Taraflar arasında görülen davada;
Davacı, 1841 ada 8 parsel sayılı taşınmazın H. M. C.Vakfından olup, mutasarrıfının gaip kişilerden olması veya mirasçısız ölmesi halinde mahlulen vakfına döneceğini ileri sürerek, gaiplik kararı verilmek suretiyle tapu iptali ve vakıf adına tescil isteğinde bulunmuştur.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın vakıf malı olduğu, mutasarrıfının gaip olması halinde mahlulen vakfına döneceği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir
Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla Tetkik Hakimi raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü.
-KARAR-
Dava, gaiplik,tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; mahkemece kısa kararda “ davanın kabulü ile tapu malikleri M.oğlu İ. E. ve M.oğlu S.’in gaipliklerine ve taşınmazın H.M. Camii Vakfı adına tapuya tesciline” şeklinde karar verilmiş, gerekçeli kararda ise “ ...8 sayılı taşınmazın mutasarrıfı M.oğlu İ.E.ve” şeklinde hüküm kurulmak suretiyle hüküm kurulmak suretiyle hüküm devamına yer verilmemekle kısa karara çelişkili olarak gerekçeli karar yazılmıştır.
Bilindiği üzere; tarafların tüm delilleri toplanıp, tetkik edildikten ve HUMK.nun 376. maddesine göre; son sözleri dinlenip duruşmanın bittiği bildirildikten sonra hakimin; aynı yasanın 388. maddesi uyarınca kararı gerekçesi ile birlikte (tam olarak) yazması ve hüküm sonucunu 389. maddede öngörülen biçimde tefhim etmesi asıldır.
Nevarki, uygulamada söz konusu yasanın 38l. maddesinin son fıkrasının getirdiği ayrıcalığa dayanılarak bazı zorunlu nedenlerle sadece hükmün sonucu tutanağa geçirilip tefhim edilmekte, gerekçeli karar daha sonra yazılmaktadır.
İşte bu gibi hallerde HUMK.nun 389. maddesine uygun olarak tarafların hak ve yükümlülüklerini açıkca gösteren tefhim ile aleniyet ve hukuki varlık kazanan kısa karara daha sonra yazılan gerekçeli kararın uygun olması zorunludur. Esasen kısa kararı yazıp, tefhim etmekle davadan elini çekmiş olan hakimin artık bu kararını değiştirmesine yasal olanak yoktur. Öte yandan, kısa kararla gerekçeli kararın çelişkili olması, yargılamanın aleniyeti, kararların alenen tefhim edilmesine ilişkin Anayasanın l4l. maddesi ile HUMK.nun yukarıda değinilen buyurucu nitelikteki maddelerine de aykırı bir durum yaratır. Ayrıca anılan husus kamu düzeni ile ilgili olup, gözetilmesi yasa ile hakime yükletilmiş bir ödevdir. Aksine düşünce ve uygulama yargı, yargıç ve kararlarının her türlü düşünceden uzak, saygın ve güvenilir olması ilkesi ile de bağdaşmaz.
Değinilen ilke ve yasa hükümleri gözardı edilerek kısa karara çelişkili olarak gerekçeli karar yazılması doğru değildir.
Hal böyle olunca, hükmün l0.4.l992 gün, l992/7 Esas, l992/4 sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararı çerçevesinde bir karar verilmek üzere HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 18.6.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
