Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi



Asıl dava, yaşlılık aylığının iptaline yönelik Kurum işleminin iptali, karşı dava ise yersiz ödenen aylıkların tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtilen gerekçelerle asıl davanın reddine, karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, tarafların vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, tarafların vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacıya, 01.01.2000 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanuna tabi bağlanan yaşlılık aylığının, tahsiste esas alınan bir kısım sigortalılık süresi döneminde davacının yurt dışında çalışmalarının bulunması nedeni ile başlangıçtan itibaren iptal edilerek, davacıya bakiye sigortalılık süreleri gözetilerek sözleşmeye dayalı kısmi aylık bağlandığı, Mahkemece, yersiz ödenen aylık tutarından ödenmesi gereken kısmi aylık miktarının mahsubu ile sonuca gidildiği anlaşılmaktadır.
5510 sayılı Yasa"nın 96. maddesi, “Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a)Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b)Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren (Değişik ibare:13.02.2011-6111 S.K./44.mad) yirmi dört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, (Değişik ibare:13.02.2011 - 6111 S.K./44.mad) yirmi dört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır. Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. …” hükmünü içermektedir.
Bu çerçevede tarafların alacak ve borçlarının mahsubu için, öncelikle, davacıya süresinde ödenmeyen birikmiş aylıkların belirlenmesi gerekmektedir. Bu tespitten sonra anılan madde metninde de belirtildiği üzere, davacıya yersiz ödenen aylık tutarlarının davacının alacaklarından mahsubu yapılırken, öncelikle, en eski tarihli yersiz ödenen aylık tutarı ile davacıya Kurumca ödenmesi gereken ilk aylık tutarından başlanarak borç ve alacak asıllarından mahsup yapılmalı, borç veya alacak asıllarından bakiye kaldığı takdirde bu tutara kanuni faiz uygulanmalıdır.
Hal böyle olunca, mahkemece, yersiz ödendiği belirlenen aylık tutarları ile yaşlılık aylığının iptali sonrası bağlanan kısmi aylık tutarları ödeme tarihleri ile birlikte Kurumdan getirtilerek, en eski tarihli yersiz ödenen aylık tutarından başlanmak kaydıyla yukarıda belirtilen ilke gereği mahsup işlemi yapılarak, bakiye Kurum alacağının kalması halinde, bu tutar gözetilerek, varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin, eksik araştırma ve hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, tarafların vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem hâlinde davacı-karşı davalı ..."e iadesine, 09.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.