Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/8133 Esas 2022/3642 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 3.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 09.05.2017 tarih ve 2014/201 E- 2017/88 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin kısmen kabul-kısmen reddine dair İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce verilen 16.10.2020 tarih ve 2017/5659 E- 2020/1723 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, "MR.KUMPİR+ şekil" markasının 29. ve 43. sınıfta 2005 yılında TPMK nezdinde tescil edildiğini, müvekkili şirketin 2007 yılında kurulmasının ardından "MR.KUMPİR+ şekil" markasını tüm hakları ile birlikte 2005/17082 no ile devraldığını, devir işleminin TPMK nezdinde tescil edildiğini, müvekkilinin bu markayı 78 ülkede daha tescil ettirdiğini, dünya üzerinde franchising verdiğini, tanınmış marka haline geldiğini, davalı adına 43. sınıfta 2011/10407 no'lu "mr.bistro", 43. sınıfta 2011/10449 no'lu "mr.burger", 43. sınıfta 2010/67032 "mr.kafe", 30. sınıfta 2012/32341 no lu "mr.pizza", 29. sınıfta 2010/67031 no'lu "mr.yemek+şekil", tescilli olduğunu, markalarının esas unsurunun MR olduğunu, davalının markasının da müvekkilinin markası ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olmanın ötesinde birebir aynı olduğunu, davalının markalarının tescil edildiği sınıflarla müvekkilinin markasının tescil edildiği sınıfların faaliyet konularının çok yakın olup iltibasa sebep olduğunu belirterek davalı adına kayıtlı, 43. sınıfta 2011/10407 no'lu "mr.bistro", 43. sınıfta 2011/10449 no'lu "mr.burger", 43. sınıfta 2010/67032 "mr.kafe", 30. sınıfta 2012/32341 no'lu "mr.pizza", 29. sınıfta 2010/67031 nolu "mr.yemek+şekil"markasındaki "mr.yemek" ibarelerinin hükümsüzlüğüne ve TPMK marka sicilinden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, uyuşmazlık konusu markaların "kelime kombinasyonu (iki kelime)+şekil" unsurlarından oluşan bileşke markaları olduğunu, bileşke markaların ayırdediciliğinin tespitinde, markayı oluşturan her bir kelime ya da bileşenin tek tek değerlendirilmesi değil, bileşke markanın ihtiva ettiği kelimelerin tamamının bir bütün olarak ilgili tüketici kesimi üzerinde bıraktığı izlenimin dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerektiğini, karşılaştırılacak unsurun sadece Mr. ibaresi olmayıp bu ibare ile kullanılan tüm unsurların dikkate alınması gerektiğini, Mr. ibareli markaların sorgusu yapıldığında tüm sınıflarda toplam 527 adet, gıda sektörüne ait 29,30,43. sınıflarda toplam 205 adet markanın bulunduğunu, davacı markasındaki "kumpir" kelimesi ile davalı markalarındaki "burger, cafe, bistro, pizza, yemek" kelimeleri tek başına ayırt edici bulunmasa da başına Mr. İbaresi eklenerek kişileştirildiğini, bütün olarak ayırt edicilik kazandığını, ortak unsur Mr. İbaresi gibi 2-3 harften oluşan ibarelerin ayırt edici niteliğinin zayıf olduğunu, davacı markasının sunulan deliller karşısında tanınmış olduğunun ve kötüniyet iddiasının haklı olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesince iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı markası ile davalının markalarının iltibas oluşturmayacağı ve markaların tescilli oldukları mal ve hizmetlerin tüketicileri tarafından davacı markası ile karıştırılmayacağı, dolayısıyla iltibas oluşmayacağı gibi, fiilin haksız rekabet oluşturmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, taraf markalarının tescile konu hizmet sınıfları ve emtia grubu dikkate alındığında, davacı markasındaki "Kumpir" ibaresinin 43. sınıfta ayırt