17. Hukuk Dairesi 2019/4620 E. , 2020/6094 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm davalı ... Sigorta A.Ş. vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalıların sürücüsü, işleteni ve trafik sigortacısı olduğu aracın 20/08/2008 tarihinde geri manevra yaparken davacının oğlu ... çarptığını ve meydana gelen kazada vefat ettiğini, davalı sürücünün kazanın meydana gelmesinde tam kusurlu olduğunu, davalı işleten ... Ltd. Şti"nin diğer davalı ... Başkanlığının temizlik işlerini yapmakta olduğu, davacının oğlunun desteğinden yoksun kaldığını beyanla, fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 20.000,00 TL tazminatın kaza tarihinden itibaren en yüksek mevduat faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili, husumete itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekili, yetki itirazında bulunarak davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... İnş. Taah. Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şirketi vekili, davacıya 4.000,00 TL ödeme yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, kusura itiraz ederek davalılardan ... İnşaat Şirketi aleyhine Bakırköy 8. İş Mahkemesinde davanın açıldığını, ölen şahsın eşine tazminat ödemesi yapılmış olup, kendisine bu konuda ibraname verildiğini beyanla, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davacının davasının kabulü ile davalı ..."na karşı açılan davanın reddine, 5.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının 20/08/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle yakının maddi tazminat istemine ilişkindir.
a-Davacı taraf, davalı ... ve ... İnş. Taah. Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti."nin işleteni olduğu çöp kamyonunun davacının oğlu Dilaver"e çarpması sonucunda yaralandığını beyanla tazminat isteminde bulunmuştur. Mahkemece, davalı ... ile sürücü ... arasında malik/işleten ilişkisi bulunmadığı gerekçesiyle davanın Belediye yönünden reddine karar verilmiş ise de, davalı yüklenici ... İnş. Taah. Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti."nin yükümlülüğünde, davalı ... Belediyesi denetim ve sorumluluğunda çöp toplama ve temizlik hizmeti verilmektedir.
Davalı ... ile davalı ... İnş. Taah. Tem. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. arasında düzenlenen hizmet alımları sözleşmesi uyarınca davalı idarenin sözleşme konusu işleri kendi kontrol birimi ile denetim ve gözetim altında tuttuğu, bu durumda meydana gelen zarardan davalı yüklenici ve diğer davalılarla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
b-Davacı taraf ıslah için süre talep etmesine rağmen mahkemece sözlü yargılamaya geçileceği tefhim edilene kadar ıslah yapılmadığı gerekçesiyle ıslah talebinin reddine karar verilmişse de mahkemece tahkikata ilişkin işlem olarak açıklama talep edildiği, tahkikat bitinceye kadar ıslah yapılabileceği gözetilerek ıslah için süre verilmesi talebi kabul edilmesi gerekirken talebin reddi doğru görülmemiştir.
c-Davacı taraf dava dilekçesinde usulüne uygun olarak harçlandırılmış talep ile manevi tazminat talebinde bulunmadığına yönelik mahkemenin gerekçesi yerinde ise de; dava dilekçesi ile harçlandırılan miktarın 20.000,00 TL olduğu ve talep daraltma şeklinde bir kurum olmadığı gözetilerek, söz konusu miktarın da maddi tazminat olduğu gözetilerek karar verilmesi gerekirken, talebin 5.000,00 TL olduğu şeklinde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-a- Zorunlu mali sorumluluk sigortasında, sigorta şirketinin sorumluluğu, poliçe limitiyle sınırlıdır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 96/1. maddesinde "zarar görenlerin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde öngörülen sigorta tutarından fazla ise, zarar görenlerden her birinin sigortacıya karşı yöneltebileceği tazminat talebi, sigorta tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi tutulur" düzenlemesine yer verilmiş olup bu hükme göre, garameten ödeme ilkesi; bir rizikonun gerçekleşmesi ile zarar görenlerin birden fazla olması ve tazminat alacaklarının da sigorta sözleşmesinde öngörülen sigorta bedelinden fazla olduğu hallerde, zarar görenlerden her birinin sigortacıya karşı yöneltebileceği tazminat miktarı isteminden, sigorta bedelinin tazminat alacaklıları toplamına olan oranına göre indirim yapılmasını ifade etmektedir. Burada amaç, zarar görenlerin birden fazla olması halinde, sigortacının poliçede gösterilen limitle sorumlu olacağı da dikkate alınarak, zarar görenler arasında eşitliği sağlayıcı ve poliçe limitini de aşmayacak şekilde eşit paylaştırmanın sağlanmasıdır.
Davalı ... vekili, desteğin eşine de 46.729,00 TL ve 25.421,01 TL ödeme yapıldığını poliçe limitinin tükendiğini beyanla davanın reddini savunmuştur. Bu durumda mahkemece; ödemeye konu hasar/dava dosyalarının getirtilerek 2918 sayılı KTK"nun 96. maddesi gereği proporsiyon hesabı gerekip gerekmediğinin hükümde tartışılması, gerektiğinde bilirkişiden bu hesap için rapor alınması ile oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
b-Davalı ... kazaya neden olan aracın trafik sigortacısıdır. 2918 sayılı KTK.’nun 99/1. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın B.2.b. maddesi uyarınca, rizikonun bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Sigorta şirketine başvurulmadan dava açılması veya icra
takibi başlatılması halinde ise bu tarihlerde temerrüt gerçekleşir. Bu durumda; mahkemece anılan düzenleme uyarınca inceleme yapılarak temerrüt tarihinin belirlenmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davalı ... yönünden kaza tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2a-b-c) maddeleri uyarınca davacı vekilinin temyiz itirazlarının, (3a-b) maddeleri uyarınca davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ... Sigorta A.Ş"ye geri verilmesine 22/10/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.