8. Hukuk Dairesi 2014/9071 E. , 2014/13425 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : .... Aile Mahkemesi
... ile ...Asa aralarındaki katkı payı davasının kısmen kabulüne, kısmen reddine dair .... Aile Mahkemesi"nden verilen 17.09.2013 gün ve 709/676 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı... vekili, boşanma ile birlikte açılan ve tefrik edilen davasında, davacının kazandığı parayı evlilik birliğine hasrettiğini, davalıya ait maaşın belli kısmının OYAK üyesi olarak birikim amacı ile yine OYAK konut edindirme fonuna üye olması sebebiyle kesildiğini, yapılan tasarruf miktarının 14.000 TL olduğunu, davacının bu tasarruf meblağından 7.000 TL miktarında edinilmiş olan bu tasarrufa katılım payı bulunduğunu, ayrıca davalının TSK ...ölüm sandığı, TSK Mehmetçik Vakfı ve Türk Hava Kuvvetleri Kartal Vakfına üyeliklerinden dolayı maaş kesintilerinden dolayı fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak 1.500 TL maddi tazminat hakkı talep ettiğini, ayrıca evlilik içinde tarafların müşterek tasarrufları ve özellikle davacıya düğününde takılan takılarını bozarak kattığı değerle alınan... plakalı ... marka aracın değerinin yarı bedeli olan 6.000 TL"nin de davacıya ödenmesi gerektiğini açıklayarak fazla hakları saklı tutularak 14.500 TL maddi tazminatın dava tarihinden geçerli yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili, talebin sebepsiz zenginleşme niyetini gösterdiğini, OYAK kesintisinin zorunlu olup konut edindirme fonuna ise Ocak 1999 yılında üye olunduğunu, dava konusu aracın davalının babasının maddi yardımları ile alındığını açıklayarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacı tarafın ...üyeliği ile ilgili olarak açtığı davasını atiye terk edip davalı vekili de muvafakat ettiğinden karar verilmesine yer olmadığına, davacı vekilinin oyak üyeliği için 7.000 TL, araç için de 4.350 TL olmak üzere toplam 11.350 TL alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, araç için fazlaya ilişkin talebin reddine, Oyak üyeliği için fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.Taraflar 05.08.2001 tarihinde evlenmişler, 21.05.2008 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin kararın 02.11.2012 tarihinde kesinleşmesiyle, mal rejimi sona ermiştir (TMK.nun 225/2.m.). Sözleşmeyle başka mal rejimi seçilmediğinden, eşler arasında 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (TKM"nin 170.m.), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar ise, yasal edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (TMK.nun 202, 4722 sayılı Yasa"nın 10.m.).
Dava konusu... plakalı ... model ... marka aracın 18.12.2002 tarihinde davalı adına satın alındığı ve boşanma davası öncesi 08.12.2006 tarihinde dava dışı gerçek kişiye satıldığı anlaşılmaktadır. Davacı ayrıca davalının OYAK üyeliği ve yardım sandığı, vakıf üyelikleri ile ilgili kesilen miktarlar bakımından da talepte bulunmuş olup davacının isteği, aracın edinme tarihi ve dosya kapsamına göre katılma alacağı niteliğindedir.
Evlilik içinde 01.01.2002 tarihi sonrası eşlerden biri adına edinilen mal varlığı üzerinde diğer eşin yasadan kaynaklanan artık değerin yarısı oranında katılma alacağı isteme imkanı bulunmaktadır (TMK’nun 231, 236/1.m.). TMK"nun 222. maddesi gereğince, belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. Bir eşin bütün mallarının aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal olarak kabul edilmesi gerekir. Katılma alacağı bakımından talepte bulunan eşin çalışıp çalışmaması veya herhangi bir katkıda bulunup bulunmamasının bir önemi de yoktur. Katılma alacağı yasadan kaynaklanmaktadır. Bu tür davalarda, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK.m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK.m.219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.m.231) yarısı üzerinden (TMK.m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak katılma alacağının hesaplanması gerekir.
