Feragat - Feragatin Feshi Davası - Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2008/7643 Esas 2008/12182 Karar Sayılı İlamı

1. Hukuk Dairesi 2008/7643 E., 2008/12182 K.

1. Hukuk Dairesi 2008/7643 E., 2008/12182 K.

• FERAGAT
• FERAGATİN FESHİ DAVASI

• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 23 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 28 ]
• 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 91 ]
• 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 95 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında görülen davada;

Davacı vekili, müvekkili adına ve davalılar aleyhine (Bala Asliye Hukuk Mahkemesi)"nin 1998/276 esas sayılı dosyası ile tapu iptal davası açtığını, davalılar vekilinin yargılamanın başlangıcından beri müvekkili davacıya ait olan 616 nolu parsel ile davalılara ait olan 583 nolu parselin farklı yerler olduğunu beyan etmesi karşısında, 17.04.2003 tarihli oturumda davalılar vekilinin dürüstlüğüne ve iyiniyetine güvenerek feragatin gerçekleştiğini, ancak davalılar vekilinin iyiniyetli olmadığını (Bala Asliye Hukuk Mahke-mesi)"nin 2003/132 esas sayılı dosyasında açmış oldukları elatmanın önlenmesi davasında yapılan keşif sonunda alınan rapor ile öğrendiğini, davalıların hile ve hatası ile feragatin yapıldığını ileri sürerek, Borçlar Yasası"nın 23 ve 28. maddeleri gereğince feragatin iptaline karar verilmesi isteminde bulunmuştur.

Davalılar, davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddini savunmuşlardır.

Mahkemece, Borçlar Kanunu"nun 23 ve 28. maddelerinde öngörülen koşulların oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Karar, davac ı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; tetkik hakiminin raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.

Dava, davadan feragatin iptali (feshi) isteğine ilişkindir.

Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.

Dosya içeriği ve toplanan delillerden özellikle Bala Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 17.04.2003 tarih, 1998/276 esas, 2003/106 sayılı tapu iptali, yine tarafları aynı ve karşılıklı olarak aynı yer Asliye Hukuk Mahkemesinde açılıp rüy"et edilen elatmanın önlenmesi istekli dava dosyalarının tetkikinden; öncesi Hazine"ye ait 64.600 m2 yüzölçümlü 616 parsel sayılı taşınmazın 4753 sayılı Yasa hükümleri gereğince Recep"e, keza 44.800 m2 mesahadaki 583 parsel sayılı taşınmazın da 1997 tarihinde Hazine"ce Nazım"a satış suretiyle temlik edildiği, Nazım"ın 583 parseldeki 1/3 payını üzerinde ipka ederek 2/3"ünü her birine 1/3"er olmak üzere Üçler ve Orhan"a temlik ettiği, 616 parsel maliki Recep"in 02.10.1998 tarihinde 583 parsel maliklerine yönelik çifte tapu (mükerrer kayıt) olgusunun varlığından bahisle davalıların tapusunun sicilden terkini istekli davanın Bala Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 17.04.2008 tarih, 1998/276 esas, 2003/106 sayılı kararı ile feragat nedeniyle sonuçlanıp kesinleştiği, sonradan aynı yer mahkemesinde Recep aleyhine 583 parsel maliklerince elatmanın önlenmesi davası açıldığı ve bunun üzerine Recep vekili Av. Sabite"nin "iptal davasındaki davalılar vekili Av. Sadık"m, Recep"in malik olduğu tapu ile müvekkillerine ait tapunun aynı yere ait olmadığı, ayrı ayrı yerleri kapsadığını bildirmesi" üzerine iptal davasından feragat ettiğini, oysa haktan vazgeçme gibi bir düşünce ve irade beyanının bulunmadığı halde müvekkili Recep aleyhine açılan elatmanın önlenmesi davasının mahkemece iptal davasındaki feragatin haktan feragat olarak nitelendirilmek suretiyle aleyhlerinde karara bağlandığını ileri sürerek eldeki feragatin iptali konusundaki davayı açtığı ve mahkemece feragatin hata ürünü olmadığı haktan feragat olduğu kabul edilerek davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.

