16. Hukuk Dairesi 2014/20715 E. , 2015/7865 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... Köyü çalışma alanında bulunan 994 ada 7 parsel sayılı 7.396,31 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması ve dere yatağında bulunması nedeni ile susuz tarla vasfıyla adına tespit edilmiştir. Davacı ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine, davacı ... İşçi ise satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak birlikte dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacılar adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın dere yatağı etki alanında olmadığı, davacıların iddialarının sübut bulduğu gerekçesi ile yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ancak; dosyada bulunan ve hükme esas alınan 01.11.2013 tarihli jeolog bilirkişisi raporunda dava konusu taşınmaz dere yatağında bulanan suyun taşınmazın üst kısımlarına kadar çıkmadığı ve taşınmazı etkilemediği belirtildiği halde, mahkemece 18.05.2012 tarihli keşif sonrası alınan 21.09.2012 tarihli jeoloji bilirkişisi raporunda dava konusu taşınmazın dere yatağının etkisi altında olabileceği belirtilmiş, mahkemece 24.10.2013 tarihinde yapılan keşif sonrası alınan 04.11.2013 tarihli harita bilirkişinin de 1984 tarihli ortofoto haritalarının incelenmesi sonucu dava konusu taşınmazın bugün olduğu gibi o gün de dere yatağında olduğu yönünde kanaat bildirdikleri halde, bilirkişi raporları arasındaki bu çelişki giderilmemiş, karar verilen bu bölümün dere yatağı olup olmadığı kuşkuya yer bırakmayacak şekilde belirlenmemiştir. Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle; kadastro tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesi zaman dilimi içerisinde farklı tarihlere ait stereoskopik fotoğrafı, bu hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ... Komutanlığından, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotogrometrik paftalarının ise İl Kadastro Müdürlüğünden getirtilmesi, ayrıca temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yaşlı, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç yerel bilirkişi, taraf tanıkları, ziraat mühendisi, üç kişilik jeolog bilirkişisi ile jeodezi ve fotogrametri uzmanından oluşan bilirkişi heyeti aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında taşınmazın niteliği, dere yatağı olup olmadığı, dere yatağı olmayan bölümleri var ise bu bölümlerin kim tarafından ne şekilde imar-ihya edildiği, üzerinde imar-ihya işlemlerinin başlandığı ve bu işlemlerin tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ve sürdürülüş şekli belirlenmeli, ziraat ve jeoloji bilirkişilerinden dosyadaki tüm bilirkişi raporları incelenip değerlendirilmek suretiyle, bu raporlar arasındaki çelişkiyi de giderecek şekilde, toprak yapısı ve üzerindeki bitki örtüsü bakımından niteliklerini de belirtir şekilde ayrıntılı rapor alınmalı, taşınmaz bölümünün dere yatağı olup olmadığı tereddüte yer bırakmayacak şekilde saptanmalı, teknik bilirkişiye keşfi izlemeye elverişli harita düzenletilmeli komşu taşınmazlarla mukayeseli mahkeme gözlemi tutanağa geçirilmeli, ziraat bilirkişisinden ayrıca; toprak yapısı ile komşu taşınmazların toprak yapısı mukayese edilmek suretiyle taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, rapor ekinde taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi istenilmeli, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye hava ve uydu fotoğrafları üzerinden bilimsel yöntemlerle (hava fotoğrafı ve memleket haritası ile kadastro paftası ölçeği harita çizim programları aracılığıyla eşitlenerek çekişmeli taşınmazın konumunun çevre parsellerle birlikte harita üzerinde gösterilmesi, hava fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılıp stereoskop aletiyle) inceleme yaptırılarak çekişme konusu taşınmazın imar-ihyasına en erken ne zaman başlanıldığının ve ne zaman tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 15.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.