ediciliğinin düşük olduğu anlaşılıyorsa da, Kumpir ibaresinin başına Mr. ibaresi getirilerek ayırt edicilik kazandırıldığı, "bay kumpir" anlamına geldiği, davacı tarafça davalı markalarından daha önce tescil edildiği, yine davalı markalarında Mr. ibaresi yanına getirilen "Bistro, Cafe, Yemek" ibarelerinin de tescil sınıfları dikkate alındığında zayıf ibare olduğu, bu ibarelerin başına Mr. ibaresi getirildiği, "bay bistro", "bay cafe", "bay yemek" anlamına geldiği, taraf markalarındaki Mr. ibaresinin asıl unsur olduğu ve Mr. ibaresinin yanına getirilen kelimeyi kişiselleştirdiğinin anlaşıldığı, taraf markalarının ortalama halk kitlesine hitap ettiği, tescil sınıflarının ortak olduğu, davacı tarafça emsal gösterilen ve benzer bir uyuşmazlığa ilişkin Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 16/11/2015 tarihli 2015/4625 Esas- 2015/12078 Karar sayılı kararında da (davacı Mr.Kumpir markası ile, dava dışı üçüncü kişiye ait Mr.Tantuni markası) işaret edildiği üzere, markalar arasında tüketici nezdinde 556 Sayılı KHK 8/1-b hükmü anlamında işletmeler arasında ilişkilendirme ihtimalinin bulunduğu, bu durumda davalı 2011/10407 sayılı "Mr. Bistro + Şekil" markası ile 2011/10449 sayılı "Mr. Burger + Şekil" markasının 43. sınıfta "Yiyecek içecek sağlanması hizmetleri, konaklama hizmetleri (gündüz bakımı (kreş) hizmetleri dahil)" sınıfında kısmen ve "Mr. Cafe + Şekil" markasının 43.sınıfta "Yiyecek içecek sağlanması hizmetleri (kafetarya ve restorant hizmetleri)" sınıfında tamamen, 2010/67031 sayılı "Mr. Yemek + Şekil" markasının 29. sınıfta tamamen hükümsüzlüğüne karar vermek gerekirken davanın reddine karar verilmesinin yerinde görülmediği, davacı tarafın, markasının tanınmış marka olduğunu ve davalı tarafın markalarını kötüniyetle tescil ettirdiğini ispatlayamadığı, mülga 556 sayılı KHK 9/1-c maddesi gereğince genişletilmiş korumadan faydalanamayacağı, davacının 30. sınıfta tescilli markasının bulunmadığı, bu durumda, davalı tarafın 30. sınıfta tescilli 2012/32351 sayılı "Mr. Pizza + Şekil" markasının hükümsüzlüğünün istenemeyeceği, yine 43. sınıfta "hayvan bakım evleri hizmetleri" alt sınıfında tescilli markası bulunmadığından, davacının 43. sınıfta bu alt sınıf yönünden davalı adına tescilli 2011/10407 sayılı "Mr. Bistro + Şekil" markası ile 2011/10449 sayılı "Mr. Burger + Şekil" markalarının hükümsüzlüğünü isteyemeyeceği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, davalı adına tescilli 2011/10407 sayılı "Mr. Bistro + Şekil" markası ile 2011/10449 sayılı "Mr. Burger + Şekil" markasının 43. sınıfta "Yiyecek içecek sağlanması hizmetleri, konaklama hizmetleri (gündüz bakımı (kreş) hizmetleri dahil)" sınıfında kısmen hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, bu markaların 43. sınıfta "hayvan bakım evleri hizmetleri" alt sınıfında hükümsüzlük talebinin reddine, davalı adına tescilli "Mr. Cafe + Şekil" markasının 43. sınıfta "Yiyecek içecek sağlanması hizmetleri(kafetarya ve restorant hizmetleri)" sınıfında, 2010/67031 sayılı "Mr. Yemek + Şekil" markasının tescilli olduğu 29. sınıfta hükümsüzlüğüne sicilden terkinine, karar kesinleştiğinde TPMK'na bildirilmesine, davalı adına tescilli 2012/32351 sayılı "Mr. Pizza + Şekil" markasının hükümsüzlük talebinin reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine HMK'nın 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi HMK'nın 369/1. ve 371. maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK'nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, 09/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.