Danıştay 10. Daire 2019/10164 Esas 2020/6526 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2019/10164
Karar No : 2020/6526

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, silahlı özel güvenlik kimlik kartı verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … İl Emniyet Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemiyle bildirilen … Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Diyarbakır İl Emniyet Müdürlüğü İstihbarat Şube Müdürlüğü tarafından davalı idareye gönderilen … tarih ve … sayılı işlemde davacının PKK/KCK terör örgütü adına illegal faaliyetlerinin olduğunun bildirilmesi üzerine davalı idarece bu durumun tespit edildiği, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun uyarınca davalı idarenin özel güvenlik belgesi kimlik kartı verdikten sonra da her aşamada güvenlik soruşturması yapabileceği, güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan kişilere çalışma izni verip vermemede İl Özel Güvenlik Komisyonlarının yetkili olduğu, davacı hakkında yapılan güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığı anlaşıldığından, davacının silahlı özel güvenlik kimlik kartı verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin Diyarbakır İl Emniyet Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı işlemiyle bildirilen Diyarbakır Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararında hukuka ve mevzuata aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, PKK/KCK terör örgütü adına illegal faaliyetlerde bulunduğu yönündeki iddianın hiçbir somut bilgi-belgeye dayanmadığı, hakkında herhangi bir soruşturma ve kovuşturma bulunmadığı ileri sürülerek, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmiştir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacı hakkında yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığı, bu konuda idarenin takdir yetkisine sahip olduğu, anılan yetkinin subjektif nedenlerle kullanıldığı yönünde dosyaya bilgi-belge sunamadığı ileri sürülerek, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı, … Özel Güvenlik Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti. bünyesinde almış olduğu özel güvenlik eğitim sertifikası neticesinde, silahlı özel güvenlik kimlik kartı verilmesi talebiyle 02/03/2017 tarihinde davalı idareye başvuru yaptığı, davalı idarece hakkında yapılan güvenlik ve arşiv araştırması sürecinde, Diyarbakır İl Emniyet Müdürlüğü İstihbarat Şube Müdürlüğü tarafından, davalı idareye gönderilen … tarih ve … sayılı yazıda; adı geçenin PKK/KCK terör örgütü adına legal/illegal faaliyetlerinde bulunduğunun bildirilmesi üzerine, güvenlik ve arşiv araştırmasının olumsuz olduğu sonucuna varılarak silahlı özel güvenlik kimlik kartı verilmesi talebinin Diyarbakır Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararıyla reddedilmesi üzerine temyize konu davayı açmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
26/06/2004 tarih ve 25504 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un 10. maddesinde özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar sayılmış, "Çalışma izni" başlıklı 11. maddesinde; "Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler ile özel güvenlik şirketlerinde, alarm izleme merkezlerinde ve özel güvenlik eğitimi verecek kurumlarda kurucu ve/veya yönetici olarak çalışacaklar hakkında valilikçe güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe çalışma izni verilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir ay içinde tamamlanır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması her kimlik verilmesi veya ihtiyaç duyulması halinde yenilenir. Şirketlerde eğitici ve temsilci olacaklar ile şirket ortağı tüzel kişi ortaklarında da kurucularda aranan şartlar aranır ve güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır. Göreve başlayan özel güvenlik görevlileri işveren tarafından onbeş gün içinde valiliğe bildirilir. Yönetici veya özel güvenlik görevlisi olabilme şartlarını taşımadığı veya bu şartlardan herhangi birini sonradan kaybettiği tespit edilenlerin kimliği iptal edilir. Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara iltisakı veya irtibatı olduğu tespit edilen kişiler, özel güvenlik alanında faaliyet yürüten şirket veya birimlerde çalışamazlar." ve "Kimlik" başlıklı 12. maddesinde; "Özel güvenlik görevlilerine valilikçe kimlik kartı verilir..." hükmüne yer verilmiştir.
