9. Hukuk Dairesi 2015/8246 E. , 2015/16723 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait iş yerinde 01.04.1987 tarihinden iş akdinin fesih edildiği tarih olan 11.02.2014 tarihine kadar hizmet akdi ile çalıştığını, işyerinde Hava – İş Sendikasının örgütlü olduğunu, sendikanın grev kararı aldığını 15.05.2013 tarihinden itibaren 7 ay boyunca davacının da greve katıldığını, grev sırasında sendikaya başkan adayı olduğunu, 18.12.2013 tarihinde grevin sona ermesini müteakip 23.12.2013 tarihinde davacının tekrar iş başı yaptığını, davalı şirketin davacının hizmetinden son derece memnun olduğu emekliliğe hak kazanmasına rağmen 31.03.2014 tarihine kadar çalışmasının uygun görülmesine rağmen şirketin genel müdürünce bunun kabul edilmediği ve birden bire verimsiz performansı düşük personel içerisine sokulup savunmasının istendiğini, ardından feshin yapıldığını feshin sendikal nedenle yapıldığının açık olduğunu beyan ederek davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir .
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin emekliliğinin gelmiş olduğu gözetilerek verimsizlik nedeniyle feshedildiğini, 27 yıl görev yapan davacıdan gelişen ve değişen havayolu işletmeciliğine ilişkin olarak yeterli derecede verim alınamadığından davacının emekliliğinin de gelmiş olduğu gözetilerek iş sözleşmesinin feshedildiğini, davacının sendikal nedenle çıkarıldığı yönündeki iddianın yersiz olduğunu, müvekkili ortaklıkta sendikal faaliyetin 50 yıldan beri süregeldiğini ve Hava-İş Sendikası arasında 24. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin yürürlükte olduğunu, 31.03.2014 itibariyle işyerindeki 17.212 işçiden 13.522’sinin sendikalı olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının hizmetinden hangi nedenle istifade edilemediğinin ortaya konmadığı, davacının performansının düşük olduğunun kanıtlanmadığı gerekçesiyle feshin geçersiz olduğu davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği kabul edilerek davacının işe iadesine, 2821 sayılı Kanun 31/6 maddesi uyarınca işe başlatmama tazminatının bir yıl olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut olayda, davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesiyle feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir. Ancak dosyada davacının iş sözleşmesinin feshinin sendikal nedenle yapıldığına dair somut bir delil bulunmadığından işe başlatmama tazminatının mülga 2821 sayılı Kanun’un 31/6 maddesi uyarınca belirlenmesi hatalıdır. Davacının kıdem süresi ve fesih nedenine göre işe başlatmama tazminatının 6 ay belirlenmesi dosya içeriğine uygun olacaktır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 6 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 230.20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 07/05/2015 oybirliği ile karar verildi.