Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/1184 Esas 2022/3187 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 13.10.2020 tarih ve 2018/1 E. - 2020/474 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili ile davalı Kurum vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl davada davacılar vekili, müvekkillerinin murisinin davalı ... İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen gezide diğer davalıya ait araçta yolcu iken meydana gelen kazada hayatını kaybettiğini, müvekkillerinin destekten yoksun kalıp, büyük üzüntü yaşadıklarını ileri sürerek, toplam 41.000.-TL maddi ve manevi tazminatın davalılardan tahsilini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında davalı ... Ltd. Şti. yönünden davayı atiye terk ettiklerini beyan etmiş, 21/07/2008 tarihli ıslah dilekçesi ile müvekkili ...yönünden destekten yoksun kalma tazminatını 28.072,07 TL'ye yükseltmiştir.
Birleşen Ankara 24. AHM 2019/257 esas numaralı dosyada davacı vekili, asıl davada ileri sürdüğü iddiaları ile aynı hukuki iddialarını sunmuş olup, daha önceden Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2007/374 Esas sayılı dosyası ile açılan davada Kurumdan 1.000.-TL talep edildiğini, bu dosyada davalı Kurum yönünden husumetten red kararı verildiğini, ancak kararın temyiz edildiğini, müvekkilinin karşılanmayan zararları için Ankara 8. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2012/594 Esas sayılı dosyası ile de dava açıldığını, bu dosyanın da yargı yeri belirlenmesi amacıyla Yargıtay'da olduğunu, işbu davanın ise karşılanmayan zararların tahsili için belirsiz alacak davası olarak açıldığını ileri sürerek şimdilik 1.000.-TL destekten yoksun kalma tazminatının olay tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili 26/02/2020 tarihli dilekçesinde, Birleşen Ankara 24.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/257 esas sayılı dosyasında ... için, 70.129,67-TL maddi tazminat talebinde bulunduklarını, bedel artırım taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen Ankara 8. AHM 2015/158 esas numaralı dosyada davacı vekili, asıl davada ileri sürdüğü iddiaları ile aynı hukuki iddialarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutup 30.000.-TL maddi (destek) tazminatının olay tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı ... Genel Müdürlüğü vekili, asıl davada davanın reddini, birleşen davalarda ise derdestlik itirazında bulunmuş, belirsiz alacak davası açılmasının şartlarının oluşmadığını, zamanaşımının dolduğunu, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, davacı taleplerinin haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, dava konusu kaza nedeniyle müvekkiline herhangi bir sorumluluk izafe edilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı asıl davada, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece uyulan bozma ilamı, iddia savunma ve tüm dosya kapsamına göre, asıl dava dosyasında; uyulmasına karar verilen Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda davalı ... yönünden davanın atiye bırakılmasına ilişkin kararın kesinleştiği, davalı idarenin gezinin en iyi şekilde ve sorunsuz gerçekleşmesi yükümlülüğünü gereği gibi yerine getirmediği, davalı Genel Müdürlüğü'nün de meydana gelen kazada sorumluluğunun bulunduğu, meydana gelen trafik kazası nedeniyle davacı ...’in 28.072,07 TL destekten yoksun kalma zararının bulunduğu, davacı tarafın asıl dava yönünden usulüne uygun ıslah talebinde bulunmadığı ve dava dilekçesinde davacı ... yönünden 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı talep edildiği, kazanın oluş şekli, tarafların kusur durumu ve tarafların sosyal ve ekonomik durumları, olayın özellikleri, davacılarda oluşturduğu elem ve ızdırabın ağırlığı, paranın alım gücü, tarafların ailevi bağları ve hakkaniyet ilkesi göz önüne alınarak manevi tazminata karar verildiği, Birleşen Ankara 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/158 esas sayılı dosyasında, davacı ...'in bakiye destekten yoksun kalma tazminatı talebinde bulunduğu, Birleşen Ankara 24.