17/07/2012 tarih ve Bakanlık Genelge No:2012/42, Emniyet Genel Müdürlüğü Genelge No:2012/71 sayılı Özel Güvenlik Hizmetleri Birleştirilmiş Genelgesi'nin "Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması" başlıklı bölümünde yer alan "Usûl" alt başlıklı 6.1. maddesinin (ç) bendinde; "5188 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi (d) bendinde belirtilen şartları taşımasına rağmen hakkında yapılan güvenlik soruşturması olumsuz olan şahıslara çalışma izni verilip verilmemesine il özel güvenlik komisyonu karar verebilecektir." düzenlemesi yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; davalı idarenin 5188 sayılı Kanun'un 11. maddesinde belirtilen araştırma ve soruşturma sonuçlarını değerlendirme yönünden takdir yetkisine sahip olduğu, takdir yetkisini kullanırken edindiği istihbari bilgilere göre hareket edebileceği, özel güvenlik hizmetinin niteliği gereği ortada kesinleşmiş bir mahkumiyet kararı bulunmasa bile, belli fiiller nedeniyle devam eden yargılamaların, ertelenen mahkumiyetlerin veya denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulmanın da, güvenlik soruşturması sonucunun olumsuz olarak değerlendirilmesine neden olabileceği ve özel güvenlik görevlisi çalışma izni verilmemesi işlemine dayanak alınabileceği açık ise de, Danıştayın yerleşik içtihatlarında da belirtildiği üzere, bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır.
Dava konusu işleme dayanak alınan güvenlik soruşturması kapsamında düzenlendiği belirtilen evrak incelendiğinde; davacı hakkında "PKK/KCK terör örgütü adına illegal faaliyetlerde bulunduğunun değerlendirildiği" yönünde istihbari bilgi notunun yer aldığı, güvenlik soruşturmasına ilişkin raporlarda ve bilgi notlarında yer alan bilgilerin istihbari nitelik taşıdıklarından, hukuken geçerli başka somut bir bilgi ve belgeyle doğrulanmadıkça tek başlarına hukuki delil gücünde kabul edilmeleri ve ilgililer aleyhine kullanılmalarının hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmayacağı açıktır.
Bu itibarla; davanın reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi kararına ilişkin yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ilişkin ... İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 17/12/2020 tarihinde kesin olarak esasta oy birliği, gerekçede oy çokluğuyla karar verildi.

(X) GEREKÇEDE KARŞI OY :
Kamu güvenliğini tamamlayıcı mahiyetteki özel güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usulleri belirlemek amacıyla kabul edilen 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un 10. maddesinde, özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar belirlenmiş ve maddenin (d) bendinde, "Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlarla, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık ... suçlarından mahkum olmamak" şartına yer verilmiştir.
Aynı Yasanın 11. maddesinde, özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler hakkında valilikçe güvenlik soruşturması yapılacağı, soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Yasanın 14. maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe beş yıl süreli çalışma izni verileceği; 12. maddesinde de, özel güvenlik görevlilerine valilikçe kimlik kartı verileceği hükme bağlanmıştır.
Uyuşmazlığa konu olayda, davacı hakkında "PKK/KCK terör örgütü adına illegal/legal faaliyetlerde bulunduğunun değerlendirildiği" yönünde istihbari bilgi bulunduğu, bu nedenle güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından silahlı kimlik belgesi verilmesi istemiyle yapılan başvurunun Diyarbakır Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararıyla reddedildiği anlaşılmıştır.
Bu nedenle, 5188 sayılı Yasanın yukarıda aktarılan maddeleri gereğince, özel güvenlik görevlisi olabilmek için; hem Yasanın 10. maddesinde sayılan koşulların taşınması, hem de 11. maddede belirtilen Valilikçe yapılacak güvenlik soruşturması sonucunun olumlu olması gerektiği açık olup, davacı hakkındaki mevcut durumun araştırılarak bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine ilişin ... İdare Mahkemesi kararına yönelik yapılan istinaf başvurusunun reddine dair temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.