Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/4191 Esas 2017/11735 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tahliye davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; taraflar arasında akdedilen 27.08.2003 başlangıç tarihli 10 yıl süreli rödovans sözleşmesi ile davalının kiracı olduğunu belirterek 10 yıllık sözleşme süresinin sona ermesi nedeniyle kiralananın tahliyesini istemiştir. Davalı; davacının davalı aleyhine ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi"nde 2011/118 esas, sayılı dosya ile tahliye davası açtığını, işbu davanın açıldığı tarihte derdest olduğunu, taraflarının, konusunun, dava sebebi ve talebinin aynı olduğunu, HMK."nun 114. maddesindeki dava şartlarının davanın açıldığı 13.09.2013 tarihinde gerçekleşmediğini bu nedenle derdestlik itirazının kabulü ile davanın reddini savunmuştur. Mahkemece; Davanın açıldığı 13.09.2013 tarihinde taraflar arasında ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2011/118 esas sayısı dosyasının derdest olduğu belirtilerek H.M.K."nun 115/2. Maddesi uyarınca dava şartı noksanlığından davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.Mahkemenin red kararına gerekçe gösterdiği HMK"nın 114/1-ı maddesinde aynı davanın, daha önceden açılmış ve halen görülmekte (derdest) olması da dava şartları arasında düzenlenmiştir. Derdestlik; dava açılmasının usul hukuku bakımından ortaya çıkardığı sonuçlardan biridir. Aynı konuda, aynı taraflar arasında, aynı dava sebebine dayanarak daha önce bir dava açılmış ve bu dava görülmekte ise, aynı konunun yeni bir dava konusu yapılması mümkün değildir. Çünkü; aynı konuda iki dava açılmasında davacının korunmaya layık bir menfaati yoktur. Daha önce HUMK m.187/4"de bir ilk itiraz olarak nitelenen bu husus HMK m. 114/1-ı hükmü ile dava şartı haline getirilmiştir. Somut olayda; davada dayanılan ve hükme esas alınan 27.08.2003 ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Derdestlik itirazına konu ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2011/118 esas sayılı dava sözleşme süresinin1 yıl olarak kabul edilmesi gerektiği, rödovans sözleşmesinin ancak 1 yıl süreli olarak düzenlenebileceği bu nedenle kira süresinin geçersiz olduğunun tespiti ve akde aykırılık nedeniyle tahliye istemine dayalı olarak 21.03.2011 tarihinde açıldığı, iş bu davanın ise sözleşme süresinin 10 yıl olarak düzenlendiği ve sürenin bitmesi nedenine dayalı olarak açılan tahliye istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Her dava; açıldığı tarihte gerçekleşmiş koşullara göre incelenip, dava tarihi itibariyle sonuç doğuracak biçimde hükme bağlanacağından somut olayda iki dava arasında derdestlikten söz edilemez.O halde mahkemece yapılacak iş; davanın açıldığı şartlar itibariyle değerlendirme yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar vermek olmalıdır. Bu durumda mahkemece işin esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde derdestlik nedeniyle davanın reddine karar verilmesi doğru değildir. Hüküm bu nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK"nun 428. maddesi gereğince davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.