9. Hukuk Dairesi 2015/7201 E. , 2015/16722 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 15/08/2008 tarihinden itibaren davalı işverenlikte hostes olarak aylık net 7.000 TL ücret ile çalıştığını, iş yerinde örgütlü olan ... Sendikası üyesi olan iş akdi sendikal sebeplerle haksız olarak feshedilen davacının iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine, işe iadesine, kararın kesinleşmesi tarihine kadar boşta geçen süre için 4 aylık ücret alacağı ile sendikal sebeplerle işten çıkartılmış olduğundan işe iade kararına rağmen davacının süresi içerisinde işe başlatılmaması halinde en az 12 aylık brüt ücret tutarında sendikal tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacıya 2013 yılı Ağustos ayında eğitim planlaması yapıldığını bu tarihlerde sağlık raporu alan davacının eğitimlere katılmadığını, akabinde yıllık izne ayrıldığını, 2013 yılı Ekim ve Kasım ayında davacıya eğitimini tamamlayıp sertifikasını yenileyebilmesi ve bu şekilde uçucu olarak istihdam edilebilmesi ve hak kaybına uğramaması için eğitim içerikli RM görevi planlandığını, RM görevini merkezi telefon sistemini arayarak öğrenmesi gereken davacının bunu yapmadığını, kendisi için planlanan ve sertifikasının yenilenmesini sağlayacak eğitimleri almadığını bu nedenle davacının şirkette kabin memuru olarak istihdam edilmesinin fiilen mümkün olmadığını, RM görevini telefon ile öğrenmeyen ve bu nedenle eğitime katılmayan davacının eyleminin devamsızlık mahiyetinde olduğunu iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece sendikalı olan ve sendikanın başlattığı kanuni bir greve katılan kabin memuru davacının grev süresi içerisinde rezerve görev planlaması ile çalışmaya zorlanmasının ve buna uymadığı gerekçesiyle iş sözleşmesinin feshinin haklı olmadığı gibi feshin sendikal nedenlerle yapıldığı kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut olayda, davacının grev kararı alındığında ve uygulandığında ücretsiz izin kullandığı, ücretsiz izinden sonra sağlık raporu alıp, ardından yıllık izne ayrıldığı ve izin bitimi greve katıldığı, grev uygulandığı sırada davacının fiili çalışması olmadığından bu durumun greve sonradan katılma anlamına gelmeyeceği, davacının greve katıldığı için devamsızlığından bahsedilemeyeceği dolayısıyla feshin geçersiz olduğu anlaşılmaktadır. Ancak dosyada davacının iş sözleşmesinin feshinin sendikal nedenle yapıldığına dair somut delil bulunmadığından işe başlatmama tazminatının mülga 2821 sayılı Kanun’un 31/6 maddesi uyarınca belirlenmesi hatalıdır. Davacının kıdem süresi ve fesih nedenine göre işe başlatmama tazminatının 5 ay belirlenmesi dosya içeriğine uygun olacaktır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 230.80 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 07.05.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.