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde alındığı anlaşılan dava konusu araç TMK’nun 222/son maddesine göre edinilmiş mal niteliğinde olduğuna, aynı maddenin 2.fıkrasına göre davalı tarafından kişisel mal savunması ispat edilemediğine, usul ve yasaya uygun şekilde belirlenen artık değer üzerinden yarı oranda yazılı şekilde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre davalı vekilinin araca yönelen temyiz itirazlarının reddi ile hükmün araçla ilgili belirlenen 4.350 TL katılma alacağı bakımından ONANMASINA,
Davalı vekilinin araç dışındaki diğer kabul edilen bölüme yönelen temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece, alınan bilirkişi raporundaki hesaplamalardan hareketle davalının mesleği itibarıyla üyesi olduğu OYAK tarafından yapılan kesintiler, OYAK konut ön biriktirme fonuna üyeliği sebebiyle yaptığı ödemeler dikkate alınarak yazılı şekilde fazla hakları da saklı tutularak taleple bağlı olacak şekilde 7.000 TL katılma alacağına hükmedilmiştir. Dosyaya gelen yazı cevaplarından davalının mesleği sebebiyle zorunlu OYAK üyesi, aynı zamanda OYAK konut ön biriktirim fonu üyesi olduğu, davalının maaşlarından bu üyelikleri sebebiyle kesintiler yapıldığı, bu kesintilerden fonda birikim oluştuğu, üyelik ilişkisinin devam ettiği, davalıya OYAK tarafından herhangi bir toplu ödeme yapılmadığı gibi maaş veya ücret alacağı da bulunmadığı, davalının 1999 yılında üye olduğu OYAK konut ön biriktirme fonundan 13.03.2013 tarihinde ayrılarak rezervi olan 44.755,74 TL"nin kendisine ödendiği ve üyeliğinin sona erdiği anlaşılmaktadır.
Edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesi sebebiyle açılan alacak davalarında kural olarak mal rejiminin sona erdiği anda (boşanma dava tarihinde) mevcut bulunan edinilmiş mallar tasfiye anındaki değerleri gözetilerek tasfiye yapılmaktadır. (TMK’nun 232, 235/1.m) Mal rejiminin sona erdiği sırada bulunmayan, evlilik sırasında edinilmiş olmakla birlikte boşanma davası açılmadan önce elden çıkartılan mal varlığı değerlerinin de istisnai olarak devredildikleri tarih dikkate alınarak tasfiyeye katılma imkanı bulunmaktadır (TMK’nun 229, 235/son m.) Ancak mal rejimi sona erdiği (boşanma dava tarihinde) sırada mevcut bulunmayan mal veya değerler bakımından tasfiye yapılamaz.
Bu açıklamalar karşısında mal rejimi sona erdiği sırada henüz davalı yedinde olmadığı, davalıya yapılan bir toplu ödeme de bulunmadığı halde davalının OYAK üyeliği sebebiyle boşanma dava tarihine kadar davalının maaşından yapılan kesintiler ile konut ön biriktirme fonu üyeliği nedeniyle yapılan ödemeler toplamı dikkate alınarak davacı lehine hesaplama yapılıp katılma alacağına hükmedilmesi doğru olmadığı gibi davalıya mal rejimi sona erdikten sonra 13.03.2013 tarihinde üyelikten ayrılması sebebiyle ödendiği anlaşılan 44.755,74 TL rezerv miktarın da henüz mal rejimi sona erdiği sırada davalı yedinde olmaması sebebiyle tasfiyede gözetilmesi mümkün değildir. Mahkemece, araç dışındaki davalının OYAK üyeliği ve konut ön biriktirme fonundaki birikimlerle ilgili davacının davasının reddine karar verilmesi gerekirken usul ve yasaya aykırı şekilde farazi bir takım hesaplamalardan hareketle yazılı şekilde 7.000 TL katılma alacağına hükmedilmesi doğru değildir.
Yukarıda açıklanan nedenle davalı vekilinin temyiz itirazları kısmen yerinde olduğundan kabulüyle hükmün araç dışında kalan OYAK üyeliği için hesaplandığı açıklanan 7.000 TL ile ilgili bölümünün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 24,30 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 24.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.