Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, 2009 yılı Temmuz ayı ile 2012 yılı Şubat ayı arasında davalı işyerince yatırılması gereken prime esas kazanç tutarlarının ilk iki ay 1400,00 TL diğer aylar ise 1500,00 TL olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, uyulan bozma ilâmı sonrasında, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekilince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Sigorta primine esas kazanç hakkında davanın yasal dayanakları olan 506 sayılı Kanunun “Prime esas ücretler” başlığını taşıyan 77. maddesinin 1. fıkrası ile 5510 sayılı Kanunun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır. Diğer taraftan 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanunu"nun 288. maddesinde, bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukukî işlemlerin, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri belir bir tutarı geçtiği takdirde senetle kanıtlanması gerektiği, bu hukuki işlemlerin miktar veya değeri, ödeme veya borçtan kurtarma (ibra) gibi herhangi bir sebeple belir bir tutardan aşağı düşse bile senetsiz kanıtlanamayacağı bildirilmiş, 289. maddesinde, 288. madde uyarınca senetle kanıtlanması gereken konularda yukarıdaki hükümler hatırlatılarak karşı tarafın açık muvafakati durumunda tanık dinlenebileceği, 292. maddesinde de senetle kanıtlanması zorunlu konularda yazılı bir delil başlangıcı varsa tanık dinlenebileceği açıklanarak delil başlangıcının, dava konusunun tamamen kanıtlanmasına yeterli olmamakla birlikte, bunun var olduğunu gösteren ve aleyhine sunulmuş olan tarafça verilen kağıt ve belgeler olduğu belirtilmiştir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 200. ve 202. maddelerinde de bu düzenlemeler korunmuş olmakla şu durumda senetle kanıtlamada parasal sınırlar; 2008 yılı için 490 TL, 2009 yılı için 540 TL, 2010 yılı için 550 TL, 01.01.2011 – 30.09.2011 dönemi için 590 TL olarak uygulanmaktadır.
Kuruma ödenmesi gereken sigorta primlerinin hesabında gerçek ücretin/kazancın esas alınması gerekmekte olup hizmet tespiti davalarının kamusal niteliği gereği, çalışma olgusu her türlü kanıtla ispatlanabilmesine karşın ücret konusunda aynı genişlikte ispat serbestliği söz konusu değildir ve değinilen maddelerde yazılı sınırları aşan ücret alma iddialarının yazılı delille kanıtlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Ücret tutarı maddede belirtilen sınırları aştığı takdirde, tespiti gereken gerçek ücretin; hukuksal geçerliliğe sahip olarak düzenlenmiş bulunmaları kaydıyla, sigortalının imzasını içeren aylık ücreti gösteren para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle kanıtlanması olanaklıdır. Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinlenebileceği gibi, tespiti istenen miktar sınırı aşsa dahi varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinlenmesi mümkündür. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20.10.2010 gün ve 2010/10-480 Esas - 2010/523 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-481 Esas - 2010/524 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-482 Esas - 2010/525 Karar, 19.10.2011 gün ve 2011/10-608 Esas - 2011/649 Karar, 19.06.2013 gün ve 2012/10-1617 Esas - 2013/850 Karar sayılı ilamlarında da aynı görüş ve yaklaşım benimsenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta; davacı 2009 yılı Temmuz ayı ile 2012 yılı Şubat ayı arasında davalı işyerince yatırılması gereken prime esas kazanç tutarlarının ilk iki ay 1400,00 TL diğer aylar ise 1500,00 TL olduğunun tespitini istemiş, mahkemece, “Ankara ticaret odasının emsal ücret olarak net olarak bildirdiği ücretler ile itibar edilen tanık ..."In davacı ile aynı nitelikte iş yaparak, almış olduğunu belirttiği ücretler birlikte değerlendirildiğinde, beyanına itibar edilmek suretiyle, 30/09/2011 tarihi öncesi senet ile ispat sınırının üzerindeki iddialarına, emsal ücret araştırmalarının yazılı delil başlangıcı olarak nitelenerek ve önceki net üzerinden talep edilip, brüt olarak hüküm altına alınan ve davalı tarafın temyizi üzerine bozulan karardaki miktarlar göz önünde tutularak, prime esas kazancın 11/12/2015 tarihli bilirkişi raporundaki tespit edilen rakamlarla kabulü gerektiği” gerekçesiyle “Davacının 19/08/2009 ile 30/09/2009 tarihleri arasında ... sicil nolu işyerinden bildirilen hizmetlerinin prime esas kazancının 1.400,00 TL 01/10/2009-31/12/2009 tarihleri arasında ... sicil nolu işyerinden bildirilen hizmetlerinin prime esas kazancının 1.500,00 TL, 01/01/2010-23/01/2010 tarihleri arasında ... sicil nolu işyerinden bildirilen hizmetlerinin prime esas kazancının 1.500,00 TL, 24/01/2012-29/02/2012 tarihleri arasında ... nolu işyerinden bildirilen hizmetlerinin prime esas kazancının 1.500,00 TL olduğunun tespitine” şeklinde davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmış ise de, gerek uyulan bozma ilamımızda ve gerekse de yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında, 01.10.2011 tarihi öncesine ilişkin tespitin yerinde olmadığı, bu tarihten sonrası için tespitin yerinde olduğu anlaşıldığından mahkemece 01.10.2011 tarihi öncesine ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 05.05.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.