10. Hukuk Dairesi 2015/12137 E. , 2016/8602 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, davalı işverene ait işyerlerinde gerçekleşen çalışmalarının, itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir koşullarda geçtiğinin tespitini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
18.11.2002 tarihinden itibaren davalı işveren nezdinde çalışmaları bulunan davacı, davalı işveren nezdindeki çalışmalarında 506 sayılı Kanunun Ek 5. Maddesi kapsamında itibari hizmet süresinden yararlanması gerektiğinin tespitini istemiş, mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya kapsamından, davacının matbaa ünitesinde kalıpçı olarak başladığı, daha sonra grafiker dizgicisi kadrosuna geçtiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda işyerinin bodrum katta baskı ve mücellithane, giriş katta baskı ve mücellithane olduğu 2 asma katın birinde bürolar, tuvalet, duş, yemekhane, diğer asma katta ise grafik tasarım, dijital çıkış makinesi, otomekanik bölümlerin bulunduğu betimlenerek, davacının ofset baskı ustası olarak mücellithanede çalışmalarında olumsuz koşulların gerçekleştiği kanaati bildirildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, davacının, hangi tarihte kalıp ustası olduğu, hangi tarihte grafiker dizgici olduğu, yaptığı işlerin niteliği, grafiker dizgici olarak 506 sayılı Kanunun Ek 5. Maddesi kapsamında maruz kaldığı fiziksel dış etkenlerin neler olduğu araştırılıp somutlaştırılmadan hüküm kurulması, eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Basım ve gazetecilik işyerindeki çalışma koşulları nedeniyle itibari hizmet süresinden yararlanabilmek için, yasada öngörülen iki koşulun birlikte gerçekleştiğinin belirlenmesi gereklidir. Bunlardan birinci koşul; sigortalının basım ve gazetecilik işyerinde çalışmış olmasıdır. Ancak, bu koşulun araştırılıp saptanmasında; işyeri, dar anlamda muhakkak ve sadece gazete basımıyla uğraşan bir basımevi olarak düşünülmeyip, yasanın açık amacı göz önünde bulundurularak söze
değil, öze üstünlük tanıyan bir yorumla sonuca varılmalıdır. İkinci koşul ise, yine, aynı maddenin II. Alt Bendinin “a-f” işaretli alt bentlerinde yazılı fiziksel dış etkenlerden birinin olayda ayrıca gerçekleşmiş bulunmasıdır.
Mahkemece, davacının, davalı işveren nezdinde hangi tarihte kalıp ustası ve hangi tarihte grafiker dizgici olarak çalıştığı tespit edilip, maruz kalınan etkenlerin oluşturduğu hastalıklar alanında Uzman tıp doktoru, matbaacılık işinden anlayan kimya yüksek mühendisi ve makine yüksek mühendisi, iş güvenliği uzmanlarından oluşacak üç kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle bu işyerlerinde keşif yapılıp, davacı işçinin işyerinde yaptığı işin niteliği konusunda, işyerlerindeki incelemelerden elde edilen bulgular esas alınarak, grafiker dizgici olarak görevinin ne olduğu, çalışma yerinin neresi olduğu ve çalışmasında hangi fiziksel dış etkenlere maruz kalındığı, çalışmanın itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir işyerinde geçip geçmediği, davacı yönünden somutlaştıran ve insan sağlığı için tehlike sınırı ile ölçümleme yönteminin yargısal denetime elverir biçimde ortaya konulan rapor alınarak, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi
