MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi



Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı avukatınca duruşmalı davacı avukatınca duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı vekili avukat ... ile davacılar vekili avukat ..."nin gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.


KARAR
Davacılar, 62 adet çizgi romandan oluşan eserlerini, davalı ile yapmış oldukları telif haklarının devrine ilişkin sözleşmeler gereğince 10.000 Adet baskı ile sınırlı olmak koşuluyla davalıya teslim ettiklerini, tarafların edimlerini yerine getirip sözleşme hükümlerinin uygulandığını, ne var ki davalı Bakanlığın teslim etmek üzere aldığı 62 adet eserden 18 adedini iade edip, kalan 44 adedini ise geri vermediğini, eserlerin iadesi için göndermiş oldukları ihtarın da sonuçsuz kaldığını, eserlerin basım işlemlerinin ancak orijinallerinden mümkün olması nedeniyle maddi ve manevi zarara uğradıklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 5.280,00.TL, yargılama sırasında bozma ilamından sonra 05.08.2011 tarihinde yapılan ıslahla toplam 534.800.00.TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemenin, alınan bilirkişi raporuna göre, iade edilmeyen çizgi romanların, tarama cihazı kullanılmak 2012/3984-698
Suretiyle bilgisayar teknolojisi ile yeniden elde edilmesinin mümkün olduğu kabul edilerek, tazminat sorumluluğunu gerektiren koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine dair 17.07.2007 tarih ve 2006/249 Esas 2007/233 Karar sayılı kararının davacılar tarafından temyizi üzerine “...Davacılar tarafından hazırlanan 62 adet orijinal çizgi romanların, davalı Bakanlıkça 10.000 adet basımı konusunda, her bir çizgi roman için ayrı ayrı olmak üzere taraflar arasında, telif haklarının devrine ilişkin sözleşmeler imzalandığı, basım işlemlerinin tamamlanmasından sonra teslim edilen 62 adet eserden 18 adedinin iade edilmiş olmasına rağmen, 44 adedinin ise iade edilmediği, bu konuda keşide edilen ihtarın da sonuçsuz kaldığı uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık, “44 adet eserin iadesinin gerekip gerekmediği” ve “eserlerin iade edilmemiş olması nedeniyle davacıların zarara uğrayıp uğramadıkları” noktasında toplanmaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmelere göre davacıların, eser sahipliğinden doğan mali hakları kendilerine ait olan çizgi romanların, yalnızca 10.000 adet çoğaltılması hakkını, davalıya vermiş olmaları karşısında davalı Bakanlığın, basım işlemlerinden sonra sözleşmelere konu olan eserleri iade ile yükümlü olduğunun kabulü gerekir. Nitekim mahkemece de bu husus kabul edilmişse de, eserlerin iade edilmemesi nedeniyle davacıların herhangi bir zarara uğramadıkları benimsenmiştir. Oysa ki hükme esas alınan Prof. ... tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda, “çizgi resimlerin tarama cihazı (scanner) ile taranması teknolojik olarak mümkündür. Adope Photoshop ve benzeri bilgisayar programları ile kaliteli çıkış alınabilir. Çizgi ressamların zararı söz konusu olmayabilir.” gibi ihtimallere dayalı kesin olmayan açıklamalara yer verilmiş olup, davacılar ise çizgi romanların yayınevlerinden çoğaltılmasının ancak orjinalleri ile mümkün olduğunu, eserlerin kopyalarından yapılacak çoğaltmaların kaliteli olamayacağını, kaldı ki aksinin kabul edilmesi halinde dahi, 2.674 sayfa ve 11.929 resimden oluşan 44 adet çizgi romana ilişkin resimlerin tek tek bilgisayarda taranması, renklendirilmesi ve çoğaltılması işlemlerinin uzun zaman, emek ve masraf gerektirdiğini, her durumda zararlarının söz konusu olduğunu” belirterek rapora itiraz etmişlerse de, mahkemece bilirkişiden ek rapor alınmamış, davacıların itirazları karşılanmamıştır. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. O halde mahkemece, davacıların itirazlarını karşılar şekilde bilirkişiden açıklayıcı, denetime elverişli ek rapor alınmak suretiyle, 44 adet eserin iade edilmemiş olması nedeniyle davacıların herhangi bir zarara uğrayıp uğramadıkları belirlenerek, sonucuna göre bir hüküm kurulması” gerektiğinden bahisle Dairemizce davacılar yararına bozulması üzerine mahkemece bozma ilamına uyularak 2012/3984-698
Yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile 5.280.00.TL" nın dava tarihinden, 529.520.00.TL" nın ıslah tarihi olan 05.08.2011 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Mahkemenin 17.07.2007 tarih ve 2006/249 Esas 2007/233 Karar sayılı ilk kararında davanın reddine ilişkin kurulan hükmün davacılar tarafından temyizi üzerine Dairemizin 05.10.2009 tarih ve 2009/2396 Esas 2009/10915 Karar sayılı ilamı ile “...hükme esas alınan Prof. Ahmet Atan tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda, “çizgi resimlerin tarama cihazı (scanner) ile taranması teknolojik olarak mümkündür. Adope Photoshop ve benzeri bilgisayar programları ile kaliteli çıkış alınabilir. Çizgi ressamların zararı söz konusu olmayabilir.” gibi ihtimallere dayalı kesin olmayan açıklamalara yer verilmiş olup, davacılar ise çizgi romanların yayınevlerinden çoğaltılmasının ancak orjinalleri ile mümkün olduğunu, eserlerin kopyalarından yapılacak çoğaltmaların kaliteli olamayacağını, kaldı ki aksinin kabul edilmesi halinde dahi, 2.674 sayfa ve 11.929 resimden oluşan 44 adet çizgi romana ilişkin resimlerin tek tek bilgisayarda taranması, renklendirilmesi ve çoğaltılması işlemlerinin uzun zaman, emek ve masraf gerektirdiğini, her durumda zararlarının söz konusu olduğunu” belirterek rapora itiraz etmişlerse de, mahkemece bilirkişiden ek rapor alınmamış, davacıların itirazları karşılanmamıştır. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. O halde mahkemece, davacıların itirazlarını karşılar şekilde bilirkişiden açıklayıcı, denetime elverişli ek rapor alınmak suretiyle, 44 adet eserin iade edilmemiş olması nedeniyle davacıların herhangi bir zarara uğrayıp uğramadıkları belirlenerek, sonucuna göre bir hüküm kurulması...” yönünde davacılar yararına hükmün bozulması üzerine, mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Bu husus davacılar yararına, bozma ilamı dışında kalan hususlarda davalı yararına usulü kazanılmış hak niteliğindedir. Hal böyle olunca temyize konu kararda, bozma ilamından önce rapor tanzim eden bilirkişiler Prof. Dr...., Prof. Dr. ... tarafından tanzim olunan 04.11.2010 tarihli ek raporda “...davacıların itirazlarının haklı olmadığı, davalı tarafından eserlerin orjinallerinin iade edilmemesi nedeniyle tazminatın ana koşulu olan zarar unsurunun oluşmadığı...” belirtilmiştir. Mahkemece bozma ilamı doğrultusunda alınan bu ek rapor doğrultusunda, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, usuli kazanılmış hak ilkesi gözardı edilerek başka bilirkişi heyetlerinden ayrı ayrı 28.02.2011 tarihli ve 14.07.2011 havale tarihli 2 adet bilirkişi raporu daha alınarak bozmadan sonra ıslah yapılamayacağı ilkesi de çiğnenerek davanın 2012/3984-698
kabulü ile toplam 534.800.00.TL" nın davalıdan tahsiline karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 2.bent gereğince tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 990,00 TL duruşma avukatlık parasının davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.01.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.