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/257 esas sayılı dosyasında ise davacı ...'in dosya kapsamındaki Yargıtay bozma ilamında da belirtildiği üzere meydana gelen trafik kazasına ilişkin destekten yoksun kalma zararı dışında herhangi bir zararının iddia edilip ispatlanamadığı, destekten yoksun kalma talebinin davacı tarafça açılan her davada güncellenerek hak aramaya yönelik eyleminin de hakkın kötüye kullanılması olacağı, asıl davada tespit edilen destekten yoksun kalma zararının tespitinden sonra usulüne uygun ıslah talebinde bulunulmayıp yeniden dava açılmasının davalının sorumluluk miktarının davalının kusuru bulunmaksızın artmasına sebebiyet vereceği gerekçesiyle, asıl dava yönünden; davalı ... yönünden davanın atiye bırakılmasına ilişkin karar kesinleştiğinden bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına, davalı ... yönünden; asıl davanın kısmen kabulü ile davacı ... için; 1.000,00-TL maddi tazminat ile 10.000,00-TL manevi tazminatın 22/11/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Bakanlığından tahsili ile davacıya verilmesine, dava tarihinden sonra vefat eden davacı ... için maddi tazminat talebinin reddine, 10.000,00-TL manevi tazminatın 22/11/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Bakanlığından tahsili ile davacı ...'in mirasçılarına miras hisseleri oranında ödenmesine, davacı ..., ..., ... için; 5.000,00'er-TL manevi tazminatın 22/11/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Bakanlığından tahsili ile davacı ..., ..., ...'e verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, Birleşen Ankara 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/158 esas sayılı dosyası yönünden; davanın kısmen kabulü ile davacı ... için; 27.072,07-TL maddi tazminatın 22/11/2004 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... Bakanlığından tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, birleşen Ankara 24.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/257 esas sayılı dosyası yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl ve birleşen davalarda davacılar ve davalı Kurum vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre asıl ve birleşen davalarda taraf vekillerinin aşağıda yazılı bentler dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Aynı olaya ilişkin, aynı davacılar tarafından Yerköy Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/68 esas sayılı dosyasında aracın işleteni ve sigortacısı aleyhine dava açılmış mahkemenin 14.11.2012 tarih ve 2012/687 sayılı kararı ile destekten yoksunluk zararları ve manevi tazminata hükmedilmiş olup sözü geçen dosya akıbetinin araştırılarak kesinleşmiş ise sonucu ve tahsil edilmiş olup olmamasına ve bu dosyada hükmolunan tazminat miktarlarını geçmemek ve tahsilde tekerrür etmemek kaydı ile karar verilmesinin gerekmesine rağmen yazılı şekilde işleten ve sigortacı aleyhinde verilen kararın gözardı edilmesi suretiyle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetli bulunmamıştır.
3- Kabule göre de;
Ankara 24. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/257 esas sayılı dosyasında, davacı ... tarafından destekten yoksunluk zararı tazminin belirsiz alacak davası olarak istenmiş olup 6098 sayılı TBK 75 maddesine göre zararın, karar tarihine en yakın verilerin esas alınarak hesaplanması gerektiğinden, karar tarihi itibariyle zarar henüz hesaplanmamış olduğundan davacının, mülga 6762 sayılı TTK 767/5, 6 maddesinde öngörülen 10 yıllık zamanaşımı süresi dolmadan 21.11.2014 tarihinde açtığı dava 6100 sayılı HMK 107 maddelerine uygun belirsiz alacak davasıdır.
Belirsiz alacak davasında, zamanaşımı süresine tabi olmadan dava değerinin arttırılması mümkün olup davacılar vekilinin 26.02.2020 tarihli bedel arttırım dilekçesinin de süresinde olduğunun kabulü gerekmektedir.
Bu halde (1) nolu bozma gereği yerine getirilmek suretiyle davacı ...'in asıl ve birleşen 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/158 esas sayılı dosyasında hükmolunan maddi zarar dışında varsa kalan zararının belirsiz alacak davasında hüküm altına alınması gerekirken belirsiz alacak davasında yazılı şekilde hüküm tesisi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen davalarda taraf vekillerinin aşağıda yazılı bentler dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenle davalı vekilinin asıl ve birleşen 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/158 esas sayılı dosyalarında, (3) nolu bentte de davacı ... vekilinin birleşen 24. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/257 esas sayılı dosyasında temyiz itirazlarının kabulü ile kararın BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde davacı tarafa iadesine, 20.04.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.