MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ




Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "davacının, dava ettiği bölümün adına tespit ve tescil edilen 183 ada 50 sayılı parsele eklenmek suretiyle tescilini istediği, 183 ada 50 sayılı parsele kadastro tespiti sırasında revizyon gördüğü anlaşılan 29.05.1944 tarih ve 80 sıra numaralı tapu kaydı tüm tedavülleri ile birlikte getirtilerek uygulanıp kapsamının belirlenmediği, davacı parseline uygulanan tapu kaydının kuzey hududu mera okuduğu halde yöntemince mera araştırması yapılmadığı açıklanarak, 183 ada 50 sayılı parsele revizyon gören tapu kaydının tesisinden itibaren tüm tedavülleri, taşınmaza komşu bulunan tüm parsellerin kadastro tespit tutanaklarının onaylı suretleri ile dayanağı kayıtlar, tespit tarihinden geriye doğru en az 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığından temin edilerek taşınmaz başında yeniden keşif yapılması, tespit tarihinden önceki 20 yıllık dönemde ve tespit tarihi itibarı ile dava konusu taşınmaz bölümünün hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlere göre kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı, hangi nitelikte bulunduğu konusunda rapor alınması, 183 ada 50 sayılı parsele uygulanan tapu kaydının usulünce uygulanması, dava konusu taşınmaz bölümünün öncesinin ne olduğu imar-ihyaya muhtaç olup olmadığı, kim tarafından ne zamandan beri ne şekilde kullanıldığı, öncesinin kadim mera olup olmadığı, taşınmazın çevresinde eylemli ve geleneksel anlamda mera bulunup bulunmadığı sorularak maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması; hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri mühendisince stereskop aletiyle inceleme yapılarak dava konusu taşınmaz bölümünün niteliği, üzerinde tarımsal faaliyette bulunulup bulunulmadığı, etrafındaki taşınmazlarla aralarında farklılık bulunup, bulunmadığı hususunda ayrıntılı rapor alınması, ziraat bilirkişisinden taşınmazın diğer bölümleri ile davaya konu bölümü karşılaştırmalı, çekişmeli taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerini açıklayacak rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 184 ada 1 nolu parselde kalan teknik bilirkişi ... ve jeodezi ve fotogrometri mühendisi teknik bilirkişi ... tarafından 11.12.2015 düzenleme tarihli rapor ve bu rapor ekli krokide kırmızıya boyalı (A) harfi ile gösterilen 578,83 metrekarenin 184 ada 1 nolu parselden iptali ile 184 adada son parsel numarasından sonra gelmek üzere yeni parsel numarası verilmek suretiyle davacı adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Mahkemece hükme esas alınan fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen çekişmeli taşınmaz bölümünde imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı ve davacı lehine zilyetlik yoluyla taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, hükmüne uyulan bozma ilamında hava fotoğrafları ile inceleme yapılması gereğine değinildiği halde, hava fotoğrafları ile inceleme yapılmamış, ziraat bilirkişisinden dava konusu taşınmazın öncesinin ne olduğu, zirai faaliyete konu olup olmadığı, üzerinde sürdürülen zilyetliğin hangi tarihte başladığı ve ne şekilde sürdürüldüğü hususlarını kesin olarak belirleyen, bilimsel verilere dayalı gerekçeli rapor alınmamış ve Mahkemece, taşınmazın kullanım şekli ve süresi konusunda yerel bilirkişilerin soyut ve yetersiz beyanlarına itibar edilmek suretiyle hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik inceleme ve araştırmaya dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece çekişmeli taşınmaza ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden celp edilerek dosya arasına konulduktan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile üç kişilik ziraat mühendisi bilirkişi heyeti, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı; çekişmeli taşınmazın yöntemince zilyetlik araştırması yapılmalı, bu bağlamda; çekişmeli taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp tamamlandığı hususlarında yerel bilirkişi ve tanıklardan olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve çekişmeli taşınmazın dava konusu edilmeyen bölümleriyle ayırıcı unsurların bulunup bulunmadığı açıklar nitelikte ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş renkli fotoğraflarını da içerir, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisine hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelenmesi yaptırılarak, taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmazın öncesinin ne olduğunu, imar-ihyaya konu edilip edilmediğini, imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; mahkeme hakiminin, taşınmazın konumuna, niteliğine ve çevre parsellerle karşılaştırılmalı olarak fiziksel özelliklerine ilişkin gözlemi keşif tutanağına aynen yansıtılmalı; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.