Esas No: 2020/7587
Karar No: 2022/2664
Karar Tarihi: 31.03.2022
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7587 Esas 2022/2664 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davalı şirketle davacının doğrudan ilişkisi olmadığı ve faktoring işleminin usulüne uygun olduğu gerekçesiyle davacının, davalı şirkete ciro edilen çekler için ödediği bedellerin istirdadına dair taleplerinin reddine karar verilmiştir. Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine yapılan incelemede saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığına ve usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir. Kararda Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 9. maddesinin 2. fıkrası ele alınmıştır.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16.HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 03.07.2017 tarih ve 2016/432 E- 2017/594 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kabulüne dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce verilen 09.10.2020 tarih ve 2017/5552 E- 2020/1619 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı ile davadışı GÇS şirketinin arasında malzeme satış ve sevk sözleşmelerinin düzenlendiğini, davadışı şirket tarafından sözleşme konusu malların teslim edilmesinin karşılığında davacı tarafından çeklerin teslim edildiğini, ancak taahhüt edildiği şekilde sözleşmenin 4. maddesine aykırı olarak teslimatın zamanında yapılmadığını, Biga 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 2015/98 E. Sayılı dosyasında davadışı şirkete karşı çek bedellerine ilişkin açılan istirdat davasının kabulüne karar verildiğini ve çeklerin karşılığı olan malların davacıya teslim edilmediğinin sabit olduğunu, buna göre müvekkili tarafından dava dışı şirkete ciro edilen ve yine ciro/temlik yolu ile davalı ... şirketine geçen 3 adet çekin 01.10.2014 tarihli malzeme satış sözleşmesinin mütemmim cüz-ü niteliğinde olduğunu, davalı şirketin dava konusu çekleri fatura ve benzeri belgeleri teslim almadan temlik aldığını ve böylece ilgili çekleri tahsile ve icra takibine konu etmeye yetkili olmadığını, bu nedenlerle dava konusu çekler bakımından müvekkilinin borçlu bulunmadığının tespitine ve bu çekler ile ilgili haciz baskısı ve tehdidi altında davalı şirkete ödenen Türkiye Halk Bankası A.Ş.-Çan Şubesi’ne ait 4707524 çek nolu, 31.03.2015 keşide tarihli ve 40.000,00 TL meblağlı çek, Türkiye Halk Bankası A.Ş.-Çan Şubesi’ne ait 4707525 çek nolu, 30.04.2015 keşide tarihli ve 40.000,00 TL meblağlı çek ve Türkiye Halk Bankası A.Ş.-Çan Şubesi’ne ait 4707526 çek nolu, 30.05.2015 keşide tarihli ve 40.000,00 TL meblağlı çek olmak üzere toplamda 120.000,00 TL meblağlı çekler karşılığında müvekkili şirketin davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının tespitine ve çek bedellerinin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davalının faktoring işlemlerini yaparken 6361 sayılı Kanun'un 9. Maddesinin 2. fıkrasına uygun olarak kambiyo senedine dayalı olsa bile alacakların fatura ile tevsik edilmesi halinde devralındığını, davalı şirketin iş bu davaya konu olan çekleri faktoring müşterisi dava dışı G.Ç.S Metal Çatı İzolasyon Taah. Tic. ve San. A.Ş. ile 03/03/2014 tarihinde imzaladığı faktoring sözleşmesi temelinde 08/10/2014 tarihli alacak bildirim formu ödeme araçları tevdii bordrosu ile ve işbu davaya konu olan çek bedellerini tevsik edici faturalara dayanarak temlik aldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılamanın sonucunda, davalı ... şirketinin Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 9. maddesinin 2. fıkrasına uygun olarak dava konusu çekleri faktoring müşterisi dava dışı G.Ç.S Metal Çatı İzolasyon Taah. Tic. ve San. A.Ş. ile 03/03/2014 tarihinde imzaladığı faktoring sözleşmesi temelinde 08/10/2014 tarihli alacak bildirim formu ödeme araçları tevdii bordrosu ile ve dava konusu çeklerin bedellerini tevsik edici faturalara dayanarak temlik aldığı, davalı ... şirketi fatura ibrazını arayarak üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiğinden davacı tarafça davalının kötü niyetli veya çekin iktisabında ağır kusurlu olduğu kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince yapılan yargılamanın sonucunda, mahkemenin gerekçesi değiştirilerek, temlik eden şirketle davacının doğrudan ilişkisi olmadığı, Biga 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen davanın davalısının da temlik eden şirket olmadığı, temlik eden şirket ile mal satın alan şirket arasında bir ihtilafın da olmadığı, faktoring şirketinin müşterisinin doğrudan davacı ile iş ilişkisinin olmadığı, bu nedenle faktoring işlemini usulüne uygun olduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 31/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.