Davacı, M.. Y.. Vek. Av. A.. Y.. ve Davalı Sosyal Güvenlik Kurumu Vek. Av. R...K... aralarındaki tesbit davası hakkında Sakarya İş Mahkemesince verilen 26/06/2014 gün ve 2014/90-684 sayılı kararın süreden reddine ilişkin Dairemizin 17/09/2015 gün ve 2014/22480-2015/16734 sayılı ilamına karşı davalı vekili tarafından süresi içinde maddi hatanın düzeltilmesi yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi. Gereği konuşulup düşünüldü.
İstem, maddi yanılgının düzeltilmesine ilişkindir.
İş mahkemelerinden verilen kararlar ve buna bağlı Yargıtay ilamına karşı karar düzeltme yolu bulunmamaktadır. Ne var ki, Yargıtay onama ve bozma kararlarında maddi yanılgı bulunması halinde usuli kazanılmış haktan söz edilemeyeceği, giderek maddi yanılgının düzeltilmesi gerektiği Yargıtay"ın oturmuş ve yerleşmiş içtihatlarındandır.
Dava, eşinden ölüm aylığı alan davacının babasından talep ettiği ölüm aylığının reddine ilişkin davalı Kurum işleminin iptali ile babasından ölüm aylığı almaya hak kazandığının tespiti ve tahsis talep tarihi olan 24.09.2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile aylıklarının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile "eşinden dolayı ölüm aylığı almakta olan davacının babasından dolayı da yetim aylığı alması gerektiğinin tespitine, buna aykırı kurum işleminin iptaline, davacının 01.10.2013 tarihinden itibaren babasından dolayı yetim aylığı alması gerektiğinin tespitine" karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının eşi K... Y... 27.05.2007 tarihinde vefat ettiği, eşinin ölümünden sonra davacıya 19.06.2007 tarihi itibariyle 506 sayılı Yasa kapsamında ölüm aylığı bağlandığı, davacının babası Ş... A.. 22.07.1990 tarihinde vefat ettiği, davacının babasının şahsi sicil dosyasının bulunmadığı, hangi Yasa kapsamında sigortalı olduğunun belli olmadığı, davacının 24.09.2013 tarihli tahsis talebi ile babasından dolayı ölüm aylığı bağlanmasını talep ettiği, davalı Kurumun davacının ölen babasından dolayı aylığa hak kazanmış olmasına rağmen 506 sayılı Yasanın 68.maddesinin VI.bendi uyarınca yüksek olan aylığın ödendiği bu sebeple yapılacak işlemin bulunmadığının bildirildiği, gerekçeli kararın 26.06.2014 tarihinde davalı Kurum ve davacı vekillerine tefhim edildiği, 14.08.2014 tarihinde davalı Kurum vekiline tebliğ edildiği, davalı Kurumun 14.08.2014 tarihli temyiz başvuru dilekçesinin süresinde olmadığı gerekçesi ile Sakarya İş Mahkemesi"nin 2014/90E, 684K sayılı 15.08.2014 tarihli Ek Kararı ile reddine karar verildiği, ek kararın 28.08.2014 tarihinde davalı Kuruma tebliğ edildiği, davalı Kurumun UYAP ortamında düzenlediği temyiz başvuru dilekçesinin onaylandığı tarihin 08.09.2014 tarihi olduğu, halbuki temyiz dilekçesinin davalı Kurum vekili tarafından oluşturulma tarihinin, süresi içinde, 04.09.2014 tarihi olduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık 506 sayılı Yasa kapsamında ölen koca ile anne ve babadan dolayı ayrı ayrı ölüm aylığı bağlanıp bağlanamayacağı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 Sayılı Yasanın 68/VI. Maddesi hükmüne göre, babasından ölüm aylığı alan kız çocuğunun evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almağa hak kazanması halinde bu aylıklardan fazla olanı ödenecektir.
Öte yandan, 506 Sayılı Yasaya 02.07.2005 tarih ve 5386 sayılı Yasayla eklenen geçici 91.madde hükmü, kız çocuklarına 06.08.2003 tarihinden önce bağlanan gelir ve aylıkların kendi çalışmaları dışında sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir veya aylık almaları halinde kesilmeyeceği yönündedir.
506 sayılı Yasaya eklenen geçici 91. maddesi 506 sayılı Yasa"nın 68. maddesini yürürlükten kaldırmamıştır. 06.08.2003 tarihinden önce de yasal engel nedeniyle kız çocuklarına her iki aylığın bağlanması mümkün değildir.Geçici 91. maddede sözü edilen gelir ve aylıklar daha önce yasal engel bulunmaması nedeniyle iki ayrı sosyal güvenlik yasası kapsamında bağlanan aylıklardır.
Somut olayda, davacının babasının hangi yasa kapsamında sigortalı olduğu araştırılıp tespit edilmeden, davalı Kurumdan şahsi sicil dosyası getirtilmeden eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
Yapılacak iş, davacının babasının hangi yasa kapsamında sigortalı olduğu araştırılarak 506 sayılı Yasanın 68/VI ve 5510 sayılı Yasanın 54/5 maddelerini de göz önünde bulundurup sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Ne var ki, Sakarya İş Mahkemesi"nin 2014/90E, 684K sayılı 15.08.2014 tarihli Ek Kararına ilişkin davalı Kurum vekilinin temyiz dilekçesinin, maddi hata sonucu Dairemizin 2014/22480 E, 2015/16734K sayılı, 17.09.2015 tarihli ilamı ile süre aşımı yönünden reddine karar verilmiştir.
O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan maddi hata istemi kabul edilmeli, Sakarya İş Mahkemesi"nin 2014/90E, 684K sayılı 15.08.2014 tarihli Ek Kararı ile Dairemizin 2014/22480 E, 2015/16734K sayılı, 17.09.2015 tarihli ilamı kaldırılarak, Sakarya İş Mahkemesi"nin 2014/90E, 2014/684 K sayılı 26.06.2014 tarihli kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Kurumun maddi hata isteminin KABULÜYLE; Sakarya İş Mahkemesi"nin 2014/90E, 684K sayılı 15.08.2014 tarihli Ek Kararının Bozularak KALDIRILMASINA, Dairemizin 2014/22480E, 2015/16734K sayılı, 17.09.2015 tarihli ilamının KALDIRILMASINA, Sakarya İş Mahkemesi"nin 2014/90E, 2014/684 K sayılı 26.06.2014 tarihli kararının BOZULMASINA, 14.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.