16. Hukuk Dairesi 2014/21637 E. , 2015/7404 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar ... ve ..., kadastro sırasında ... Köyü çalışma alanında dere yatağı olarak tespit harici bırakılan taşınmaz bölümünün adlarına tescili için irsen intikal, imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedenine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, fen bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 12.608,03 metrekarelik taşınmaz bölümünün davacılar adına eşit hisse ile tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen bölüm üzerinde davacılar lehine kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğiyle mülkiyetin kazanılması şartlarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Mahkemece tescili talep edilen taşınmaz bölümünün hangi tarihte ve niçin tespit dışı bırakıldığı sorulmamış, mahkemece yapılan keşif sonucu aldırılan fen bilirkişi raporunda davacıların talebine konu taşınmaz bölümünün (C) harfi ile (A+B=C) gösterilen yer olup bu yerin içinde kalan ve (A) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümünün tamamının 1960 tarihli memleket haritasında ... Çayı yatağında kaldığı, 1982 tarihli memleket haritasında ise çayın yatak değiştirmesi sonucunda (A) ve (B) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümlerinin bir kısmının çay yatağı içinde kaldığı ve 2001 tarihli memleket haritasında ise talebe konu taşınmazın çay yatağının tamamıyla dışında kaldığı belirtilmiş, zirai bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümünün 25 yıllık tarım arazisi olduğu açıklanmış, raporlar arasındaki çelişki giderilmediği gibi, çekişmeli taşınmaz bölümü hakkında hava fotoğrafı incelemesi yapılmamış, taşınmazın bulunduğu bölgede ve ... Çayı üzerinde ıslah çalışması veya sedde çalışması yapılıp yapılmadığı araştırılmamıştır. Dava, TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Davacı, imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği hukuki nedenlerine dayanarak tescil isteğinde bulunmuştur. Böyle bir taşınmazın iktisap edilebilmesi için; öncelikle taşınmazın zilyetlikle kazanılabilecek yerlerden olması, bundan sonra ise 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddeleri uyarınca; emek ve masraf sarfı suretiyle imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak tarıma elverişli hale getirilmesi ve bu işlemlerin tamamlanmasından sonra kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçmesi zorunludur. Öte yandan, karar tarihinden sonra 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazların bulunduğu ... Büyükşehir Belediyesinin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, Büyükşehir Belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. O halde sağlıklı sonuca ulaşılabilmesi için; öncelikle mahkemece yasal hasım niteliğinde bulunan Kocaali Belediye Başkanlığı ile ... Büyükşehir Belediye Başkanlığını davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilmeli, ... Müdürlüğü ve ... Müdürlüğünden dava konusu taşınmaz bölümünün hangi tarihte niçin tespit dışı bırakıldığı sorulmalı, taşınmazın bulunduğu bölgede ve ... Çayı üzerinde ıslah çalışması veya sedde çalışması yapılıp yapılmadığı yapılmış ise dayanağı harita ve belgeleri DSİ"den istenilmeli, çekişmeli taşınmaz bölümüne komşu parsel tutanakları ve dayanakları getirtilmeli ve dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait yüksek çözünürlüklü farklı tarihlerde çekilen en az üç adet hava fotoğrafları ... Komutanlığı"ndan, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaları ise, İl ... Müdürlüğü"nden getirtilerek böylelikle dosya keşfe hazır hale getirilmelidir. Bundan sonra jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 kişilik jeolog ve 3 kişilik ziraat bilirkişisinden oluşacak bilirkişi kurulu ile keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek davada yararı bulunmayan yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, dere veya dere yatağı niteliğinde olup olmadığı, imar ihya edilip edilmediği, edilmiş ise hangi tarihte tamamlandığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğrafları stereoskop aletiyle incelemesi istenmeli, hava fotoğraflarına göre tescile konu yerin önceki niteliğinin aktif dere yatağı olup olmadığı, değilse nasıl kullanıldığı, sınırlarının belirli olup olmadığı, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığı ve tamamlandığını açıklar şekilde rapor istenmeli, üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazın önceki ve hali hazır niteliği hususlarında, jeolog bilirkişisinden taşınmazın dere yatağından kazanılıp kazanılmadığı, halen aktif dere yatağında kalıp kalmadığı, aktif dere yatağında kalmıyor ise derenin etkisi altında kalan yerlerden olup olmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bilirkişi raporları ile tanık bilirkişi beyanları arasındaki çelişkiler giderilmeli, daha sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek karar verilmelidir. Açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 08.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.