9. Hukuk Dairesi 2021/5716 E. , 2021/10029 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
Davacı, kıdem ve ihbar tazminatları ile ücret, fazla çalışma ve genel tatil alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı süresi içinde taraflar vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine; davalılar vekillerinin istinaf başvurularının ise kısmen kabulü ile davanın esası hakkında yeniden hüküm kurularak kıdem ve ihbar tazminatlarının kabulüne, ücret, fazla çalışma ve genel tatil alacaklarının reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı davacı vekilince süresi içinde temyiz yoluna başvurulması üzerine, duruşmalı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairemizin 02.03.2021 tarihli, 2020/2588 esas ve 2021/5371 karar sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verilmiş, davacı vekili kararın maddi hataya dayandığı gerekçesiyle ortadan kaldırılması isteğinde bulunmuştur.
Maddi hatanın giderilmesi isteğini içeren dilekçe ve ekleri incelendi.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.02.1988 tarihli ve 1987/2-520 esas, 1988/89 karar sayılı kararında belirtildiği üzere, Yargıtay"ca temyiz incelemesinin yapıldığı sırada dosyada bulunan bir belgenin gözden kaçırılması, maddi hata sebebi olarak açıklanmıştır. Ayrıca belirtmek gerekir ki, Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1959 tarihli ve 1957/13 esas, 1959/5 karar sayılı kararı ile 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 esas, 1960/9 karar sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtay’ca maddi hata sonucu verilen bir karara Mahkemece uyulmasına karar verilmesi halinde dahi usulü kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtay’ın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür.
Somut uyuşmazlık bakımından, davacının 2015 yılı Ekim ayı bordrosunda brüt 2.362,50 Euro ihbar tazminatı ile birlikte 8 günlük ücret toplamı net 2.486,03 Euro tahakkuk ettirilmesine rağmen bu ay için sadece 190,00 Euro ödeme yapıldığı, tahakkuk ettirilen ihbar tazminatı ödenmediği gibi ücretin bir kısmının da eksik ödendiği anlaşılmakla, Dairemizin 02.03.2021 tarihli, 2020/2588 esas ve 2021/5371 karar sayılı kararının maddi hataya dayanması sebebiyle ortadan kaldırılmasına karar verildi.
Hüküm süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalılardan Aydıner inşaat şirketi tarafından Arnavutluk"ta yapılan HES inşaatı yapım işinin diğer davalı tarafından yürütüldüğünü, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğunu, davacının da 24.05.2013-08.10.2015 tarihleri arasında Arnavutluk’taki hidroelektrik enerji santralinde topoğraf olarak en son net 2.200,00 Euro ücretle çalıştığını, üç öğün yemek ve barınmanın işverence karşılandığını ve iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız şekilde feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatları ile ücret, fazla çalışma ve genel tatil alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ...Ş. vekili, davacının çalışmalarının Arnavutluk kanunlarına göre kurulmuş ve ayrı bir tüzel kişiliği olan ... Ltd. Tiran Şubesi ünvanlı bir şirkette geçtiğini, bu şirket ile sözleşme imzalayanın da yine Arnavutluk kanunlarına göre kurulmuş ve ayrı bir tüzel kişiliği bulunan Aydıner Albania Dega Tiran şirketi olduğunu, davalı olarak gösterilen şirketlerin ise Türk kanunlarına göre kurulmuş, ayrı bir tüzel kişiliği olan ve ikametgahları Türkiye"de bulunan şirketler olduğunu, davalı şirketlere husumet yöneltilemeyeceğini, yetkili mahkemenin Arnavutluk Tiran mahkemeleri olduğunu, davacının davalı şirketin çalışanı olmadığını, taraflar arasında işçi-işveren ilişkisi bulunmadığı gibi davalı şirket ile davacının işvereni olan diğer davalı ... Hafriyat Nakliyat İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. arasında da asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Hafriyat Nakliyat İnşaat Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. vekili, davalı şirketin 24.01.2006 tarihinde ..."da kurulduğunu, davacının Arnavutluk kanunlarına göre kurulmuş ... Tiran Branch şirketinin işçisi olduğunu, bu nedenle talep edilen alacaklardan bu şirketin sorumlu olduğunu, davalı şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, yetkili mahkemenin Arnavutluk Tiran mahkemeleri olduğunu, davalı şirket ile diğer davalı ...