MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Uygulama kadastrosu sırasında, ... İli ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve tapuda ... ve müşterekleri adına kayıtlı eski 916 parsel sayılı 7.520,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 180 ada 3 parsel numarasıyla ve 7.794,97 metrekare yüzölçümlü olarak; eski 917 parsel sayılı 5.780,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 180 ada 7 parsel numarasıyla ve 4.504,47 metrekare yüzölçümlü olarak; ... ve ... adına kayıtlı eski 926 parsel sayılı 8.235,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 180 ada 5 parsel numarasıyla ve 7.810,52 metrekare yüzölçümlü olarak; ... adına kayıtlı eski 925 parsel sayılı 2.840,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 180 ada 6 parsel numarasıyla ve 3.974,72 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacılar ... ve ..., uygulama kadastrosu sırasında adlarına kayıtlı 180 ada 5 parsel sayılı taşınmazın yüzölçümünün azaldığını, eksikliğin komşu aynı ada 3 ve 6 parsel sayılı taşınmazlardan kaynaklandığını ileri sürerek; davacılar ... ve müşterekleri ise, uygulama kadastrosu sırasında paylı olarak malik oldukları 180 ada 7 parsel sayılı taşınmaz ile aynı ada 6 parsel sayılı taşınmazın müşterek sınırının yanlış tespit edildiğini ileri sürerek dava açmıştır. Mahkemece dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sonunda açılan davaların kabulüne, dava konusu 180 ada 3 ve 5; 180 ada 3 ve 7; 180 ada 6 ve 7 parsellerin müşterek sınırının tesis kadastrosundaki sınır olarak uygulanmasına, 180 ada 3 parsele 199,87 metrekare alanın eklenmesine, yine aynı parsele 6 parselden 1.189,75 metrekare alanın eklenmesine, 180 ada 5 parsele 3 parselden 638,17 metrekare alanın eklenmesine, böylece 180 ada 7 nolu paselin 5.494,35 metrekare, 180 ada 6 nolu parselin 2.784,97 metrekare, 3 nolu parselin 7.356,67 metrekare ve 5 nolu parselin 8.448,69 metrekare yüzölçümüyle tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... ve ... vekili ile davacı-karşı davalı ... ve müşterekleri vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, uygulama kadastrosunun usulüne uygun şekilde yapılmadığı, bu nedenle tesis kadastrosu sınırlarına dönülmesinin uygun olacağı kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ancak, dava konusu 180 ada 7 parsel sayılı taşınmazda davacılar ... ve müştereklerinin tam paylı malik olmadıkları, davacılar dışında taşınmazda başkaca paydaşlar da olmasına rağmen davada yer almadıkları anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca; mahkemece öncelikle davacı tarafa, dava sonucunda diğer paydaşların da hukukunun etkilenecek olması nedeniyle 180 ada 7 parsel sayılı taşınmazın davada yer almayan diğer paylı malikleri olan ... ile ...’in davaya katılımını sağlamak üzere süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde aktif dava ehliyeti tamamlandıktan sonra işin esasına girilerek hüküm kurulmalıdır.
Diğer yandan mahkemece, esasa ilişkin olarak yapılan araştırma ve inceleme de hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, dava konusu taşınmazlardan 180 ada 3 ve 5 parsel sayılı taşınmazlara ait uygulama kadastrosu tutanak asılları, taşınmazlara ait tesis ve uygulama kadastrosuna ait paftalar, hesap cetvelleri, ölçü cetvelleri, ölçü krokisi ve uygulama kadastrosu sırasında düzenlenen ada raporu getirtilmemiş, yine taşınmazların tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları getirtilerek dosya arasına alınmamış; teknik bilirkişiden, taşınmazların tesis kadastrosu sonucu oluşturulan paftadaki sınır yerleri ile uygulama kadastrosu sonucu oluşturulan paftadaki sınır yerlerinin yapılan çakıştırması sonucunda, birbirleriyle ve zeminle uyumlu olup olmadığını belirten, tesis kadastrosu sırasında taşınmazlarda sınırlandırma, ölçü, çizim veya hesaplama hatası yapılıp yapılmadığını açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Mahkemece, amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için öncelikle, denetime veri teşkil etmek üzere, tesis kadastrosunun yapıldığı tarihe en yakın tarihli hava fotoğrafları, temin edilebilen en eski ve güncel ortofoto ve uydu fotoğrafları, tesis kadastrosuna ait pafta haritası, varsa bu haritada değişiklik yapan ifraz haritaları, mahkeme ilamları ve eki olan haritalar, varsa uygulama kadastrosu sırasında