10. Hukuk Dairesi 2015/18337 E. , 2016/8587 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, yaşlılık aylığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali ile yeniden yaşlılık aylığı bağlanması ve özlük haklarının yeniden tesisi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün davalıavukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1999 yılının Ağustos ayında düzenlenen giriş bildirgesi üzerine, 29.12.1987 tarih itibariyle E... ............................. ....... kaydına dayalı olarak davalı Kurumca 29.12.1987 tarihi itibarıyla 1479 sayılı Kanuna tabi zorunlu sigortalı olarak tescili yapılan, ilk prim ödemesini 11.10.1999 günü gerçekleştiren davacıya, 29.12.1987 – 28.06.2000 dönemindeki sigortalılığı ve askerlik borçlanması üzerinden 01.07.2000 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı, davalı Kurum görevlilerince Van ilinde gerçekleştirilen denetim ve soruşturmada aralarında davacının da yer aldığı çok sayıda sigortalının meslek kuruluşu kayıtlarının sahteliğinin belirlenmesi üzerine davacının sigortalılığı ve giderek aylığı iptal edilerek ilgililer hakkında yasal işlemlerin yapıldığı anlaşılmakta olup istem, Kurum işleminin iptali ile kesilme tarihi itibarıyla yaşlılık aylığının bağlanması gerektiğinin tespitine ilişkindir.
İhtilaf konusu dönemde, oda kayıtlarındaki sahtecilik belirgin olup anılan yasal düzenlemeler çerçevesinde davacı yönünden zorunlu sigortalılık şartlarının bulunmadığı sabit olduğundan Kurumun başlangıçtan itibaren yaşlılık aylığının iptali işlemi yerindedir.
11.09.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanunun 58. Maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen Geçici 54. maddede “Mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22/3/1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır.
4 üncü ve 7 nci maddeler ile 2926 sayılı Kanunun 2 nci, 5 inci ve 9 uncu maddelerine göre kayıt ve tescili yapılanların, sigortalılık tescil ve sürelerine esas tarımsal faaliyetleri ile ilgili kurum ve kuruluş üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine sigortalılıkları geçersiz sayılarak iptal edilenlerin, tescillerinin yapıldığı tarihten 31/12/2010 tarihine kadar geçen sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır. Ancak, tevkifat kesintisine binaen geriye dönük yapılan tescillerden, tevkifatın yapıldığı tarihte ziraat odası kaydı bulunmayan, daha sonra geriye dönük tesis edilen kayıtlar geçerli kabul edilmez.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra birinci ve ikinci fıkralar uyarınca hizmet iptali yapılmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından belirlenir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Anılan maddede belirtildiği üzere, sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalıların sigortalılıklarının geçerli olabilmesi için, birinci şart esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden yapılan kayıtların mevzuata uygun olarak yapılmaması gerekmekte olup ihtilaf konusu dönemlerde kaydı bulunmayıp geçmişe yönelik sahtecilik yolu ile oda yada sicil kaydı yapılan sigortalılar yönünden anılan düzenlemenin uygulanması mümkün değildir.
Hal böyle olunca, davacı sigortalının anılan düzenlemeden yararlandırılıp-yararlandırılmadığı davalı Kurumdan sorularak, davacının anılan düzenlemeden yararlandırılması durumunda ihtilaf konusu dönemdeki sigortalılığa yönelik davanın konusunun kalmayacağı gözetilmeli, davacıya yaşlılık aylığı tahsisi gereken tarihinin belirlenmesinde bu husus nazara alınmalı, ihtilaf konusu dönemin anılan düzenleme kapsamında Kurumca kabul edilmediğinin anlaşılması halinde ise, yukarıda belirtildiği üzere, oda kaydında sahtecilik yolu ile geçmişe yönelik oda kaydı yapılan ve bu kayda dayalı sigortalılık kazanan davacı yönünden anılan maddenin uygulanamayacağı ile prim ödemeleri 11.10.1999 gününden itibaren başladığından bu primlerin söz konusu tarih öncesinde isteğe bağlı sigortalılık olarak da değerlendirilemeyeceği belirgin bulunduğundan davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.05.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.