12. Hukuk Dairesi 2016/25635 E. , 2017/15986 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
1-İşin niteliği bakımından temyiz tetkikatının murafaalı olarak yapılmasına HUMK"nun 438. ve İİK"nun 366. maddeleri hükümleri müsait bulunmadığından bu yoldaki isteğin reddi oybirliğiyle kararlaştırıldıktan sonra işin esası incelendi:
2-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan kararda yazılı gerekçelere göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun mahkeme kararının İİK"nun 366. ve HUMK"nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), alınması gereken 31,40 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21/12/2017 gününde oyçokluğuyla karar verildi. (M)
Üye Dr. ..."in Karşı Oy Yazısı :
Şikayetçi ... A.Ş., ... Ltd. Şti. aleyhinde Küçükçekmece 2. İcra Müdürlüğü"nün 2007/12992 Esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip başlatıldığı, borçlunun menfi tespit davasının kabul edilmesi üzerine daha önce alacaklıya o takipte borçluya ödediği paraların İİK"nun 72/5. maddesine göre kendisinden talep edildiği şikayetçinin... Ltd. Şti. aleyhinde İstanbul 35. İcra Müdürlüğü"nün 2013/696 Esas sayılı dosyadan başlattığı ilamsız takibe itiraz üzerine İstanbul 2. Ticaret Mahkemesi"nce 27/01/2016 tarihinde itirazın 814.515 TL üzerinden iptaline karar verildiği, 28/01/2016 tarihinde bu dosya alacağı ile diğer dosyadaki iade borcunun takasını icra mahkemesinden talep ettiği, ancak şikayetçinin takas talebinden önce 02/03/2015 tarihinde takası istenilen 152.594 (iade borcu) üzerine, ... Ltd. Şti."nin alacaklısı olan Bağcılar SGK tarafından haciz konulduğu görülmektedir. İcra mahkemesince takas talebi alacak haczi nedeniyle sınırlandırıldığı için takas talebinin reddine karar verilmiştir.
Takas için taraflar birbirinden alacaklı olmalı, takası yapmak isteyenin alacağı ifa edebilir, borcu da ifa edilebilir olmalıdır.
Şikayetçi alacağı ilama bağlı olduğu için takas isteyebilir (HGK 12/10/1994 tarih, 1994/12-251, 593). Takas ile takas beyanında bulunma imkanının ortaya çıktığı andan itibaren borç karşı tarafla olan alacak miktarı kadar sona erer. Şikayetçi lehine 27/01/2016 tarihinde itirazın iptali kararı ile alacağı ortaya çıktığı için bu tarih itibariyle şikayetçi takas isteme hakkına sahiptir. Somut olayda ise şikayetçinin iade borcu üzerine... Ltd. Şti."nin borcu için SGK"ca 02/03/2015 tarihinde haciz konmuştur. Sonuçta bu haciz takas isteme yetkisinin doğmasından önce yapılmıştır. Bu durumda şikayetçi, ...Ltd. Şti."ne bu haczi öğrendikten sonra borcu ifa edemez.
Ancak böyle olsa dahi alacak üzerine haciz konulması takasa engel değildir. Haciz, kesinleşmiş bir icra takibinin konusu olan belli bir para alacağının ödenmesini sağlamak için bu yolda takipte bulunan alacaklı lehine söz konusu alacağı karşılayacak miktar ve değerdeki borçluya ait mal ve haklara, icra müdürü tarafından hukuken el konulmasıdır. Haciz ile borçlunun hacizli taşınır mallar üzerindeki tasarruf yetkisi kısıtlanmış olur. Bundan maksat borçlunun hacizli taşınır malları üzerindeki izinsiz tasarruflarının alacaklının o mallar üzerinde haciz nedeniyle kazanmış olduğu haklara zarar verdiği ölçüde geçersiz olmasıdır. Somut olayda haciz borçlunun malına değil, haciz koyan SGK"ya göre üçüncü kişi olan yeni borçluya karşı iade borçlusu durumunda olan alacaklının iade borcu üzerine müzekkere ile konulmuştur. Bu haciz borçlunun alacağı üzerindeki tasarruf yetkisini kısıtlar. Yani hacizli alacağı başkasına temlik edemez. Ancak iade borcu üzerindeki haciz. Şikayetçinin takas talebinde bulunmasına engel değildir. Çünkü para alacağı üzerinde haciz bulunsa da paranın mülkiyeti şikayetçiye aittir. Takas, TBK"nun 143. maddesine göre borçlunun takas iradesini alacaklıya bildirmesi ile gerçekleşir. Takas tek taraflı kurucu yenilik doğuran bir haktır. Haczin takasa engel olacağına dair TBK"nun takasa ilişkin hükümlerinde bir hüküm yoktur. Haciz şikayetçinin kendi alacağı üzerine olsa idi takas mümkün olmazdı. Takas ile olayda alacak sona erdiğinden SGK"nın takip dosya alacağı hükümsüz kalacaktır. Bu nedenle şikayetin kabulü için kararın bozulması gerekirken onanması yönündeki Dairemizin çoğunluğunun görüşüne katılmıyorum. 21/12/2017