yararlanıldığı anlaşılan diğer haritalar, dava konusu taşınmaza ilişkin tesis kadastrosu ve uygulama kadastrolarına ait ölçü çizelgesi, hesap cetveli ve ölçü krokileri gibi bilgi ve belgelerin toplanması gerekmektedir. Bundan sonra mahallinde, yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, harita ya da jeodezi mühendisi teknik bilirkişinin katılımı ile keşif yapılmalıdır. Keşif sırasında dava konusu taşınmaz ve çevresinin toprak yapısı, bitki örtüsü, zeminde mevcut ağaçların yaşı gibi hususlar ile zeminin jeolojik yapısının değerlendirilmesine ihtiyaç duyulan hallerde uzman ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişi de keşif heyetine dahil edilmelidir. Yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan tesis kadastrosu sırasında da zeminde mevcut olan sabit sınır ya da yapılar bulunup bulunmadığı sorularak varsa yerleri teknik bilirkişiye işaretlettirilmeli, fotoğrafları çekilmeli, taraflar keşif sırasında hazır bulunmakta ise zeminde ortak sınır üzerinde uzlaşıp uzlaşmadıkları tespit edilip gerektiğinde imzaları ile beyanları tevsik edilmeli, uzlaşılan sınırlar ile iddia edilen sınırlar teknik bilirkişi tarafından haritasında işaretlenmeli, keşif sırasında hazır edilmeleri halinde ziraat bilirkişisi ile jeoloji mühendisi bilirkişisinden, taşınmazlar arasında değişmeyen doğal ya da yapay sınırlar bulunup bulunmadığı, sınırlarda mevcut ağaçların yaşları gibi hususlarda bilgi alınmalı, teknik bilirkişiden denetime veri teşkil etmek üzere dosya içine getirtilen bilgi ve belgeler ile bilirkişi ve tanık anlatımlarından yararlanarak uygulama kadastrosunu denetlemesi istenmelidir. Teknik bilirkişiden, tesis kadastrosunun, paftaların üretim yılı, üretim tekniği, altlığı ve ölçeği gibi hususları da açıklar tarzda hangi yöntem ve tekniklerle yapıldığı, uygulanan yöntemlerin hata paylarının ne olduğu, üretilen haritaların zeminle uyumsuz bulunması halinde farklılığın nereden ve hangi sebeplerden kaynaklandığı, sırasıyla tersimat hatası, hesap hatası, ölçü hatası ve sınırlandırma hatası bulunup bulunmadığı, uygulama kadastrosu sonucu tespit edilen yeni sınırların niteliğinin ne olduğu ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenip belirlenmediği, uygulama kadastrosunda hata yapılmış ise doğru sınır ve haritanın nasıl olması gerektiği gibi hususlarda ve "ada raporu" ile "uygulama tutanağı ve haritasını" irdeler şekilde, teknik ve bilimsel verilere dayalı, gerekçelendirilmiş, denetlenebilir ve ayrıntılı rapor ve haritalar alınmalıdır. Raporun denetime elverişli olması için teknik bilirkişiden, düzenleyeceği haritalardan iki tanesinde hava fotoğrafı üzerinde, iki tanesinde ise ortofoto (yoksa uydu fotoğrafı) üzerinde ilk tesis kadastrosu paftası ve uygulama kadastrosu paftasını çakıştırması istenmeli; çakıştırmaların birer tanesinin ada bazında değerlendirme yapmaya elverişli geniş ölçekli olması, diğerinin ise dava konusu taşınmaz ve çevresini gösterir şekilde daha dar ölçekli olması istenmelidir. Teknik bilirkişi haritasında, uygulama kadastrosunda yanlışlık varsa, infazı kabil bir hükme esas olmak üzere doğru sınırların nasıl olması gerektiği de gösterilmelidir. Açıklanan yönteme uygun inceleme ve araştırma yapıldıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmeli; değerlendirme yapılırken uygulama kadastrosunun amacının mülkiyet ihtilaflarını çözmek olmadığı ve mülkiyet uyuşmazlıklarının uygulama kadastrosuna ilişkin davalarda tartışma konusu yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle davacılar ... ve müştereklerine, 180 ada 7 parsel sayılı taşınmazın, kendileri dışındaki diğer paydaşlar olan ... ile ...’in yöntemince davaya katılımlarını sağlamak üzere süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde aktif dava ehliyetindeki eksiklik giderildikten sonra amacına ve yöntemine uygun bir araştırma yapılabilmesi için belirtilen eksik belgeler de ilgili yerlerden getirtilerek dosya arasına alınmalı, dosya ikmal edildikten sonra, harita mühendisi ve jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi sıfatına sahip üç kişilik uzman bilirkişi kurulu eliyle, yukarıda belirtilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak denetime elverişli rapor alınmalı ve toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik araştırma ile hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.