına mesnet teşkil eden 2013 03786/5 sıra nolu tasarım ve yine davalı tarafa ait 2015/1 New Series ve Spring / Summer 2014 Başlıklı Kataloglar içerisinde yer alan görsellerinin benzer olduğu, mesnet tasarımların davacı adına yapılan tasarım tescil tarihinden önceki tarihlere tekabül etmesi nedeniyle bu tasarımların yenilik niteliğini de haiz olmadığı, her ne kadar, her iki desende yer alan çiçek figürleri, kuş figürlerinin konumu/duruşu, Kız Kulesi figürünün çevresindeki figürler anlamında bazı farklılıklar bulunmakta ise de, bunların detayda olduğu, bu farklılıklar nedeniyle davacı tasarımının, davalı itirazına mesnet tasarımlardan farklılaşamadığı bu nedenle davacıya ait 2015 05651/11 ve 12 sıra nolu tasarımların, davalı itirazına mesnet tasarımlar karşısında yeni ve ayırt edici niteliklerinin bulunmadığı, 2015 05651/13 sıra numaralı tasarımın, mutfak eşyası desenine ilişkin olduğu, davalının itirazına mesnet 2015 01120/ 14 sıra numaralı tescilin porselen tabak üzerine konumlandırılmış desen olduğu, mutfak eşyası için tasarlanan desenin ana unsurlarının sol üst köşede yer alan çiçek, kuş kafesi, kelebek, desenin ortasında yer alan ve neredeyse birbirinin aynı olan yazılar, sağ alt köşede bulunan koltuk figürleri olduğu, bu noktalarda ve genel izlenim açısından tasarımlar arasında ortak unsurların, farklılıklardan daha fazla ön plana çıktığı, bu ortak unsurlar arasında yakın bir benzerliğin bulunduğu, tasarımcının bahse konu desenin oluşturulması aşamasında sahip olduğu geniş seçenek özgürlüğü de göz önüne alındığında davacı adına tescil için başvurusu yapılan tasarım ile davalı itirazına mesnet teşkil eden tasarımlarda yer alan görsellerinin benzer oldukları, mesnet tasarımların davacı adına yapılan tasarım tescil tarihinden önceki tarihlere tekabül etmesi nedeniyle bu tasarımların yenilik niteliğini haiz olmadığı, her iki desende yer alan çiçek figürleri, kuş kafesi figürleri, koltuk figürü ve koltuk üzerinde yer alan figürler anlamında bazı farklılıklar bulunmakta ise de, bunların detaydaki bazı farklılıklar olduğu, bu farklılıklar nedeniyle davacı tasarımının, davalı itirazına mesnet tasarımlardan farklılaşamadığı bu nedenle davacıya ait 2015 05651/11 ve 13 sıra no’lu tasarımın, davalı itirazına mesnet tasarımlar karşısında yeni ve ayırt edici niteliğinin bulunmadığı, davacı tarafa ait 14 no’lu tasarımda yer alan desende ise, davacıya ait 13 no’lu tasarımda yer alan unsurlardan çiçek, kelebek ve kafesin içerisindeki kuş figürünün yer aldığı, 15 no’lu tasarımda, 13 no’lu tasarımda yer alan unsurlardan kelebek, İngilizce yazı ve çiçek figürlerinin kullanıldığı, 2015 05651/16 no’lu tasarımda ise 13 no’lu tasarımda yer alan kelebek ve koltuk figürlerinin kullanıldığı, yine orta kısımda yer alan İngilizce yazılara aynen yer verilmiş olduğu, tüm bu tasarımsal unsurların, davacı tarafa ait tasarım başvurusunun 13 sıra no’lu tasarımında yer alan unsurların birebir aynısı olup bilgilenmiş kullanıcı gözüyle ve seçenek özgürlüğü hususu birlikte değerlendirildiğinde, davalı şirket itirazına mesnet teşkil eden 2015 01120/ 4, 5 sıra numaralı tasarımlarda yer alan figür, yazılar ve yine davalı tarafa ait 2015/2 New Series Katalogu içerisinde yer alan Melis Kahvaltı Takımı isimli ürünler üzerinde yer alan figür ve tasarımlara oldukça benzediği, mesnet tasarımların davacı adına yapılan tasarım tescil tarihinden önceki tarihlere tekabül etmesi nedeniyle bu tasarımların da yenilik niteliğini haiz olmadığı, davaya konu 2015 05395/11, 12, 13, 14, 15 ve 16 sıra numaralı tasarım tescillerinin, davalı itirazına mesnet tasarımlarda karşısında yenilik ve ayırt edicilik kriterlerinin oluşmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, davaya konu 2015 05395/11, 12, 13, 14, 15 ve 16 sıra numaralı tasarım tescillerinin, davalı itirazına mesnet tasarımlar karşısında yenilik ve ayırt edici nitelik koşullarını sağlamadığının hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişi raporu ile belirlendiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafında temyiz edilmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK'nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 28/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.