10. Hukuk Dairesi 2017/4635 E. , 2017/8151 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Asıl dava yersiz ödenen aylıkların istirdadı, karşı dava kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilamı sonrası asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, asıl dava davacısı (karşı dava davalısı) Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Mahkemece uyulan bozma ilamında özetle, ihtilaf konusu dönemde zorunlu sigortalılık için kendi nam ve hesabına çalışmanın yanında, “gerçek ve götürü usûlde gelir vergisi mükellefi” olma, “Esnaf ve Sanatkarlar Siciline kayıtlı” bulunma veya “kanunla kurulu meslek kuruluşuna usulüne uygun kayıtlı” bulunma şartlarının gerçekleşmesi gerektiği gözetilerek, bu bağlamda, kendi nam ve hesabına çalışma olgusunun kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlenmesi ve devamında, 1479 sayılı yasanın ölüm aylığından yararlanma koşullarına ilişkin 41. Maddesindeki şartlar açısından askerlik borçlanmasının bulunup bulunmadığı araştırılıp tahsis koşullarının buna göre değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş olup, bozma ilamı sonrası, muris adına kayıtlı araçların tescil tarihlerinin ilgili emniyet ve vergi dairesi müdürlüklerinden ikmal edildiği, asıl dava davalılarının askerlik borçlanması yapmadıkları, bir kısım kamu tanıklarının, murisin şehir içinde yolcu taşıma işi ile uğraştığını ancak tarihleri tam olarak hatırlamadıklarını beyan ettikleri anlaşılmıştır.
Somut olayda, murisin 25.04.1983-21.05.1987 tarihleri arasındaki ...vergi Dairesi kayıtlarının sahte olduğu, 11.12.1984-13.02.1986 tarihleri arası şoförler odası kaydı, 11.12.1984-13.02.1986 tarihleri arası ... Vergi Dairesi Kaydı, 11.12.1984-27.09.2004 tarihleri arasında sicil kaydı bulunduğu ve buna göre 11.12.1984 - 27.04.1987 ölüm tarihleri arasında 2 yıl 4 ay 16 gün sigortalılık süresi dikkate
alındığında, ölüm aylığı bağlanması için gerekli koşulların sağlanamadığı, 25.04.1983-11.12.1984 tarihleri arasında herhangi bir vergi, oda, sicil kaydı ve prim ödemesi bulunmayan murisin, askerlik borçlanmasının da yersiz ödemeye konu dönemlerde yapılmadığı belirgin olduğundan, asıl dava yönünden 5510 sayılı yasa’nın 96. maddesi yönünden irdeleme yapılıp sonucuna göre karar verilmesi ile karşı dava yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, asıl dava davacısı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 21.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
