21. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/13708 Karar No: 2015/21763 Karar Tarihi: 03.12.2015
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2015/13708 Esas 2015/21763 Karar Sayılı İlamı
21. Hukuk Dairesi 2015/13708 E. , 2015/21763 K. "İçtihat Metni"
Davacı, sigortalılık başlangıç tarihinin Kurumca re"sen iptal edildiğini beyanla sigortalılık başlangıç tarihiinn 12.04.2008 tarihi olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R Davacı; velayeti altında bulunan ’in sigortalılık başlangıç tarihinin Kurumca re’sen iptal edildiğini beyanla sigortalılık başlangıç tarihinin 12.4.2008 tarihi olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece , davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiştir. Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 13 yaşında olan oğlu olan , adına kayıtlı internet kafe işyerindeki üç günlük çalışmasının, düzenlenen Kurum kontrol memur rapouna göre davalı Kurum tarafından iptal edildiği anlaşılmaktadır. Kurum kontrol memuru tarafından düzenlenen 31.01.2011 tarihli raporda; işyerinin internet kafe oluşu, ’in 14 yaşını ikmal etmemiş olması, annesinin işyeri sahibi "ın muhasebeciliğini yapmış olması, Cuma-Cumartesi-Pazar günleri çalıştığının iddia edilmesine karşın sigorta başlangıç tarihinin Cumartesi gününe rastlaması gerekçe gösterilerek "ın hatır ilişkisine dayanılarak sigortalı gösterildiği kanaatine varıldığı, buna göre işyerinin 2008/04 ayına ait aylık prim ve hizmet belgesinde adı geçen ve 12.4.2008 tarihli sigortalı ilk işe giriş bildirgesi verilen ’in mülga 506 sayılı Kanunun 2.maddesinde sayılan sigortalılık niteliğine haiz olmadığının tespit edildiğinin bildirildiği görülmüştür. İş Kanunu m. 71/I’e göre; “On beş yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak, on dört yaşını doldurmuş ve ilköğretimi tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilirler.”. Görüldüğü üzere madde hükmünde çalışma yaşına ilişkin genel kural belirtilmiş ve sonrasında kuralın istisnası düzenlenmiştir.Buna göre, İş Kanunu açısından en az çalışma/çalıştırma yaşı kural olarak 15 yaştır. Ancak, ondört yaşını doldurmuş ve ilköğretimini tamamlamış olan çocukların, bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde, m. 71’de belirtilen sürelerle çalıştırılmaları mümkündür.
Somut olayda; ’in henüz 13 yaşında olup yasada belirtilen yaş şartına sahip olmayışı, çalıştığı iddia edilen internet kafe olan işyerinin çalışması süresince güvenliği, sağlığı, bedensel, zihinsel, ahlaki ve psikososyal gelişimini olumsuz etkileyecek niteliğe sahip oluşu, hafta sonları çalışmak istemesinin ve ailesi tarafından da annesinin muhasebeciliğini yaptığı işyerinde çalışmasına izin verilmesinin hayatın olağan akışına aykırı oluşu, davacının iddiasına ve tanık beyanlarının aksine okul çağında olan ’in bildirim yapılan çalışmalarının Cumartesi-Pazar-Pazartesi günleri oluşu göz önüne alınmadan mahkemece yalnış değerlendirme sonucu davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 03.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.