Bozma Dışında Kalan Hususun Bozmadan Sonra Tekrar İncelenmesi - İş Kazasında Kusur Durumunun Tespiti - Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2003/5295 Esas 2004/171 Karar Sayılı İlamı

10. Hukuk Dairesi 2003/5295 E., 2004/171 K.

10. Hukuk Dairesi 2003/5295 E., 2004/171 K.

• BOZMA DIŞINDA KALAN HUSUSUN BOZMADAN SONRA TEKRAR İNCELENMESİ
• İŞ KAZASINDA KUSUR DURUMUNUN TESPİTİ

• 506 S. SOSYAL SİGORTALAR KANUNU(MÜLGA) [ Madde 87 ]
• 506 S. SOSYAL SİGORTALAR KANUNU(MÜLGA) [ Madde 26 ]

"İçtihat Metni"

Davacı, iş kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine bağlanan peşin değerli gelirler ile yapılan harcama ve ödemeler nedeniyle uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.

Mahkeme, bozmaya uyarak ilâmında belirtildiği şekilde isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hükmün, davacı ve davalılardan TEK Gen. Müd. ve Hasan"ın avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

1-Davacı Kurum, 5.5.1994 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu yaralanan ve tedaviyi müteakip 11.7.1994 tarihinde vefat eden sigortalıya hasan"ın hak sahiplerine bağladığı gelirler ve sigortalıya yapılan tedavi giderleri nedeni ile uğradığı zararı; 506 sayılı Yasanın 26 ve 87. maddelerine göre, kazaya konu alçak gerilim şebeke hattı tellerinin yenilenmesi işini ihale eden TEK Genel Müdürlüğü ile söz konusu işin taşeronu ve ölen sigortalının işvereni Hasan ve taşeronun ekip şefi Şener"den müştereken ve müteselsîlen tahsilini istemiştir.

Yapılan yargılama sonunda davalı Genel Müdürlük ile Şener"e yönelik dava, kusursuz oldukları gerekçesiyle reddedilmiş, taşeron aleyhine açılan davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.

2-Hükmüne uyulan 8.5.2000 tarihli bozma ilâmında; davalı Genel Müdürlüğün kusursuzluğunun kabulü için öncelikle yapılan işin "ihale ile verilen anahtar teslimi iş sözleşmesi kapsamında" kalıp kalmadığının araştırılarak belirlenmesi, kalıyorsa 506 sayılı Yasanın 87/1. maddesine göre asıl işveren olarak sorumlu olmayacağının gözetilmemesi; Borçlar Kanunu"nun 53. maddesine rağmen ceza davasında 2/8 kusurlu bulunarak mahkûm edilen davalı Şener"in kusursuz kabul edilmesi, işlemiş aktif dönem hesabında 1.1.2000 tarihli asgari ücret artışının dikkate alınmayarak eksik tavan hesabı yapılmasının isabetsiz olduğu belirtilerek karar bozulmuş, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda her ne kadar tüm davalıların yazılı şekilde müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna gidilmişse de;

a)Celbedilen 10.3.1994 tarihli ihale sözleşmesine göre, Gaziosmanpaşa İşletme ve Bakım Müdürlüğü"nün görev sahasında bulunan ve kazaya konu "çıplak iletkenli alçak gerilim hattı iletkenlerinin sökümü, yerine alpek havai hat tesisi ve kullanılmayacak direk, hat, tel ve malzemenin demontajı" işinin, bütün bedel ve giderleri yükleniciye ait olmak üzere belirtilen sürede ve teknik şartnameye uygun olarak eksiksiz ve kullanılabilir durumda yapılması için % 20 eksiltmeyle ve keşif bedeliyle 9.2.1994 tarihinde davalılardan Hasan"a ihale edildiği anlaşılmaktadır.

Bu duruma göre, TEK Genel Müdürlüğü"nün 506 sayılı Yasanın 87/1 ve 26/1. maddeleri çerçevesinde işveren olarak sorumlu tutulması mümkün değildir. Hâl böyle iken müteahhitin %30 kusurundan asıl işveren olarak TEK Genel Müdürlüğünü de sorumlu tutarak, davalı Kuruma aynı oranda kusur izafe eden 25.10.2001 tarihli kusur raporunun hükme esas alınması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

Mahkemece yapılacak iş; uzman bilirkişi heyeti aracılığı ife yeniden kusur incelemesi yaptırmak ve davalı TEK Genel Müdürlüğünün kusur durumunun 506 sayılı Yasanın 26/2. maddesi çerçevesinde irdelenmesini sağlayarak, tüm tarafların kusur oranlarını belirlemek ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.

b)

Bozmaya konu ilk karar 3.2.2000 tarihlidir. Hükme dayanak kılınan 16.1.2000 tarihli hesap raporunda bilinen dönemin 1.7.2000 tarihine kadar dikkate alınarak hesaplama yapılmış olmasına, bozma noktasının sadece işlemiş aktif dönem hesabının yapılması sırasında 1.7.1999-1.1.2000 arasındaki asgari ücret artışının atlanarak, doğrudan doğruya 1.7.1999-1.7.2000 arasındaki asgari ücret artışına göre hesaplama yapılmak suretiyle tavanın düşük hesaplanma olduğuna yönelik bulunmasına rağmen, bozmadan sonra alınan ve hükme dayanak kılınan 8.2.2002 asıl ve 10.7.2002 tartılı ek raporda, 1.7.2002 tarihine kadar yeni asgari ücret değişikliklerinin dikkate alınarak, bozma dışında kalan ve kesinleşen bu hususun tekrar inceleme konusu yapılması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

c)Kabule konu tedavi giderlerine, sarf ve ödeme tarihlerinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken, tümü için ve kaza tarihi olan 5.5.1994 tarihinden itibaren faiz yürütülmesi de, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O hâlde temyiz eden tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün (BOZULMASINA), temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, 20.1.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.