İzalei şuyu davası - İntifa hakkı sahibinin satış istemesi - Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/6944 Esas 2021/2903 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi         2021/6944 E.  ,  2021/2903 K.

"İçtihat Metni"

7. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 05.03.2015 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 17.12.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R

1.DAVA
1.1. Davacı vekili; davalı borçlu ..."nin murisi Ali Köse"ye ait Uşak ili, Merkez ilçesi, Ovademirler Köyü, 357 parsel, Uşak Atatürk Mahallesi, 257 ada 132 parsel, Uşak Muharremşah Köyü, 198 ada 52 parsel, 201 ada 1 parsel, 211 ada 6 ve 7 parsel, 236 ada 9 ve 57 parsel, 191 ada 98 parsel, 238 ada 19 parsel ve 242 ada 9 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın satış sureti ile giderilmesini talep ve dava etmiştir.
2. CEVAP
2.1. Davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
3. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
3.1. İlk derece mahkemesi; davanın kabulü ile; Uşak ili, Merkez ilçesi, Ovademirler Köyü, 357 parsel, Uşak Atatürk Mahallesi, 257 ada 132 parsel, Uşak Muharremşah Köyü, 198 ada 52 parsel, 201 ada 1 parsel, 211 ada 6 ve 7 parsel, 236 ada 9 ve 57 parsel, 191 ada 98 parsel, 238 ada 19 parsel ve 242 ada 9 parselin satış suretiyle ortaklığının giderilmesine karar vermiştir.
4. TEMYİZ
4.1. Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir.
4.2. Temyiz Nedenleri
4.2.1. Davalı ...; dava konusu taşınmazların tamamının satışına karar verilmesinin doğru olmadığını, davalılardan ..."nin babasından gelen mirası reddettiğini, yargılama aşamasında davadan haberdar olmadıklarını belirterek hükmü temyiz etmiştir.
5. YARGITAY KARARI
5.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
5.1.1. Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 121"inci maddesine göre alınan yetki belgesi uyarınca açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
5.2. Hukuki Sebep
5.2.1. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
5.2.2. Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olup re’sen yargılamanın her aşamasında göz önünde bulundurulması gerekir. Savunma hakkı, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınmış olup, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde de “hukuki dinlenilme hakkı” başlığı altında ayrıca düzenlenmiştir. Hakim, tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Buna göre hakim iddia ve savunma haklarını kullanabilmeleri için tarafları duruşmaya çağırmak zorundadır.
5.2.3. Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden önce kurulmuş bir intifa hakkı varsa bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunlu olduğu gibi taşınmazın 14.3.1960 gün ve 1/3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir. İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini, taşınmazın intifasız satışını isterse, diğer paydaşların muvafakatları aranmaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmesi gerekir.
5.3.Temyiz Nedenlerinin Değerlendirilmesi
5.3.1. Somut olaya gelince; dava konusu satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilen 290 ada 9 parsel sayılı taşınmazda ... hissesinin irtifak hanesinde "16/320 hisse Emine Şahin lehine kanuni intifa hakkı 10/11/1958 Y.1201 Başlama tarihi 10.11.1958 Süre:" şerhi bulunduğu ancak intifa hakkı sahibinin davaya dahil edilmediği anlaşılmıştır. Mahkemece adı geçen intifa hakkı sahibi usulüne uygun dava dilekçesi tebliği ile davaya dahil edildikten sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekmektedir.
5.3.2. Öte yandan dava konusu taşınmazlarda hissedar ..."a dava dilekçesi usulüne uygun tebliğ edilmemiş, bilinen en son adresine dava dilekçesi tebliğ edilmeksizin doğrudan 7201 sayılı Tebligat Kanununun 21/2 maddesi uyarınca dava dilekçesi tebliğ edilmiştir. Hal böyle olunca güncel tapu kayıtları temin edilerek davalı ... ve davada taraf olmadığı tespit edilen tapu kayıt malikleri usulüne uygun şekilde dava dilekçesi tebliği ile davada taraf kılındıktan sonra işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik taraf teşkili ile hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu sebeplerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (5.3.1) ve (5.3.2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ..."ın temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 10.11.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.