10. Hukuk Dairesi 2016/6265 E. , 2016/8289 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, taraflar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
İnceleme konusu davada; davacı, davalılara ait işyerinde 10.01.1995-17.07.2001 ile 18.05.2002-06.06.2012 tarihleri arasında çalıştığının tespitini talep etmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile; davacının davalı ..."e ait işyerinde 05/06/1997 – 01/10/1997 tarihleri arasında, davalı ..."e ait iş yerinde 05/01/2001 – 05/08/2001 tarihleri arasında asgari ücretle kesintisiz olarak çalıştığının tespitine, diğer hizmetleri ile birleştirilmesine, sigortalı gösterilen kısımların dışlanmasına, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar vermiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir. Bu bakımdan; davacının çalışmasının gerçekliği, süresi ve kesintisiz gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenebilmesi amacıyla; öncelikle, davacının 18038 sicil numaralı işyerinde geçen çalışmaları yönünden ilgili tüm
belgeler, puantaj kayıtları ve ücret tediye bordroları işverenden getirtilmeli, iş bu belgelerden sigortalının imzasını içerenler yönünden imzanın davacıya aidiyeti davacı tarafından kabul edilenler ile inkar edilip de aidiyeti ehil bilirkişi incelemesiyle saptananlardan yine davacı tarafından hata-hile-ikrah durumu iddia ve ispat edilemeyenler bakımından, işbu yazılı belgelerin aksi eşdeğerde delillerle kanıtlanması için davacıya delilleri sorulmalı; resen araştırma ilkesi doğrultusunda; bu işyerine ait talep edilen tüm dönemi kapsar aylık prim ve hizmet belgelerinde kayden çalışması görünen ve uyuşmazlığa konu dönemi kapsar şekilde çalışması bulunan tanıklardan kanaat edinmeye yetecek kadarının re’sen belirlenerek beyanlarına başvurulmalı; talep edilen döneme ilişkin bordro tanıklarına ulaşılamadığı takdirde sigortalı ile birlikte çalışan kişiler ile aynı çevrede işyeri olan işveren ya da bu işverenlerin çalıştırdığı kişiler re’sen saptanarak bilgi ve görgülerine başvurulmalı; davacının görünmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu yeterince araştırılmalı; ayrıca kabule göre de; dosya içerisinde bulunan ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda bordro tanığı F. Müjde"nin beyanı esas alınarak davacının 05.01.2001 tarihinde işten çıkartıldığı ve 7 ay sonra tekrar çağrılarak 05.08.2001 tarihinde işe başladığı kabul edilmiş ise de, hüküm fıkrasında davacının davalı ..."e ait iş yerinde 05/01/2001 – 05/08/2001 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmekle çelişki yaratıldığı da göz önünde bulundurularak toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraflar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı ve davalılardan ... ile ..."e iadesine, 23.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.