MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve davacı tanıklarının temyiz konusu taşınmaz bölümünün dedesinden babasına ondan da kendisine kaldığını bildirdikleri, bu nedenle taşınmazın davacıya intikal biçiminin belirlenmesi (satış, bağış, taksim vs.), daha sonra taşınmazın idari yoldan ... adına tescil tarihinden geriye doğru en az 20-25 yıl öncesine ait iki ayrı zamanda çekilmiş yüksek çözünürlüklü hava fotoğraflarının getirtilerek yeniden yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıkların temyiz konusu yerin davacı tarafından hangi tarihte imar ve ihyaya başlanıldığı, imar ve ihyayı ne şekilde sürdürdüğü, hangi tarihte tamamlandığı hususlarının açıklığa kavuşturulması, hava fotoğraflarının jeodezi ve fotogrametri uzmanı mühendis aracılığıyla paftalarla birlikte uygulanması, hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlere ve kadastro paftalarının düzenlendiği tarihlere göre taşınmazın kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı, imar ve ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığı ya da hangi nitelikte bulunduğu konusunda uzman bilirkişilerden gerekçeli ve denetime açık rapor alınması, ziraat bilirkişisi aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı incelenmek suretiyle dava konusu yerin imar ve ihyasının hangi tarihte tamamlandığı, kültür arazisi niteliğinde bulunup bulunmadığı konusunda kendisinden gerekçeli ve denetime açık rapor istenilmesi, dava konusu yer ve çevresini gösterir biçimde resimleri çektirilip onaylandıktan sonra dosya arasına konulması" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli 602 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 4.597,42 metrekarelik kısmının Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalılar Hazine ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1- Çekişmeli 602 parsel sayılı taşınmaz tapuda Hazine adına kayıtlı olup, hükmü temyiz eden Manavgat Belediye Başkanlığı"nın çekişmeli taşınmaz hakkındaki davada taraf sıfatı olmadığı göz önüne alındığında hükmü temyizde hukuki yararı bulunmadığından temyiz inceleme isteğinin REDDİNE,
2- Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarına gelince; mahkemece, temyize konu edilen çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle davanın kabulüne dair yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozmaya uyulmakla bozma ilamı lehine olan taraf lehine usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkı zedelenmemesi için bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Dava, idari yoldan oluşan tapu kaydının tesis tarihine kadar, öncesi çalılık, fundalık ve taşlık olan yerde davacı adına 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi ile çözüme kavuşturulacak nitelikteki tapu iptali ve tescil davasıdır. Davacı, irsen intikal, bağış ve kazandırıcı zamanaşımı hukuki nedenlerine dayalı olarak dava açmıştır. Hükmüne uyulan bozma ilamında, öncelikle çekişmeli taşınmazın davacıya intikal biçiminin belirlenmesi (satış, bağış, taksim vs.), daha sonra da imar–ihya durumunun belirlenmesi bakımından taşınmazın idari yoldan ççç adına tescil tarihinden geriye doğru en az 20–25 yıl öncesine ait iki ayrı zamanda çekilmiş hava fotoğraflarından yararlanılması gereğine değinilmiştir. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın davacıya intikal biçimi keşif anında alınan beyanlarla netleştirilmediği gibi, imar–ihyanın ne zaman başladığı, ne zaman tamamlandığı ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi bakımından hava fotoğraflarından yararlanılmamış, çekişmeli taşınmazın davacının dedesinden babasına, ondan da kendisine kaldığı, davacının kullanımında olduğu ve diğer mirasçıların bu kullanıma itirazlarının bulunmadığı gibi yerinde olmayan gerekçe ile karar verilmiştir. Eksik araştırma, inceleme ve uygulamaya dayalı olarak karar verilemez. Hal böyle olunca sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için; öncelikle, çekişmeli taşınmazın Hazine adına tescil tarihi olan 20.01.2009 tarihinden geriye doğru 15–20–25 yıl öncesine ait üç ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ..."ndan tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşan bilirkişi kurulu katılımı ile keşif yapılmalı, yerel bilirkişi ve tanıklardan temyize konu edilen taşınmaz bölümünün dedesinden babasına ondan da davacıya hangi yolla intikal ettiği sorularak, davacının taşınmaz üzerindeki zilyetliğinin kendi adına mı, tereke adına mı olduğu belirlenmeli, taşınmazın davacıya satış, bağış, taksim vs. yolla kaldığının tespiti halinde yerel bilirkişi ve tanıklardan ayrıca taşınmazın niteliği, geçmişte ne durumda bulunduğu, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazdaki imar–ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, zirai bilirkişi kurulundan, taşınmazın toprak yapısı, öncesi ve zirai faaliyete konu olup olmadığı, en erken hangi tarihte imar–ihyaya başlandığı, tamamlandığı ve zilyetliğin hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü hususları ile önceki tarihli ziraatçi bilirkişi raporunu irdeler şekilde ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, önceki ve şimdiki niteliğinin, imar–ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, taşınmazın tüm yönlerinden gösterir fotoğrafları çektirilmeli, fen bilirkişiye keşfi takibe imkan verir ve denetime elverişli kroki ve ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden ... iadesine, 25.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.