MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde çalıştığı dönem içinde aldığı net maaşının tespitine, eksik ödenen sigorta primlerinin tamamlanmasına eksik ödenen emekli maaşının ödenmesine ve devam eden aylar için emekli maaşının yeniden hesaplanmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının sigorta primine esas ücretin tespiti ile emekli aylığının yeniden hesaplanması ve eksik ödenen emekli aylıklarından şimdilik 10.000,00 ödenmesi istemine ilişkindir.
Dairemizin, 15/09/2014 tarih ve 2013/16910 E. 2014/17336 K. Sayılı bozma ilamı üzerine,mahkemece, yazılı olduğu şekilde istemin kabulüne karar verilmiş ise de, varılan bu sonuç eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği, Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş ictihadı gereğidir. Yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 86/8. ve 506 sayılı Kanunun 79/10. maddeleri olan bu tür davalarda çalışma olgusu hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı montaj ustası ve aylık ücretinin 1.590,00 TL olduğunu belirtiği, davacı adına 23/02/2000 ve 21/04/2006 tarihli işe giriş bildirgelerinin davalılar tarafından Kuruma verildiği, davacı adına 23/02/2000-07/05/2007 tarihleri arası çalışmaların tamamının Kurum taban ücreti üzerinden bildirildiği, 2000/1.-2007/6. aylar arası dönem bordrolarının getirtildiği, temyiz edilmeden kesinleşen alacak davasında net ücretin 1.590.00 TL olduğuna hükmedildiği, alacak davasında dinlenen tanıklar davacının 1500 TL maaşı olduğunu belirttikleri, davacıya 01/06/2007 tarihinde emekli maaşı bağlandığı, bozma sonrası işyerinde keşif yapıldığı, davalı işverenin ücret heseplamasına esas olacak ücret belgelerini, bilanço ve bordroları ibraz etmediği, alınan bilirkişi raporunda alacak davasında belirlenen 1590 TL net ücretin esas alındığı ve bu ücretin asgari ücrete oranlanarak hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, mahkemece bozma kararına uyulmuş ise de, bozma gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Emsal ücret araştırmasının yapılmadığı, bordro tanıklarının resen tespit edilip dinlenmediği görülmektedir. Öte yandan her ne kadar mahkemece alacak davasında belirlenen ücret esas alınmış ise de, alacak davaları, kamu düzeniyle ilgili olan bu tür davalar yönünden kesin delil teşkil etmezler. Ayrıca alacak davalarında Kurum taraf olmayıp, bu tür davalarda belirlenen ücretler Kurum açısından bağlayıcı değildir.
Davacının, davalılara ait işyerinde montaj ustası- kaynakçı olarak çalıştığı belirtilmektedir.
Mahkemece yapılacak iş, dosyadaki dönem bordrolarından resen tanıkları tespit edip beyanına başvurmak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden veya gerektiğinde ilgili meslek odalarından emsal ücret araştırması yaparak, tüm deliller birlikte değerlendirilip elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ...."ne iadesine
bozma nedenine 30/11/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.