21. Hukuk Dairesi 2015/9810 E. , 2015/20463 K.
"İçtihat Metni" Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 05/06/2014
NUMARASI : 2009/718-2014/276
Davacı, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacılar ve davalılardan H.. A.. vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı HG İnş. Mak. Ve Tur. Yat. A.Ş. vekilinin tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, 26.02.2009 tarihinde meydana gelen iş kazası sonucu vefat eden sigortalı yakınlarının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davalılar Çimento AŞ., Makine Ltd. Şti. Ve K.. A.. aleyhine açılan davaların reddine, davalılar HG AŞ. ve TİSMAK ltd.şti. aleyhine açılan davaların kısmen kabulü ile, 27.764,34 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 57.764,34 TL"nin olay tarihi olan 26/02/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar HG AŞ. ve TİSMAK Ltd. Şti."nden müteselsilen alınarak davacı Mevlüde Keşikci"ye verilmesine, 4.282,69 TL maddi ve 25.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 29.282,69 TL"nin olay tarihi olan 26/02/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar HG AŞ. ve TİSMAK Ltd. Şti."nden müteselsilen alınarakdavacı Hatice Keşikci"ye verilmesine, 5.320,61 TL maddi ve 25.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 30.320,61 TL"nin olay tarihi olan 26/02/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar HG AŞ. ve TİSMAK Ltd. Şti."nden müteselsilen alınarak davacı Naciye Solmaz Keşikci"ye verilmesine, 8.492,04 TL maddi ve 25.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 33.492,04 TL"nin olay tarihi olan 26/02/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar HG AŞ. ve TİSMAK Ltd. Şti."nden müteselsilen alınarak davacı Sebahattin Turan Keşikci"ye verilmesine, 9.722,75 TL maddi ve 25.000,00 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 34.722,75 TL"nin olay tarihi olan 26/02/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar HG AŞ. ve TİSMAK Ltd. Şti."nden müteselsilen alınarak davacı Necibe Songül Keşikci"ye verilmesine karar verilmiştir.
.../...
Yerel mahkemece manevi tazminatın takdirine ilişkin kararı yerindedir. Maddi tazminat gelince; tazminatın hesabında esas alınan ücretin belirlenmesinde hataya düşüldüğü görülmektedir. Kusurun aidiyeti ve oranı uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık, tazminatın belirlenmesi noktasında toplanmaktadır.Tazminatın saptanmasında ise; zarar ve tazminata doğrudan etkili olan işçinin net geliri, bakiye ömrü, iş görebilirlik çağı, iş görmezlik ve karşılık kusur oranları, Sosyal Sigortalar tarafından bağlanan peşin sermaye değeri gibi tüm verilerin hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde öncelikle belirlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Öte yandan tazminat miktarının, işçinin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluştuğu yönü ise söz götürmez.
Başka bir anlatımla, işçinin günlük net geliri tespit edilerek bilinen dönemdeki kazancı mevcut veriler nazara alınarak iskontolama ve artırma işlemi yapılmadan hesaplanacağı, bilinmeyen dönemdeki kazancının ise; yıllık olarak % 10 arttırılıp % 10 iskontoya tabi tutulacağı, 60 yaşına kadar (aktif) dönemde, 60 yaşından sonrada bakiye ömrüne kadar (pasif) dönemde elde edeceği kazançların ortalama yöntemine başvurulmadan her yıl için ayrı ayrı hesaplanacağı, hesap raporunun Yargıtay denetimine elverişli olması gerektiği Yargıtay’ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir.
İş kazası sonucu vefat nedeniyle hak sahiplerinin maddi tazminatının hesaplanmasında, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Çalışma yaşamında daha az vergi ya da sigorta pirimi ödenmesi amacıyla zaman zaman iş sözleşmesi veya ücret bordrolarında gösterilen ücretlerin gerçeği yansıtmadığı görülmektedir. Öte yandan, gerçek ücretin ise; işçinin kıdemi ve yaptığı işin özelliği ve niteliğine göre işçiye ödenmesi gereken ücret olduğu, işyeri veya sigorta kayıtlarına geçmiş ücret olmadığı Yargıtay’ın yerleşmiş görüşlerindendir. Bu durumda gerçek ücretin tespiti önem kazanır.
Somut olayda, iş yeri kayıtlarındaki ücretinin asgari ücret olduğu anlaşılmakla birlikte, davacı taraf işyeri kayıtlarının gerçeği yansıtmadığını noksan düzenlendiğini dava dilekçesinde açıklamıştır. Davacı işçinin olay tarihi itibarıyla çelik konstrüksiyon montaj işçisi olduğu uyuşmazlık konusu değildir. Hal böyle olunca bu vasıftaki bir işçinin asgari ücretle çalışmasının hayatın olağan akışına ve yaşam deneyimlerine uygun olup olmayacağı tartışılarak yapılan işin niteliğine göre ilgili meslek odasından bilinen devrede sigortalının alabileceği ücretleri sormak, benzer işyerlerinde çalışan ve emsal işi yapanların ücretlerini araştırmak suretiyle işçinin gerçek ücretini belirlemek, gerçek ücretle davacıların tazminatını yeniden hesaplatmak, davacılara Kurum tarafından bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin rücu edilebilir bölümünü hesaplanan bu zarardan indirmek ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacılar vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacılara iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden HG İnş. Mak. Ve Tur. Yat. A.Ş."ne yükletilmesine,19.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.