MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hükmün süresi içinde davalılar ... Sosyal Hizm. Kurye Dağ. Taş. İnş. Yat. San. ve Tic. Ltd. ile ... Güv. Sist. Tem. Kurye Dağı. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, dava dışı işçinin işçilik alacaklarından kaynaklı dava açtığını ve kazandığını, müvekkili aleyhine takip başlattığını, müvekkili tarafından takip dosyasına 23.446,55 TL ödemede bulunulduğunu, işçilik alacaklarından davalıların sorumlu olduğunu ileri sürerek, 23.446,55 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacı asıl işverenin işçiye ödediği tutardan davalı alt işverenlerin sorumlu olduğu işçilik alacaklarının tamamından son işveren ... Sosyal Hizmetler Kurye Dağ. Taş. İnş. Yat. San. ve Tic. Ltd. Şirketinin tüm alacak yönünden, diğer davalılar işçiyi çalıştırdıkları süre esas alınarak hesaplanan alacaklardan sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile son işveren davalı ... Sosyal Hizmetler Kurye Dağ. Taş. İnş. Yat. San. ve Tic. Ltd. Şirketinin talep edilen bedelin tamamından, diğer davalıların dava dışı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sorumlu tutulmasına, davacı alacağının ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı davalı ... Tic. Ltd. Şti. ve ... Sosyal Hiz. Ltd.Şti vekili temyiz etmiştir.
1-Davalı ... Tic. Ltd. Şti.’ temyiz itirazları yönünden, dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ... Tic. Ltd. Şti. vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Davalı ... Sosyal Hiz. Ltd. Şti’nin temyiz itirazları yönünden; Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından
S.2
sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Bu durumda mahkemece yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçe ile son işverenin ödenen bedelin tamamından sorumlu tululması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Tic. Ltd. Şti. yönünden tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Sos. Hiz. Kurye Dağ. Tic. Ltd. Şti. yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile sair temyiz itirazlarının reddine, hükmün, davalı ... Sos. Hiz. Kurye Dağ..Tic. Ltd. Şti. yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davalı ... Sos. Hizm. Ltd. Şti"ye iadesine, aşağıda yazılı harcın davalı ... Güv. Tic. Ltd. Şti.den alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 25.06.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.