Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/538 Esas 2022/2527 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Mersin 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 21.10.2020 tarih ve 2018/97 E. - 2020/469 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı ile 19.06.2010 tarihli 5 yıl süreli bayilik sözleşmesi ile satış taahhütnamesi akdedildiğini, davalının taahhütlerini yerine getirmeyerek eksik ürün aldığını, sözleşmeyi süresinden önce haksız olarak feshettiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla yıllık asgari alım taahhüdüne aykırı davranılması nedeniyle 5.000,00 TL cezai şart alacağı ile haksız fesih nedeniyle 20.000,00 TL kâr mahrumiyetinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, satış taahhütnamesindeki imzanın müvekkiline ait olmadığını, taahhütnamenin ağır koşullar içerdiğini, sözleşmenin haklı nedenlerle feshedildiğini, davacı tarafından gönderilen ürünlerin ayıplı olduğunu, fazla tahsilat yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, dosya kapsamına ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, taraflar arasında 19.06.2010- 2015 tarihleri arasında geçerli 5 yıl süreli akaryakıt bayilik sözleşmesi ile 19.06.2010 tarihli taahhütname imzalandığı, taahhütnamenin 9. maddesine göre davalının davacı şirketten yıllık 1000 metreküp beyaz ürün ve 5 ton madeni yağ satın almayı taahhüt ettiği, aynı maddeye göre taahhüde aykırılık halinde davalının cezai şart ödemesinin kararlaştırıldığı, taahhütnamenin davalı tarafından imzalandığı, taraflar arasındaki akaryakıt bayilik sözleşmesinin ... 7. Noterliği'nin 02.03.2012 tarih ve 05899 yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalı tarafça tek taraflı olarak feshedildiği, davacı defterlerine göre davalının sözlşemenin feshedildiği tarihe kadar yıllık alım taahhüdüne uymadığı sabit olduğundan davalının sözleşmeyi feshinin haksız olduğu gerekçesiyle 3.532,96 TL kâr mahrumiyeti bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek aylık %7 akdi faiz ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, 20.000,00 TL cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek aylık %7 akdi faiz ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, bayilik sözleşmesinde öngörülen asgari alım taahhüdünün yerine getirilmesi nedeniyle oluşan kâr mahrumiyeti zararı ile cezai şartın tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmişse de davalı savunmasında, davacının ayıplı ürün verdiğini, fazla tahsilat yaptığını, bedeli ödenen çekleri iade etmediği gibi jeneratörün de geri getirilmediğini ileri sürüp bu hususların çekilen ihtarnameye rağmen de dikkate alınmadığını dolayısıyla sözleşmeyi haklı sebeplerle feshettiğini ileri sürmüş, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar Yargıtay (kapatılan) 19. Hukuk Dairesi’nin 2016/13711 – 2017/7790 sayılı ve 06/12/2017 tarihli ilamı ile belirtildiği üzere Mahkemece öncelikle taraflar arasında düzenlenen bayilik sözleşmesi ve eki taahhütname uyarınca sözleşmenin davalı yanca haklı olarak fesih edilip edilmediğinin tespit edilmesi gerektiği, feshin haksız olduğunun tespiti halinde ise taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin 25. maddesindeki hüküm uyarınca davacının, sözleşmenin feshine ilişkin çekilen ihtarname tarihinden itibaren kar mahrumiyeti isteminde bulunabileceği, ihtarname tarihinden önce ise davacının herhangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin ürün vermeye devam etmesi nedeniyle talepte bulunamayacağı, yine taraflar arasında düzenlenen 19.06.2010 tarihli taahhütnamenin 2. maddesinde belirtilen cezai şartın ise ifaya ekli cezai şart olmadığı, sözleşmenin haksız feshi nedeniyle talep edilebileceği gözetilerek yapılacak inceleme sonucu bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle hükmün davacı yararına bozulmasına karar verilmiş olup, mahkemece bozmaya uyulmasına rağmen davalının feshinin haklı veya haksız olup olmadığı yönünde yeterli inceleme ve araştırma yapılmaksızın karar verilmesi doğru olmamıştır. Mahkemece bozmaya uyulduğuna göre yapılması gereken tarafların iddia ve savunmalarının her biri üzerinde durulup davacının ayıplı mal verip vermediğinin tanık beyanları da değerlendirilerek ve davacının fazla tahsilat yapıp yapmadığı, çekleri iade edip etmediği hususları taraf defterleri incelenerek toplanacak tüm delillere göre feshin haklı olup olmadığı tespit edilip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 28/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.