Ş. arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlara ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğu ve davacının alacaklarından müteselsilen sorumlu bulundukları, davacının iş sözleşmesi iş bitimi nedeniyle feshedildiğinden kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, davacının ücretinin ücret bordrolarında kayıtlı ücret olduğu, davacı tanık beyanlarına göre davacının hafta tatillerinde çalışmadığı, haftada on beş saat fazla çalışma yaptığını ve genel tatil günlerinde de çalıştığını ispatladığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraflar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine; davalılar vekillerinin istinaf başvurularının ise kısmen kabulü ile, yemek ve barınma yardımının 150,00 USD karşılığı 132,83 Euro kabul edilmesi gerektiği, buna göre yapılan hesaplamada kıdem tazminatının değişmediği, ancak ihbar tazminatı yönünden davacının Ekim 2015 ayı ücret bordrosuna göre 2.362,50 Euro brüt ihbar tazminatı tahakkuk ettirildiği ve banka hesabına yatırıldığı, bu nedenle bu miktarın düşülmesi ile talep edebileceği miktarın 2.548,46 Euro-ödenen 2.363,50 Euro=brüt 185,96 Euro olduğu; Ekim 2015 tarihinde yatırılan bordro neti olan 2.486,08 TL"nin hepsi ücret olmayıp içinde 2.362,50 Euro ihbar tazminatı ödemesi de bulunduğundan bu miktar bordro neti toplamından düşüldüğünde davacıya ödenmesi gereken bordro neti 56.114,62 Euro olup davacıya ödenen toplam 57.637,64 Euro olduğuna göre davacının ücret alacağı bulunmadığı; bordroda tahakkuk ettirilip ödenen fazla çalışma ve genel tatil miktarından daha fazla alacağı olduğunun da ispatlanamadığı gerekçeleriyle davanın esası hakkında yeniden hüküm kurularak kıdem ve ihbar tazminatlarının kısmen kabulüne, ücret, fazla çalışma ve genel tatil alacaklarının ise reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, davacı temyizi ile incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan yönleri usul ve kanuna uygun görülmüştür.
2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ihbar tazminatının hesabı ve davacının ücret alacağının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta; davacının ücretinin brüt 1.687,50 Euro, yemek ve barınma yardımının ise aylık 132,83 Euro olarak kabul edilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak, davacının 2015 Ekim ayı bordrosunda tahakkuk ettirilen brüt 2.362,50 Euro ihbar tazminatı ile birlikte 8 günlük ücret toplamı net 2.486,03 Euro’ nun sadece 190,00 Euro’luk kısmının ödendiği anlaşılmaktadır. Dosyaya, bordroda tahakkuk ettirilen tutarın ödendiğine dair başka bir delil de sunulmamıştır. 2015 Ekim ayı bordrosunda tahakkuk ettirilen ihbar tazminatı ödenmediği gibi ücretin bir kısmının da eksik ödendiği anlaşılmakla, tahakkuk ettirilen 2.362,50 Euro’nun ihbar tazminatından mahsubu ve ücret alacağının reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır. Belirtilen sebeple; ihbar tazminatı, tahakkuk ettirilen miktar mahsup edilmeden hüküm altına alınmalı, 2015 ekim ayında ödenmesi gereken 8 günlük ücretin sadece 190,00 Euro’luk kısmının ödendiği dikkate alınarak ödenmeyen ücret alacağı da yeniden bir değerlendirmeye tabi tutulmalıdır. Tahakkuk ettirilen bordro netinin tamamının ödendiği kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, davacı yararına takdir edilen 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.06.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.