Mahkemesi:Ticaret Mahkemesi


Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, davalı vekili ile fer"i müdahiller vekillerince duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... ve fer"i müdahiller vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup davacı yüklenici bakiye iş bedelinin tahsilini ve teminat mektubunun iadesini talep etmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulü ile teminat mektubunun davacı tarafa iadesine karar verilmiş, karar taraflar ve fer"i müdahiller vekillerince temyiz edilmiştir.1086 sayılı HUMK"nın yürürlükte olduğu dönemde çıkarılan 09.05.1960 tarih, 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nda; Yargıtay bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına usulî kazanılmış hak, aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için de zorunluluk doğacağı, usulî kazanılmış hakka ilişkin açık kanun hükmü olmasa da temyiz sonucu verilecek bozma kararının hakka ve usule uygun karar verilmesini sağlamaktan ibaret olan amacı ve muhakeme usulünün hakka varma ve hakkı bulma maksadıyla kabul edilmiş olması yanında hukuki alanda istikrar amacıyla kabul edilmiş bulunması bakımından usulî kazanılmış hak müessesesi usul hukukunun dayandığı ana esaslardan olup kamu düzeniyle de ilgili olduğu belirtilmiştir. 6100 sayılı HMK"da da usulî kazanılmış hakka ilişkin açık bir düzenleme bulunmamakta ise de bu ilkenin uygulanma gerekliliği HMK hükümleri karşısında da varlığını sürdürmektedir. Yargıtay"ın bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararı uyarınca işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü, mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usulü müktesep hak doğmuştur.Yargısal ve bilimsel içtihatlarda "usulî kazanılmış hak" ya da "usulî müktesep hak" olarak adlandırılan bu ilke Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 10.02.1998 tarih, 1987/2-520 Esas, 1988/89 karar sayılı ilamında "Mahkemenin bozma kararına uymasıyla meydana gelen bozma gereğince işlem yapma ve hüküm verme durumu, taraflardan birisinin lehine ve diğeri aleyhine hüküm verme neticesini doğuracak bir durumdur ve buna usulî kazanılmış hak denilmektedir..." şeklinde tanımlanmaktadır.
Bu genel anlatımlar ışığında somut olaya gelindiğinde; Dairemizin 09.11.2017 tarih, 2017/1677 Esas, 2017/3889 Karar sayılı ilamında; "öncelikle hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında davacının dava dilekçesinde alacak isteminde bulunulan kalemlerin her biri ile ilgili ne miktarda talepte bulunduğu, ıslah dilekçesinde hangi alacak kalemini ne miktarda arttırdığı açıklattırılması” gerektiği bildirilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada, 21.02.2018 tarihli celsede davacının dava dilekçesinde alacak isteminde bulunulan kalemlerin her biri ile ilgili ne miktarda talepte bulunduğu, ıslah dilekçesinde hangi alacak kalemini ne miktarda arttırdığını açıklaması için iki haftalık süre verilmiştir. 08.03.2018 havale tarihli dilekçe ile davacı vekili; dava dilekçesinde ilave inşaat işlerine yönelik 881.029,49 TL, işveren tarafından 3. kişilere yaptırılan işler nedeni ile %10 kâr payı alacağına yönelik 448.860,23 TL’den haklarını saklı tutarak 54.163,45 TL olmak üzere toplam 935.192,24 TL talep ettiklerini, dava açılırken 20.000,00 TL olan taleplerini 915.192,94 TL ıslah ettiklerini beyan etmiştir. Açıklama incelendiğinde; talep edilen alacak kalemlerinin her biri için kuruşlandırma yapılmadığı, 20.000,00 TL içerisinde hangi kalemden ne miktar talep edildiği belirtilmediği gibi her bir kalem için de ne kadar miktar ıslah yapıldığının açıklanmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda dilekçe ile talep sonucunun açık şekilde gösterildiği kabul edilemez. Ancak mahkemece 6100 sayılı HMK’nın 119/2. maddesi uyarıca bozma ilamında belirtilen eksikliklerin tamamlanması için süre verilmesine rağmen davacı süresi içerisinde eksiklikleri tamamlanmadığı taktirde sonucu konusunda uyarılmamıştır. Bu durumda mahkemece yapılacak iş; 6100 sayılı HMK’nın 119/2. maddesi uyarınca davacıya dava dilekçesi ve ıslah dilekçesi talep sonuçlarının başka bir ifade ile davada ve ıslahta her bir alacak kalemi için ne miktarda istemde bulunduğunu açıklaması için 1 haftalık kesin süre verilip, bu sürede açıklanmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceği de ihtar edilerek, usulüne uygun açıklama dilekçesi verilmesi halinde uyulan bozma ilamı da dikkate alınıp sonucuna uygun karar verilmesi, kesin süre içinde usulüne uygun olarak düzenlenecek dilekçe ile dava ve ıslah dilekçelerindeki talep sonuçlarının dava dilekçesinde her bir alacak kalemi için ne miktarda talepte bulunulduğu, ıslahla davada talep edilen hangi alacak kaleminin ne miktarda artırıldığının bildirilmemesi halinde HMK 119/2. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinden ibarettir. Yetersiz açıklama dilekçesi ile davaya devam edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaysa aykırı olmuş kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre tarafların ve fer"i müdahillerin diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 2.540,00"ar TL duruşma vekillik ücretinin taraflardan karşılıklı olarak alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan diğer tarafa verilmesine, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 267,80 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davacıya, 267,80 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalıya, 267,80 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden fer"i müdahillere iadesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 24.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.