MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki menfi tespit davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı kooperatif temsilcilerinden ...., .... ve... gelmiş davalı tarafından gelen olmadığından onun yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili, müvekkili kooperatifin davalıdan herhangi bir borç para almamış olmasına rağmen eski kooperatif başkanının usulsüz işlemleri ile borç para alınmış gibi bono düzenlenip davalıya verildiğini ileri sürerek, kooperatifin davalıya 20.500 DM borçlu olmadığının tespitini ve %40 icra tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin kooperatife borç para verdiğini ve karşılığında kendisine bono verildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen kararın taraf vekilleri tarafından temyizi üzerine karar, Yargıtay 16. Hukuk Dairesince, kooperatifin genel gelir ve gider durumu, üye sayısı ve kooperatifçe yapılan ve yapılacak işler de dikkate alınarak, gerçekten rapora göre çok az geliri olduğu anlaşılan kooperatifin başka kişilerden alınan borçlarla birlikte toplam yaklaşık 30.000 TL borç toplamasını gerektiren bir durumun bulunup bulunmadığının, alınan toplam borcun somut olarak kooperatifin inşaat veya hangi diğer işlerinde kullandığının ve bunların sonucuna göre gerçek bir borçlanmanın olup olmadığının belirlenmesi, ayrıca davalı tarafça bir başka davada esasen 16.000 DM borç verdiği kabul edildiği halde, ibraz edilen bonoda ne sebeple 20.500 DM borç yazılı olduğu hususunun açıklattırılması ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, yetersiz bilirkişi raporuna dayalı olarak hüküm kurulmansın doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda, davacı kooperatifin 80 üyesi bulunduğu ve kooperatif gelirlerinin giderinden fazla olup öz kaynaklarının kendisine yettiği ve kooperatifin borçlanmasını gerektirecek somut neden bulunmadığı, kooperatif kayıtlarında gözüken borçlanma işleminin cezaya çarptırılan kooperatif eski yöneticilerinin davalıyla yaptıkları iş birliği sonucunda oluşturulduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile 30.07.1999 ödeme tarihli 20.500 DM"lık alacaklısı ... borçlu davacı kooperatif olan takibe konu bonodan dolayı davacı kooperatifin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif eski yöneticilerine verilen bonodan dolayı borçlu olunmadığına ilişkin menfi tespit davasıdır.
Mahkemece, bononun tanzim tarihinde kooperatif gelirlerinin giderinden fazla olduğu, borçlanmasını gerektiren bir neden bulunmadığı, kooperatif kayıtlarında gözüken borçlanma işleminin kooperatif eski yöneticilerinin davalıyla yaptıkları iş birliği sonucunda oluşturulduğu, gerekçesi benimsenmiş olunmasına rağmen aynı konuda yöneticiler aleyhine açılan ... Ağır Ceza Mahkemesi"nin 1999/130 Esas sayılı dosyasının henüz sonuçlanmamış olmasının göz önünde bulundurulmaması doğru görülmemiştir.
Diğer yandan, davalı tarafından ... 2. İcra Müdürlüğü"nün 1999/2409 sayılı dosyasında dava konusu bono nedeniyle yapılan icra takibinde borçlu kooperatifin takibe itirazı üzerine, ... İcra Tetkik Mercii hakimliğinin 2000/12 esas sayılı dosyası ile görülen itirazın kaldırılması davasında takibin 18.062 DM"lik alacağa yönelik itirazının kaldırılmasına ilişkin hüküm davacı ... tarafından temyiz edilmeyerek benimsenmiştir.
Bu durumda, mahkemece ... Ağır Ceza Mahkemesi"nin 1999/130 Esas sayılı dosyası getirtilerek, kesinleşen maddi olgunun belirlenmesi ve bu arada TTK’nun 84.maddesi ve ... İcra Tetkik Mercii Hakimliği"nin yukarıda belirtilen dosyasındaki durum da değerlendirilmek suretiyle hasıl olacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmuş ve kararın açıklanan nedenlerle davalı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 04.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.