Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7279 Esas 2022/4119 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 12.02.2020 tarih ve 2016/143 E. - 2020/93 K. sayılı kararın duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, duruşma için belirlenen 24.05.2022 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ile davalılar vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı Embrio Bilişim İnternet İletişim Tekn. ve Hizmet. Ticaret A.Ş. ile 25.03.2007 tarihinde yapılan sözleşme kapsamında müvekkil tarafından geliştirilen SmartMessage adlı yazılımın 4.0 versiyonunun, SmartSurvey adlı yazılımın 1.0 versiyonunun davalı firmaya lisans devrinin düzenlendiğini, söz konusu yazılımların davalı şirketin hedef kitlesi, müşterileri ve çalışanları ile eposta ve SMS aracılığıyla iletişim kurmasını ve satış yapmasını, çeşitli konularda anket yapılmasını hedefleyen elektronik pazarlama araçları yazılımları olup sözleşmeye istinaden müvekkilince yazılımların kapalı kaynak kodlarının davalı şirketin sunucularına kurulduğunu, davalı Embrio A.Ş.'ye teknik destek verilmeye başlandığını, sözleşmenin 1.6.5 nolu maddesi uyarınca yazılımların açık kaynak kodlarından oluşan bir CD'nin 12.03.2008 tarihinde Finansbank A.Ş.'de davalı tarafından kiralanan banka kasasına teslim edildiğini, sözleşmeye göre kasayı açma yetkisinin davalı Embrio A.Ş.'de olduğunu, müvekkilinin davalı tarafından tanzim edilen vekâletname ile kasayı açma ve kontrol etme yetkisinin bulunduğunu, yazılımların çalışma/çalıştırılma prensipleri gereğince davalı Embrio A.Ş.'nin sunucularından müvekkil şirketin sunucularına talep gelmesi gerekirken 20.11.2008 tarihinden sonra müvekkil sunucularına talep gelmediği halde davalı Embrio A.Ş.'nin programlarının çalıştığını, davalı Embrio'nun SmartMessage ile SMS ve eposta göndermeye devam ettiğini, 2009/23 D. İş sayılı dosyada davalı tarafın haksız kullanımının tespit edildiğini, 03.08.2009 tarihli tespit raporunda SmartMessage yazılımının diğer davalı Dataprofil Medya Reklam İnt. A.Ş.'ye ait sunucu üzerinden çalıştığının tespit edildiğini, davalıların müvekkilinin yazılımlarını kırmak suretiyle müvekkilinin FSEK kapsamında korunan mali ve manevi haklarına tecavüz ettiklerini, sözleşme hükümlerini ihlal ettiklerini, sözleşmenin 2.3.1 nolu hükmünde davalı Embrio A.Ş.'nin sözleşmeyi haklı nedenle feshetmesi halinde dava konusu yazılımların kaynak kodlarını 200.000 USD+KDV bedel karşılığı satın alabileceğinin düzenlendiğini, sözleşmenin 1.6.5. nolu hükmünün de ihlal edildiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile dava konusu yazılımlara davalıların müdahale ve tecavüzlerinin refi, meni, sonuçlarının ortadan kaldırılması, davalıların sunucularında kurulu yazılımların imhası, 10.000 USD maddi tazminat, 5.000 USD manevi tazminat ve 5.000 USD cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsilini ve tespit giderlerinin tahsilini talep etmiş, ıslahla maddi tazminatı 200.000 USD'ye çıkarmıştır.
