Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2020/1362 Esas 2020/4437 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30/01/2014 gününde verilen dilekçe ile asıl davada şahsi hakka dayalı tapu iptali ve tescil, birleştirilen davada önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; asıl ve birleştirilen davaların ayrı ayrı reddine dair verilen 12/02/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı- birleştirilen davada davalı ... ve davalı- birleştirilen davada davacı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, tapu iptal ve tescil, birleştirilen dava ise önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil istemlerine ilişkindir.
Davacı/ birleştirilen davada davalı vekili; 167 ada 15 parselde bulunan arsa ve arsa üzerindeki 6 katlı binanın müvekkiline ait olduğunu, daha sonra davalı ... tarafından yapılan Toplu Konut Uygulama Çalışmaları kapsamında; mevcut olan 6 katlı binanın 20 metrekaresinin, 167 ada 135 Parsel üzerine oturmakta olduğunu, söz konusu binanın 20 metrekaresinin üzerine oturduğu yer dahil olmak üzere 167 ada 135 parseldeki 40 metrekarelik bitişik arsanın Belediye tarafından yasa gereği öncelikle tarafına satılacağını, ancak davalı belediyenin; 167 ada 135 parseldeki tarafına ait arsadaki binanın 20 metrekaresinin de üzerinde bulunduğu 40 metrekarelik yerin 13 metrekaresini yasaya ve usule açıkça aykırı olarak davalı ...’a sattığını, dolayısıyla davaya konu 167 ada 135 parseldeki 40 metrekare yerin kendi hakkı iken hakkaniyete aykırı bir şekilde davalı ...’a verildiğini, bu haliyle bina için iskan alınamadığını, 167 ada 15 parseldeki arsasının üzerindeki binasının üzerinde bulunduğu 20 metrekareyle birlikte binasına bitişik ve belediye tarafından da yasa gereği tarafına tahsis edilecek olan 167 ada 135 parselde bulunan toplam 40 metrekare yerden; yine Belediye tarafından davalı ... adına kayıtlı payın tapusunun iptaliyle adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur.
Davalı/ birleştirilen davada davacı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Birleştirilen davada ise; 167 ada 135 parselde kayıtlı taşınmazın 161/480 hissesinin ... tarafından 09.01.2014 tarihinde davacı müvekkiline satıldığını, geri kalan 319/480 hissesinin ... tarafından 30.01.2014 tarihinde davalı ..."ye satıldığını, davalının bu parseldeki hissesini ... Belediye Başkanlığından 4.476,45 TL"ye satın aldığını, davacı ile davalı arasında iyi komşuluk ilişkilerinin mevcut olmadığını, belediye tarafından yapılan satışın diğer paydaşa herhangi bir şekilde duyurulmadığını, yasal süresi içerisinde önalım haklarını kullandıklarını, 167 ada 135 parselde kayıtlı taşınmazın davalıya ait 319/480 hissesinin tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece asıl ve birleştirilen davaların ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Hükmü davalı/ birleştirilen davada davacı vekili ile davacı/ birleştirilen davada davalı vekili ayrı ayrı temyiz etmişlerdir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
1) Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davacı/ birleştirilen davada davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2) Davalı/birleştirilen davada davacı vekilinin temyiz itirazlarına gelince; davalı/birleştirilen davada davacı ...’ın önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talebinde bulunduğu 167 ada 135 parsel sayılı taşınmazda 09.01.2014 tarihinden itibaren paydaş haline geldiği, ... Belediye Başkanlığının hissesini 30.01.2014 tarihinde davacı/birleştirilen davada davalı ...’e devretmesi üzerine davalı/birleştirilen davada davacı ...’ın TMK 732 vd. maddeleri uyarınca önalım hakkı doğduğundan tapu iptal ve tescil hükmü kurulması gerekirken yasal olmayan gerekçeyle birleştirilen davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı/birleştirilen davada davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı/birleştirilen davada davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.07.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.