BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 3. Hukuk Dairesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 02/04/2002 tarihinde ilk defa ... Belediyesinde işe başladığını, ... Sendikası üyesi olduğunu, 2007 yılından itibaren çöp kamyonunda çalıştığını, ancak belediyenin alt işvereni ... Ltd. Şti.’nin ve ... İnş. Temizlik Ulaştırma Ltd. Şti.’nin işçisi olarak gösterildiğini, 2009 yılının Nisan ayının sonunda ... Ltd. Şti.’nden çıkışının yapıldığını, bu dönemde Ulucak Belediyesinin ilgili Kanun uyarınca ... Belediyesine devredildiğini, davacının ... Belediyesinde çalışmaya başlamış olmasına rağmen, yine muvazaalı bir şekilde ... Bel İmar Teknik Ltd. Şti.’nin işçisi olarak gösterildiğini, asıl işverenin işinde ve asıl işinde çalışmasına rağmen, muvazaalı olarak alt işverenler nezdinde gösterildiğini, davalı aleyhine açılan emsal dava dosyalarında da ... Belediyesi ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğuna dair kararlar verildiğini, kesinleşmiş mahkeme kararlarına rağmen davacının Türkiye Belediyeler ve Genel Hizmetler İşçileri Sendikası ile ... Belediye Başkanlığı arasında imzalanan 01.01.2012 - 31.12.2013 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesinden yararlandırılmadığını, gerçek işveren ... Belediyesi olduğundan söz konusu Toplu İş Sözleşmesinden faydalanması gerektiğini öte yandan davacının üyesi olduğu ... Sendikası ile ...-Bel İmar Teknik ve Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında 01.03.2013 - 28.02.2015 tarihleri arasını kapsayan bir Toplu İş Sözleşmesi imzalandığını, 13.11.2013 tarihinden sonra ...-Bel şirketinde gösterilen işçilerin sırf bu Toplu İş Sözleşmesi’nden yararlandırılmamak için Toplu İş Sözleşmesi’nin imzalandığı 13.11.2013 tarihinden kısa bir süre sonra kıdem tazminatı ödeneceği vaat edilerek muvafakatleri dahi alınmadan çalışma şartlarının değiştirildiğini, sendikal ayrımcılık yapılarak farklı bir alt işverene geçirildiklerini öne sürerek sendikal tazminat ve Toplu İş Sözleşmesi’nden doğan bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, idare ile idareye ait işleri ihale yoluyla alan şirketler arasında hukuki ilişkinin asıl işveren-alt işveren ilişkisi niteliğinde olduğu kabul edilecek olsa dahi bu ilişkinin muvazaalı olmadığını, davalı belediyenin imzaladığı Toplu İş Sözleşmesinden davacının faydalanmasının mümkün olmadığını, davacının idare tarafından işten çıkartılmadığını, davacının işvereni olmayan idarenin davacının iş akdinin feshinde de yetkili ve sorumlu olmasının hukuken mümkün olmadığını, yetkili ve sorumlunun davacının işvereni olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının muvazaa nedeniyle artık başlangıçtan itibaren gerçek işveren ... Belediyesinin (ve öncesinde Ulucak Belediyesinin) işçisi olarak kabul edilmesi gerektiği, davacının sendika üyesi olduğu bu nedenle Belediye’nin bağıtladığı Toplu İş Sözleşmesinden faydalanmasının mümkün olduğu ve davacının ödenmeyen işçilik alacaklarının da bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, işyerinde 01.03.2013-28.02.2015 tarihleri arasında yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinin fazla çalışma ücretini düzenleyen hükmü uyarınca; fazla çalışma ücretinin % 60 zamlı ödeneceğinin kararlaştırıldığını, bu düzenleme dikkate alınmaksızın fazla çalışma alacağının hesaplandığı gerekçesi ile davalı vekilinin istinaf başvurusu kabul edilerek, hükmün ortadan kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davalı vekili temyiz başvurusunda bulunmuş, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 16/06/2020 tarihli ve 2018/12127 esas, 2020/6855 karar sayılı ilamı ile kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyulmuş ve yapılan yargılama sonunda davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bozma ilamından sonra verilen Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı taraf vekillerince temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının davalı Belediyenin taraf olduğu Toplu İş Sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağı uyuşmazlık konusudur.
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı ... ile dava dışı şirketler arasındaki ilişkinin muvazaalı olması ve 10.02.2012 tarihli sendika üyeliğinin davalı Belediyeye bildirilmemesi nedeniyle davacının belediye ile ... Sendikası arasında 20.02.2014 tarihinde bağıtlanan 01.01.2014-31.12.2015 tarihleri arasında yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesinden faydalanması gerektiği kabul edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince davacının sendika üyeliğinin davalı Belediyeye bildirilmediği gerekçesiyle davacının 01.01.2012-31.12.2013 tarihleri arasında yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığına karar verilmiş ise de, dosyada mevcut yazışmalara göre davacının sendika üyeliğinin 19.06.2013 tarihinde davalıya bildirildiği anlaşılmaktadır. Buna göre, davacının 01.01.2012-31.12.2013 tarihleri arasında yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesinden 19.06.2013 tarihinden itibaren yararlanabileceği dikkate alınarak bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 09.06.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.