21. Hukuk Dairesi 2015/18362 E. , 2015/20786 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverenelere ait işyerlerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının Aralık 2000-Mayıs 2004 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen ve Ocak-Aralık 2005, Ocak 2006, Ekim ve Kasım 2007 aylarında eksik olarak bildirilen hizmetleri ile prime esas kazançlarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının 1043795 sicil numaralı ... işyerinde 1061482 ve .... sicil numaralı .... işyerinde eksik gösterilen hizmetlerinin tespitine, davalı.... yanındaki çalışmaları tespit edilemediğinden bu davalı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına 24.05.2004 tarihinde... sicil numaralı......unvanlı işyerinden ve 06.06.2007 tarihinde... sicil numaralı....unvanlı işyerinden kuruma intikal eden işe giriş bildirgeleri bulunduğu,davacının hizmet cetvelinde 2004 yılı öncesinde kuruma bildirilen hizmet bulunmadığı, 24.05.2004-19.01.2006 arasında 1061482 sicil numaralı..... işyerinden ,06.06.2007-15.12.2007 tarihleri arasında... sicil numaralı.... işyerinden bazı aylarda 30 gün,bazı aylarda 15 gün üzerinden hizmetlerin bildirildiği, bir kısım dönem bordrolarının dosyada bulunduğu ,davacının davalı lokantada motosikletli kurye olarak çalıştığı, mahkemece davacının yasal asgari ücretin 1.908 katı ücretle çalıştığı kabul edilerek hüküm verildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davalı ... ile.... arasında işyeri devri olup olmadığını araştırmak, prime esas ücretin tespiti konusunda davaya konu döneme ait...sicil numaralı işyerinin de ücret bordrolarını celbetmek, ücret bordrolarının imzalı olup olmadığı,imzanın davacıya ait olup olmadığı üzerinde durmak, öncelikle yazılı somut delilleri araştırıp bunlara itibar etmek, yazılı delil bulunamaz ise işyerinin kapsam ve kapasitesini belirlemek, dönem bordrolarında kayıtlı diğer çalışanların beyanlarına başvurmak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışanların niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı çalışanların kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücretleri üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir çalışan olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki çalışanlara ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, benzer işi yapan işyerlerinden, ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yaparak, elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 23.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.