Taraflar arasında görülen davada;
Davacılar, dava konusu 257 parsel sayılı taşınmazda davalılarla birlikte paydaş olduklarını, davalıların taksim yapılmadan taşınmaza bina yaptırıp etrafını duvarla çevirerek taşınmaza müdahale ettiklerini ileri sürerek, elatmanın önlenmesi ve yıkım isteklerinde bulunmuşlardır.
Davalılar, taşınmazın annelerinden miras yoluyla intikal ettiğini, taşınmazın paylarına düşen kısmına bina yaptırdıklarını belirtip davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davacılardan A., H. A.ve F.B.yönünden davanın HUMK’nun 409. maddesi gereğince açılmamış sayılmasına, diğer davacılar S. Y.ve M. A. yönünden davanın kabulü ile taşınmazda paydaş olan davalıların rızai ve harici taksim olmaksızın bina yapıp etrafını duvarla çevirmek suretiyle haksız elattıkları gerekçesiyle, elatmalarının önlenmesi ile bina ve duvarın yıkımına karar verilmiştir.
Karar, davalılar tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hâkimi raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.Dava paydaşlar arasında elatmanın önlenmesi ve yıkım isteklerine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden toplanan delillerden, dava konusu 257 parsel sayılı taşınmazda, davacılarla birlikte davalılardan F.in paydaş olduğu görülmektedir.
Davacılar, davalıların dava konusu taşınmazın bir bölümüne rızaları olmaksızın bina yapmak ve etrafını duvarla çevirmek suretiyle haksız olarak elattıklarını ileri sürerek, eldeki davayı açmışlardır.
Bilindiği üzere; paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan öteki paydaş veya paydaşlardan payına vaki elatmanın önlenilmesini her zaman isteyebilir. Hatta elbirliği mülkiyetinde dahi paydaşlardan biri öteki paydaşların olurlarını almadan veya miras şirketine temsilci atanmadan tek başına ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine elatmanın önlenilmesi davası açabilir. Ancak, o paydaşın, payına karşılık çekişmesiz olarak kullandığı bir kısım yer varsa açacağı elatmanın önlenilmesi davasının dinlenme olanağı yoktur. Yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarına ve aynı doğrultudaki bilimsel görüşlere göre payından az yer kullandığını ileri süren paydaşın sorununu elatmanın önlenilmesi davası ile değil, kesin sonuç getiren taksim veya şuyun satış yoluyla giderilmesi davası açmak suretiyle çözümlemesi gerekmektedir.
Öte yandan, yurdumuzda sosyal ekonomik nedenlerle kırsal kesimlerden kentlere aşırı akım, nüfus çoğalması, büyük mesken ve işyeri ihtiyacı nedeniyle hızlı yapılaşma karşısında görevli mercilerin aciz kalmaları veya çeşitli nedenlerle göz yummaları sonucu, izinsiz, ruhsatsız, resmi kayıtlara bağlanmayan büyük yerleşim alanları oluştuğu, bu arada paylı taşınmazların tapuda resmi ifrazları yapılmadan paydaşlar arasında haricen veya fiilen taksim edilip üzerlerine büyük mahalleler hatta beldeler yapıldığı bir gerçektir. Bilindiği üzere M.K.nun 706, B.K.nun 2l3, T.K.nun 26. maddeleri hilafına tapulu taşınmazlarda harici veya fiili taksim ile payların mülkiyeti ana taşınmazdan ayrılamaz. Nevarki, taşınmazın kullanma biçimi tüm paydaşlar arasında varılan bir anlaşma ile belirlenmiş yada fiili bir kullanma biçimi oluşmuş, uzun süre paydaşlar bu durumu benimsemişlerse kayıtta paylı, eylemsel olarak ( fiilen) bağımsız bu oluşumun tapuda yapılacak resmi taksime veya şuyun satış suretiyle giderilmesine yahut o yerde bir imar uygulaması yapılmasına kadar korunması, " akte vefa" kuralının yanında M.K.nun 2. maddesinde düzenlenen iyi niyet kuralının da bir gereğidir. Aksi halde, pek çok kimse zarar görecek toplum düzeni ve barışı bozulacaktır.
O halde, paydaşlar arasındaki elatmanın önlenilmesi davalarında öncelikle tüm paydaşları bağlayan harici bir taksim sözleşmesi ve özel bir parselasyon planın olup olmadığı veya fiili kullanma biçiminin oluşup oluşmadığı üzerinde özenle durulmalı, varsa çekişmeli yerin kimin kullanımına terk edildiği saptanılmalı, harici veya fiili taksim yoksa uyuşmazlık yukarıda değinildiği gibi, M.K.nun müşterek mülkiyet hükümlerine göre çözümlenmelidir.
Somut olaya gelince; yukarıda değinildiği üzere, TMK’nun 692. maddesi hükmüne göre taşınmazdan yararlanılması konusunda yapı yapılmakla vasfının değişip değişmeyeceğinin irdelenmesi suretiyle ve bu konuda taraf delillerinin toplanarak değinilen ilkeler çerçevesinde soruşturmanın tamamlanması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yetinilerek yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
Hal böyle olunca,davalıların bu yöne değinen temyiz itirazları yerindedir.Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 13.11.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.