9. Hukuk Dairesi 2021/5336 E. , 2021/10306 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 01/01/2006 ile 30/09/2011 tarihleri arasında güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, ilk iki sene 12 saat çalışıp 24 saat dinlendiğini, sonraki yıllarda ise 08:00 ile 17:00 saatleri arasında çalıştığını, müvekkilinin asgari ücretin % 30 fazlası aylık maaş aldığını, son 3 yıllık çalışma döneminde ise maaşının eksik olarak asgari ücret üzerinden yatırıldığını, günde 1 öğün yemek ve aylık 90,00 TL yol parası aldığını, resmi tatiller ve dini bayramlarda çalışmasına rağmen bunların karşılığını alamadığını, fazla mesai ve genel tatil ücretlerinin ödenmemesi ve son 3 yıla ait maaşının eksik ödenmesinden dolayı iş akdinin haklı olarak feshettiğini iddia ederek; kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, genel tatil ücreti, ücret alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davanın zamanaşımı ve hak düşürücü süre nedeniyle reddi gerektiğini, müvekkil kurumun güvenlik hizmeti sunan firmalarla 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735 sayılı Kamu İhale sözleşmesi kapsamında hizmet aldığını, davacının son olarak YNR Güvenlik ve Savunma Hizmetleri Ltd. Şirketi"ne bağlı olarak çalıştığını, ücret ve ödemelerin söz konusu şirket tarafından yapıldığını, bu şirketin davaya dahil edilmesi gerektiğini, davacının çalıştığı işyeri olan ... Eğitim ve Araştırma Hastahanesi"nin 506 sayılı Kanunun 87. maddesi anlamında "ihale makamı" konumunda olup "Asıl İşveren" olmadığını, müvekkil davalının işveren sıfatı taşımadığını ve husumetin müvekkil davalıya yöneltilmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkil davalı vekili ayrıca teknik şartnameye göre işine son verilen işçilerin her türlü hukuki hakları ve tazminatlarının yüklenici firma tarafından karşılanacağının kararlaştırıldığını, ihalenin Yasaya uygun ve ödemelerin zamanında yapıldığını, işyerinde fazla mesai yapılmadığını, davacının haklı nedene dayanmadan iş akdini feshettiği için kıdem tazminatına hak kazanamayacağını, çalışanların hak edişlerinin ödendiği için bunların tekrar ödenmesinin istenmesinin yerinde olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Bozma İlamı ve Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemenin fark ücreti talebinin reddine, kıdem tazminatı, fazla mesai ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının kabulüne ilişkin kararı taraflar vekillerinin temyizi üzerine Dairemizin 27.11.2019 tarih ve 2019/7419 esas, 2019/21099 karar sayılı ilamı ile; “1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı işçi davalı işveren nezdinde çalıştığı sırada davalı ile alt işveren arasındaki sözleşmesel hükümlere göre ücretinin ödenmediğini ve ücretinin düşürüldüğünü ileri sürerek ücret farkı talebinde bulunmuş, Mahkemece iddianın ispatlanmadığı gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir.
Dairemizce verilen geri çevirme kararı sonrasında dosyaya sunulan 4 adet klasörün incelenmesinde, istek konusu döneme ait bordrolar, ihale evrakları ve davalı ile alt işverenler arasında imzalanan sözleşmelerin yer aldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece kararın gerekçesinde davacıya ait bordrolar olmadığı için ücret indirilmesine ait iddianın değerlendirilemediği yine davacı işçi ile alt işverenler arasında yapılan sözleşmelerde asgari ücretin belli bir oranının ödeneceği yönünde böyle bir hükmün bulunmadığı belirtilerek sonuca gidilmiş olup bu açıklamalara göre dosyanın eki niteliğindeki klasörlerin değerlendirilmediği sonucu ortaya çıkmaktadır.
Davacının ücret farkı talebi yönünden dosya tüm delilleri ile birlikte değerlendirilmeli, davalı ile alt işverenler arasındaki sözleşmelerde belirtilen ücret rakamının 3. kişi yararına şart kuralı gereği davacı işçiye de uygulanması gerektiği kabul edilmeli, ücret bordroları karşılaştırılarak farkın olup olmadığı tespit edilmeli öte yandan davacı işçinin değişen ücreti kabul ettiğine dair işçi ile işveren arasında bir sözleşme hükmü olup olmadığı da değerlendirilerek davaya konu talepler yönünden bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma kararına uyulmuş, dosya bilirkişiye verilerek bilirkişi raporu doğrultusunda temyize konu hüküm kurulmuştur.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davalı bakanlık ile davadışı altişverenler arasında yapılan sözleşmelere uygun olarak ücretin ödenip ödenmediği, fark ücret alacağı doğup doğmadığı hususlarında uyuşmazlık bulunmaktadır.
27.11.2019 tarihli ilamımızda, geri çevirme kararımız doğrultusunda dosyaya eklenen 4 klasör halindeki ücret bordroları, ihale evrakları, hizmet alım sözleşmeleri incelenerek ve davacı ile davalı Bakanlık ya da alt işverenler arasında yapılan bireysel iş sözleşmesi ya da davacının ücretinin düşürülmesine dair muvafakati olup olmadığı araştırılarak tüm bilgi ve belgeler birlikte değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği yönünden İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur. Mahkemece bozmaya uyulmuş, bilirkişi raporu alınmış ve bu rapor doğrultusunda davanın fark ücret talebi talep ile bağlı kalınarak kabul edilmiştir. Ancak bilirkişi raporunun incelenmesinden kararın dayanağı bilirkişi raporunun dosyanın eki dört klasör içinde bulunan ücret bordrolarının, ihale evraklarının, teknik şartnamelerdeki ücrete ilişkin hükümlerin, bu evraklar dosya içinde bulunmadığı gerekçesi ile bozma ilamımızda belirtilen inceleme yapılmadan hazırlandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda bozma ilamımızın gereğinin yerine getirildiğinden söz edilemez. Kararın önceki bozmamızda olduğu gibi, dosyaya sunulan dört klasör halindeki istek konusu döneme ait ücret bordroları, ihale evrakları, davalı ile alt işverenler arasında imzalanan sözleşmeler, incelenmek ve davacının ücretin düşürülmesine ilişkin muvafakati olup olmadığı da araştırılmak suretiyle davacının ücret farkı talebi yönünden tekrar değerlendirme yapılarak hüküm oluşturulması için dosyanın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 16.06.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.