Gerçekten de, 1998/276 sayılı tapu iptal davasında Recep vekili Av. Sabite"nin 17.04.2003 tarihli oturumda vekaletnamedeki haiz olduğu feragat yetkisine istinaden davadan feragat ettiği ve usulünce feragatin imzası ile tevsik edildiği oturum zaptıyla sabit olduğu gibi her iki tarafın dayandığı tapular ın 40.618.66 m2"lik bölümünün iç içe girdiği ve bu yer için mükerrer tapu oluştuğu, elatmanın önlenmesi davalarıyla da sabittir.

Hemen belirtilmelidir ki, vazgeçme kesin hükmün hukuksal sonuçlarını doğurur. Ancak, feragatle hasıl olan neticenin buna sebep olan feragatin rızayı ifsat eden bir sebeple malul olduğu kanıtlanırsa, doğurduğu netice bakımından hileye, hataya maruz kalan kimseye talep hakkı bahşedeceğinde kuşku bulunmamaktadır. Somut olayda Av. Sabite iptal davasındaki feragat iradesi açıklamasını, diğer taraf vekili Av. Sadık"ın "her iki tarafın adlarına kayıtlı tapuların ayrı ayrı yerlere ait olduğu ve çifte tapunun bulunmadığı" beyanı üzerine yaptığı şeklinde savunmada bulunmuş, mahkemece bu kabule itibar edilmemişse de, müvekkili Recep"in bu sebeple yaptığı şikayeti üzerine hakkında görevi kötüye kullanmak fiilinden dolayı açılan kamu davasında Ankara Yedinci Ağır Ceza Mahkemesi"nin 24.07.2006 tarih 2006/182 esas, 2006/267 sayılı kararında Av. Sadık"ın her iki tarafın tapu kaydının aynı yere ait olmadığı, ayrı ayrı yerlere ilişkin bulunduğuna dair beyanı hükme esas alınmak suretiyle beraatle sonuçlanmıştır. Esasen, eldeki davanın 01.06.2006 tarihli oturumunda da Av. Sadık"ın dava edilen yerlerin ayrı ayrı yerler olduğunu, tarafların tapularının başka başka yerlere ilişkin bulunduğu şeklindeki beyanı sonradan taraflar arasında karşılıklı olarak açılıp görülen elatmanın önlenmesi davalarında ortaya çıkan her iki tarafın dayandığı tapuların 40.618.66 m2"lik yeri için mükerrer oluşturulan (çifte) tapu olgusu ile örtüşmüyor se de bu maddi gerçek karşısında davadan feragatin diğer taraf vekilinin beyanından kaynaklanan hataya bağlı olduğu kabul edilmelidir. Kaldı ki, varlığı sabit olan bahse konu bildirim karşısında feragatin davaya konu edilen haktan değil, davanın takibinden feragat olduğu şeklinde değerlendirilmelidir. Zira çifte kayıt olgusu sebebiyle açılan dava nedeniyle sonradan varlığı ortaya çıkan kayıtların tedahül ettiği (iç içe girdiği) gerçeği karşısında davadan feragatin taraflar arasındaki çıkacak her türlü çekişmeyi çözümsüz bırakacağı kuşkusuzdur. Kaldı ki, esas haktan feragat usul hükümlerine değil, taalluk ettiği esas hakkın tabi olduğu hükümlere bağlıdır. Diğer taraftan, haktan feragat için bir sebebin varlığı da iddia ve ispat edilmiş değildir.

O halde, iptal davasındaki feragatin hataya dayalı olduğu gözetilmek suretiyle davanın kabulüne ve feragatin feshine (iptaline) karar verilmesi gerekirken, yan ılgılı değerlendirmeyle yazılı olduğu üzere karar verilmesi doğru değildir.

Davacının, temyiz itirazı yerindedir. Kabulüyle hükmün HUMK"nın 428. maddesi hükmü gereğince (BOZULMASINA), alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 21.11.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.