18. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/6703 Karar No: 2016/536 Karar Tarihi: 18.01.2016
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/6703 Esas 2016/536 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı ve davalı arasındaki bir taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili davasında, bozulan kararın düzeltilmesi için yapılan başvuruda, Dairenin bozma sebeplerinin düzeltildiği ve bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak karar verilmesi gerektiği ifade edildiği belirtilmiştir. Yargıtay kararında, tarım arazilerinin değerlendirilmesinde bilimsel yöntemlere başvurulması gerektiği ve bu değerlendirmenin münavebeye alınacak ürünlerin ortalama verim, üretim gideri ve toptan satış fiyatına göre yapılması gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca, kamulaştırma bedellerinin tespitinde benzer nitelikteki tarım alanları arasında fahiş oranlarda farklılık bulunması halinde, her iki ilçenin veri cetvellerinin ortalaması alınarak değer biçilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Bu kapsamda, ilgili kanun maddeleri olan 2942 sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasa ile değiştirilen 11. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi ve 15. maddesinin son fıkrası hatırlatılmıştır.
18. Hukuk Dairesi 2015/6703 E. , 2016/536 K.
"İçtihat Metni"
Davacı ... ile davalı ... aralarındaki ... Köyü 296 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili davasına dair ...Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 26.03.2014 günlü ve 2012/407-2014/296 sayılı hükmün bozulması hakkında Dairece verilen 28.10.2014 günlü ve 2014/10567-15008 sayılı ilama karşı davalı vekili tarafından karar düzeltme isteminde bulunulmuştur. Bu isteğin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davalı vekilinin karar düzeltme istemi üzerine dosya ve eklerinin yeniden incelenmesi sonucunda; Dairenin bozma ilamının (1) numaralı bendinde belirtilen bozma nedeni yerine aşağıda yazılı nedenle bozma yapılması gerektiği anlaşıldığından, davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizin 28.10.2014 gün ve 2014/10567 Esas-2014/15008 karar sayılı ilamının (1) numaralı bozma maddesinin tümüyle metinden çıkartılmasına ve yerine "1-2942 sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi uyarınca bilirkişi kurulu, arazi niteliğindeki taşınmazın kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirini esas tutarak bedelin tespitinde etkili olacak bütün nitelik ve unsurları ve her unsurun ayrı ayrı değerini belirtmek suretiyle ve ilgililerin de beyanını dikkate alarak gerekçeli bir değerlendirme raporuna dayalı olarak değerini tespit etmelidir. Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarında ise özel ve dikkate alınması gereken haklı bir neden bulunmadıkça tarım arazilerinin olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir üzerinden bilimsel yöntemle yapılacak değerlendirmede münavebeye alınacak ürünler için aynı Yasanın 4650 Sayılı Yasa ile değişik 15. maddesinin son fıkrası hükmü uyarınca, kamulaştırma belgelerinin mahkemeye verildiği gün itibarıyla dekar başına elde edilecek ortalama verim, üretim gideri ve toptan satış fiyatına ilişkin olarak ciddi istatistiki bilgilere dayalı olduğu bilinen o yerdeki gıda, tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğü verilerinin esas alınması aranmaktadır. Dava konusu taşınmazında içinde bulunduğu ... ilçesi ile Kumlu ilçesinin bir kısım köylerinin ... (... Barajı ve Sulaması) projesi kapsamında kalması nedeniyle kamulaştırıldığı, Daireye intikal eden aynı kamulaştırma kapsamındaki taşınmazların niteliklerinin benzer bulunduğu ancak taşınmazların bulunduğu köye ilişkin gıda tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğü veri cetvellerinin incelenmesinde aynı münavebe ürünlerinin farklı verim, fiyat ve üretim giderlerinin belirtildiği anlaşılmıştır. Aynı kamulaştırma kapsamında kalan ve benzer nitelikteki tarım alanlarının kamulaştırma bedellerinin tespitinde fahiş oranlarda farklılık bulunması, bilimsel yöntemler ve hakkaniyet ile bağdaşmaz. Bu
nedenle mahkemece ... ve Kumlu ilçe veri cetvelleri getirtilerek münavebeye alınan ürünlerin değerlendirilmesinde farklılıklar da gözetilerek her iki ilçenin veri cetvellerinin ortalaması alınarak değer biçilmesi gerekirken, taşınmazın sadece bulunduğu ilçe verileri esas alınarak farklı değerlere hükmedilmesi suretiyle eksik araştırma ve incelemeye göre karar verilmiş olması" şeklinde bozma maddesi yazılmasına ve bozma ilamının son paragrafından önceki satırda yer alan "Doğru görülmemiştir." ibaresinden sonra gelmek üzere "Mahkemece yukarıdaki sözü edilen bozma sebepleri doğrultusunda hükme esas alınan bilirkişi kurulundan ek rapor alınmalı, bu raporun bozmaya uygunluğu da denetlendikten sonra hasıl olacak sonuç doğrultusunda karar verilmelidir" kısmının da ilave edilmesine, Yargıtay ilamının bu şekilde düzeltilmesine, ilamdaki diğer bozma maddelerinin aynen muhafazasına, karar düzeltme harcının istek halinde düzeltme isteyene iadesine 18.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.