Danıştay 10. Daire 2016/8430 Esas 2020/6504 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/8430
Karar No : 2020/6504


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Holding A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, … ilçesi, … Caddesi, No:… adresinde bulunan ve irtibat bürosu olarak faaliyette bulunan işyerinde yapılan denetim sonucunda düzenlenen 06/12/2012 tarihli yapı tatil zaptı ile tespit edilen aykırılıkların giderilmediğinden bahisle davacıya ait işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesine ilişkin Konak Belediyesi Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün 22/03/2013 tarihli işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunan işyerinde, ruhsat eki projesine aykırı bir imalat tespit edilmesi durumunda uygulanacak prosedürün 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32. maddesinde düzenlendiği ve bu maddede öngörülen süreç tamamlanmadan ve yapı ruhsatı ile yapı kullanma izni iptal edilmeden işyerinde imara aykırılık bulunduğundan bahisle işyeri açma ve çalışma ruhsatının doğrudan iptali yoluna gidilemeyeceği, davaya konu binanın henüz yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesinin iptal edilmediği, bu nedenle İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında bir aykırılık ve noksanlık saptanmadığı dikkate alındığında, sadece 3194 sayılı Kanuna aykırı uygulamalar nedeniyle hukuka uygun olarak alınmış işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesi mümkün olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacıya ait işyerinin bulunduğu binayla ilgili yapı tatil zaptı bulunduğu, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik uyarınca imara aykırılıkların giderilmesi için süre verilmesine rağmen aykırılıkların giderilmediği ileri sürülerek idare mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, hukuka uygun olarak aldığı işyeri açma ve çalışma ruhsatı olduğunu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabul edilerek İdare Mahkemesi karanının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
İzmir İli, … İlçesi, … Caddesi, No:… adresinde yer alan irtibat bürosu faaliyet konulu işyeri açma ve çalışma ruhsatı bulunan davacı şirkete ait işyerinde 06/12/2012 tarihinde yapılan denetimde, tüm binayı kapsar vaziyette tadilat ve cephe değişikliği yapıldığı ve bu haliyle kullanılıyor olduğu tespit edilerek yapı tatil zaptı düzenlendiği, bunun üzerine Belediye Encümenince işyerindeki imara aykırı yapıların yıkımına ve imar para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.
İmar ve Şehircilik Müdürlüğünce düzenlenen yapı tatil zaptının bildirilmesi üzerine Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün 06/03/2013 tarihli işlemiyle, imara aykırılıkları gidermesi için davacıya 15 gün süre verildiği, verilen bu sürede ruhsata aykırılıkların giderilmediğinin tespiti üzerine, 22/03/2013 tarihli işlemle davacıya ait … tarih ve … sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının iptal edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3572 sayılı işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun'un 4. maddesinde, 3. maddede belirtilen mercilerin, iznin verilmesi için yapılacak beyan ve incelemelerde; a) İnsan sağlığına zarar vermemek, b) Çevre kirliliğine yol açmamak, c) Yangın, patlama, genel güvenlik, iş güvenliği, işçi sağlığı, trafik ve karayolları, imar, kat mülkiyeti ve doğanın korunması ile ilgili düzenlemelere aykırı davranmamak genel kriterlerine göre düzenlenecek yönetmeliği esas alacakları kuralı yer almıştır.
İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğin 13. maddesinde, "İşyeri açma ve çalışma ruhsatı verilen işyerleri, yetkili idareler tarafından ruhsatın verildiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde kontrol edilir. İşyerinin bu süre içinde kontrol edilmemesi halinde ruhsat kesinleşir. Kontrol görevini yerine getirmeyen yetkili idare görevlileri hakkında kanuni işlem yapılır. İşyeri açma ve çalışma ruhsatının verilmesinden sonra yapılacak denetimlerde mevzuata uygun olmayan unsurların ve noksanlıkların tespiti halinde, işyerine bu noksanlık ve hatalarını gidermesi için bir defaya mahsus olmak üzere onbeş günlük süre verilir. Verilen süre içinde tespit edilen noksanlık ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, ruhsat iptal edilerek işyeri kapatılır. Ayrıca ilgililerin yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanı varsa haklarında kanunî işlem yapılır." kuralı yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, davacıya ait işyerinin bulunduğu binada yapılan denetim sonucu düzenlenen 06/12/2012 tarihli yapı tatil zaptında; ruhsat eki ve projesine aykırı olarak yangın merdiveni önündeki güvenlik hollerinin kaldırıldığı, bodrum katta takriben 156,00 metrekare büyüme yapıldığı ve sığınağın tamamı ile otopark alanının takriben 125,00 metrekaresinin depo + atölye alanına çevrildiği, zemin katta takriben 175,00 metrekare, birinci katta 110,00 metrekare, ikinci katta 510,00 metrekare otopark alanının ofis ve teknik hacim gibi çeşitli kullanım alanlarına dönüştürüldüğü, birinci kattan zemin kata inen dış cephede merdiven ilavesi yapıldığı, ikinci katta yaklaşık 9,00 metrekare açık alanın kullanım alanına dahil edildiği, üçüncü ve dördüncü katlarda otopark alanının tamamının ofis + yemekhane alanına çevrildiği ve araç asansörlerinin kapatılarak ofis alanına dahil edildiği, onbirinci kattaki ilavelere ilişkin ruhsatın müddetinin dolarak ruhsatsız hale düştüğü, tüm binada dahili tadilat ve cephe değişikliği yapıldığı ve kullanılır durumda olduğu tespit edilmiştir.
Yapı tatil zaptına karşı açılan davada, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, dava konusu yapı tatil zaptının, binanın 4,5,6,7,8,9. katlarında güvenlik holü bölme duvarı kaldırılarak yerine cam malzemeden dışa doğru 1.90 m. ötelenmiş kapılar imal edilmesi ile "tüm binada dahili tadilat ve cephede değişiklik yapılmış" ifadesi yönünden iptaline; binanın bodrum, zemin, 1, 2, 3, 4. katlarındaki otopark alanlarının kullanım mekanlarına dönüştürülmesi ile bodrum kattaki sığınağın arşiv kullanımına dönüştürülmesi imalatlarının, zemin katında inşa edilen çelik taşıyıcılı merdivenin ve ruhsatsız konuma düşen 11. kattaki restoran ve helikopter pistinin imara aykırılığının tespit edildiği kısmına yönelik olarak davanın reddi yolunda verilen kararın Danıştay Altıncı Dairesinin E:2019/9483, K:2019/5235 sayılı kararıyla onandığı görülmüştür.
Dava konusu işleme dayanak teşkil eden yapı tatil zaptıyla tespit edilen ve işyerinin genel kullanımını doğrudan etkiler durumdaki bir kısım esaslı değişiklikler (aykırılıklar) yönünden, davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda, her ne kadar İdare Mahkemesince İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik kapsamında bir aykırılık ve noksanlık saptanmadığı, sadece 3194 sayılı Kanuna aykırı uygulamalar nedeniyle hukuka uygun olarak alınmış işyeri açma ve çalışma ruhsatının iptal edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali yolunda karar vermiş ise de, 3572 sayılı işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun ile İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik uyarınca imara aykırılık yönünden dava konusu işlemin hukuki denetiminin yapılması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinden, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.