Davalılar vekili, müvekkili Embrio A.Ş.'nin dava dışı Teknoloji Holding A.Ş.'nin internet ortamında hayata geçirilmesi planlanan e-projeleri için kurulduğunu, davacı ile davalı Dataprofil A.Ş. arasında 07.05.2007 tarihinde Süperteklif Sitesine ait yazılımın geliştirilmesi için Yazılım Geliştirme Destek ve Danışmanlık Sözleşmesi imzalandığını, davacı tarafın bu sözleşme ile dava konusu yazılımların kullanıcısının Dataprofil A.Ş. olduğunu kabul ettiğini, lisans sözleşmesinin 1.2.1, 1.2.4, 1.3, 1.3.2 maddelerinde lisans hizmetinin süresiz olacağının ifade edildiğini, süresiz lisanslama hizmeti karşılığında davacıya 69.000 USD ödenmesinin kararlaştırıldığını, bu bedelin Embrio A.Ş. tarafından ödendiğini, cezai şart isteminin koşullarının oluşmadığını, davacının dayandığı sözleşmenin tarafı olmayan Dataprofil A.Ş.'ye husumet yöneltilemeyeceğini, davacının iddia ettiği 200.000$ + KDV kaynak kodlarının ve yazılımlara ait know how'ın satın alınması durumunda ödeneceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece uyulan bozma ilamına göre, davalının bedelini ödeyerek edindiği lisanslı yazılımların süresiz olarak kullanabileceği şekilde bir lisans ile kapalı kodlarını kullandığı, program kodunu kırmak, tahrif etmek gibi bir eyleminin gerçekleştiğine dair teknik bir bulguya rastlanmadığı, davaya konu yazılımların ikinci bir sunucuya çoğaltılmak suretiyle birden fazla kopya haline dönüştürüldüğüne dair teknik bir bulguya rastlanmadığı, yazılımın başka bir sunucuda tespiti yine aynı kurumun Sözleşme-B’yi imza eden iştirakini işaret ettiği, bu durumun hayatın doğal akışı içinde internet ortamında yer sağlayıcı değişikliği gerekliliği nedeniyle makul görüldüğü, anılan yazılımların her çalıştırılmasında davacı lisans sunucusuna bağlanarak yetkilenmeye zorunlu kılınmasının yazılımı lisansının sözleşmede geçtiği gibi süresiz olarak kullandırılmadığını, yazılımlarda periyodik denetimli bir serbestliğe izin verildiğini göstermediği, oysa ki Sözleşme-A’nın 1.3.2 nolu maddesinde açıkça yazılımın süresiz lisansının alıcı davalıya verildiğinin zikredildiği, davalının Sözleşme-A’da mutabık kalınmış süresiz lisans bedelini ödediği anlaşılan yazılımını teknik bir gereklilik olmaksızın tabi oldukları sürekli lisans kimlik denetiminden kurtarma ve böylece belki de ek hizmetlere dahil olma zorunluluğundan bağımsız olarak yazılımını kullanma ihtiyacından ötürü, yazılımların öz kodları dışında, araişlerlik / arayüz bağlantı tanımlarında değişikliğe gittiğinin anlaşıldığı, bu durumun davacı yazılımını tahrif, kodu kırma ve benzeri haksız fiil olarak değerlendirilemeyeceği, cezai şartın ödenmesini gerektiren sözleşmeye aykırı bir davranışın da tespit edilemediği sonucuna varılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava, 5846 sayılı Yasa uyarınca eser mahiyetinde olduğu iddia olunan yazılımlara vaki tecavüzün refi, men'i, maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile davalıların davacıya ait SmartMessage ve Smartsurvey isimli yazılımlarına vaki tecavüzün refine ve menine ve davalıların muhtemel tecavüzünün menine, davalı sunucularında kurulu SmartMessage ve Smartsurvey adlı yazılımların imhasına, takdiren belirlenen 170.000 USD'nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, 863,70 TL tespit giderinin davalılardan tahsiline, fazlaya dair tazminat talebinin ve sair taleplerin reddine dair verilen karar, taraf vekillerinin temyizi üzerine Dairemizin 14.01.2016 tarih ve 2015/1846 Esas 2016/314 Karar sayılı ilamı ile taraf vekillerinin sair temyiz itirazları reddedilerek, yazılımların rayiç değeri konusunda çelişkileri gideren gerekçeli ve denetime elverişli yeni bir rapor alınması gerektiğinden bahisle bozulmuş, mahkemece Dairemiz bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep hak oluşturur. 09/05/1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararında da belirtildiği üzere, bir mahkemenin bozma kararına uyması sonucunda kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince karar verme mükellefiyeti meydana gelir ve bu itibarla mahkemenin sonraki hükmünün bozmada gösterilen esaslara aykırı olması usulü müktesap hakkın (kazanılmış hakkın) ihlalini teşkil edecek olup bu hakkın ihlali münhasıran bozma sebebi teşkil eder.
Dairemiz bozma ilamının davacı şirket lehine usulü kazanılmış hak teşkil ettiği nazara alınarak, gerektiğinde BK 42 (6098 sayılı TBK 50) gereğince bir tazminata hükmedilmesi gerekirken, davacının kazanılmış hakkını ihlal edecek şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, hükmün temyiz eden davacı yararına bozulması gerekmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, (2) bozma sebep ve şekline göre davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, takdir olunan 3.815,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 26/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.