MAHKEMESİ : Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 29/08/2013
NUMARASI : 2013/438-2013/332

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 26.08.2013 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın yargı yolu bakımından reddine dair verilen 29.08.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, TMK"nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, dava dilekçesine eklediği krokide gösterilen 296 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, genel yola çıkabilmek için 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Mahkemece, açılan davanın belediyenin parselizasyon işleminin iptaline yönelik olduğu, idarenin yapmış olduğu işlemin iptaline yönelik davaların idari yargı yerinde görülmesi gerektiği kanaatine varılarak yargı yolu bakımından dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı temyiz etmiştir.
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır.
TMK"nın 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir.
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun değişik 2. maddesine göre idari yargı yerinde görülecek davalar ise idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalardır. Görülmekte olan davada davacı, maliki olduğu taşınmazdan genel yola ulaşamadığını belirterek geçit hakkı talebinde bulunmakta olup idari bir tasarrufun iptalini istemediğine göre uyuşmazlığın çözüm yeri adli yargıdır.
Mahkemece, tarafların delilleri toplanarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, idari yargının görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 17.01.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.