(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2017/27951 E. , 2020/4201 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde şoför olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin işverence haklı sebep olmadan feshedildiğini, işçilik alacaklarının ise ödenmediğini beyanla, kıdem ve ihbar tazminatı ile aylık ücret, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı, hafta tatili günlerinde çalışıp çalışmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Aynı ispat kuralları, hafta tatili ücret alacağı için de geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta; Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davalı işveren karşı davası bulunan davacı tanıklarının beyanlarının abartılı ve afaki olduğu, dosyada aylık puantaj cetvellerinin mevcut olduğu belirtilerek, alternatifli hesaplama yapılmıştır. Kayıtlara göre yapılan hesaplamada, puantaj cetvellerine göre aylık 248 saat çalışmanın olduğu ve hafta tatili gününde ise çalışmanın olmadığının gözüktüğü, aylık yasal çalışma saatinin günlük 7,5 saatten 225 saat olduğu, bundan fazlasının fazla çalışma olacağı belirtilerek aylık 23 saat üzerinden fazla çalışma ücreti alacağı hesaplanmış, puantaj kayıtlarına göre davacının hafta tatili günlerinde çalışmadığı belirtilerek hafta tatili ücreti alacağı hesaplanmamış, yine puantaj cetvellerine göre çalışma gösterilen ulusal bayram ve genel tatil günleri için ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı hesaplanmıştır. Tanık beyanlarına göre yapılan hesaplamada ise, günlük çalışma süresi, ara dinlenme süresi ile haftada kaç gün çalıştığı hususları belirtilmeksizin haftada 15 saat fazla çalışma yaptığı kabulüne göre fazla çalışma ücreti alacağı ile tüm hafta tatili günleri için hafta tatili ücret alacağı hesaplanmıştır. Mahkemece fazla çalışma ve hafta tatili ücret alacağı için tanık beyanlarına göre yapılan hesaplamadan takdiren %50 oranında indirim yapılarak, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağının ise puantaj cetvellerine göre yapılan hesaplamaya göre sözkonusu alacaklar hüküm altına alınmış ise de; varılan sonuç dosya içeriği ile örtüşmemektedir.
Dosya içeriğine göre davacı tanıkları ile davalı işveren arasında husumet bulunmakta olup bir başka deyişle bu tanıkların da aynı nedenle işverene karşı açmış oldukları davaları bulunmaktadır. Bu nedenle yan deliller ile desteklenmedikçe bu tanıkların beyanının hükme esas alınması mümkün değildir. Davacı tanıklarından ..."ın Dairemizce temyiz incelemesi yapılan emsal 2017/26248 Esas sayılı dosyasında fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücretinin puantaj kayıtlarına göre belirlenmesi gerektiği noktasında bozma kararı verilmiştir. Davalı tanıkları ise davacının çalışma saatlerine ilişkin beyanda bulunmamış olup, tanıklardan sadece Rahmi Bayar, hafta tatili günlerinde çalışmadıklarını beyan etmiştir. Öte yandan, dosya içerisinde bilgisayar çıktısı niteliğinde davalı işverence sunulan puantaj kayıtları bulunmaktadır. Her ne kadar bu kayıtlarda davacı imzası bulunmuyor ise de, davacı yönünden davada başka bir ispat aracı olmadığından, davalı yönünden de bu kayıtlar bizzat işverence dosyaya sunulduğundan; bu kayıtlara göre değerlendirme yapılarak fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacağı olup olmadığı belirlenmelidir.
Yukarıda da belirtildiği üzere dosyada mevcut olan bilirkişi raporunda alternatifli hesaplama yapılmış olup puantaj kayıtlarına göre hafta tatili günlerinde çalışma olmadığı tespit edildiğinden hafta tatili ücret alacağı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı olmuştur.
Fazla çalışma bakımından ise; puantaj kayıtlarında varsa hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatillerde çalışma bildirilen günler dışlanarak ancak kayıtlara yazılı günlük çalışma süresinin fiili çalışma süresi olduğu bu nedenle ara dinlenme süresi düşülmesine gerek bulunmadığı kabul edilerek her hafta için ayrı ayrı haftalık çalışma saati ve buna göre fazla çalışma hesabı yapılmalı, yine çalışma varsa kayıtlara göre sonuca gidilmesi nedeniyle yapılan hesaplamadan indirim yapılmamalı ve davacının kararı temyiz etmemesi nedeniyle oluşan usuli kazanılmış hak da gözetilerek bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04.03.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.