Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2015/10941 Esas 2015/12394 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ...Aile Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 3. Sulh Hukuk ve ... 3. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, velayet hakkı sahibi olan annenin vefatı nedeniyle kısıtlı küçüğe vasi tayini suretiyle vesayet altına alınması istemine ilişkindir.
... İlçe Nüfus Müdürlüğü 72549432 sayılı yazısı ile ... T.C. Kimlik numaralı ... Karakahya adlı şahsın TMK"nın 404. maddesi uyarınca vesayet altına alınmasını talep ve dava etmiştir.
... 3. Sulh Hukuk Mahkemesince, her ne kadar küçük ... Karakahya"ya vasi tayini için ihbarda bulunulmuş ise de; küçük ... Karakahya"nın babasının hayatta olup, velayetin babasına verilip verilmeyeceğine takdir yetkisinin, 4787 sayılı Kanunun 4. maddesine göre aile mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
... 3. Aile Mahkemesince ise, küçüğün babasının sağ olduğu ve velayetin takdirinin aile mahkemesine ait olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş ise de, öncelikle sulh hukuk mahkemesince askıda olan velayet konusunda küçüğün babası dinlenerek velayeti alma isteminin olması halinde aile mahkemesine ihbarda bulunarak velayete ilişkin dava sonucunun bekletici mesele yapılması, aksi halde vasilik yönünden gerekli kararı vermesi gerekirken, baba dinlenmeksizin görevsizlik kararı verilemeyeceği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
4721 sayılı TMK"nın “Vesayet işlerinde yetki başlığı altındaki 411. maddesinde, “Vesayet işlerinde yetki küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine aittir.” denilmektedir. Yine aynı Kanunun altıncı ayırımın velâyet başlığı altında düzenlenen bölümünde 337. maddesinde "Ana ve baba evli değilse velâyet anaya aittir. Ana küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velâyet kendisinden alınmışsa hâkim, çocuğun menfaatine göre, vasi atar veya velâyeti babaya verir.” denilmektedir.
Somut olayda, eşlerin boşanması sonucu küçüğün velayeti kendinde olan annenin ölmesi halinde velayet kendiliğinden babaya geçmez. Boşanma nedeniyle velayet askıdadır. Kural olarak; velayetin belirlenmesi aile mahkemesinin, vesayet altına alınma işlemi ise, sulh hukuk mahkemesinin görevine girer. Nüfus kayıtlarına göre velayeti kendisinde olmayan velinin sağ olup olmadığını nüfus idaresi görmek zorundadır. Çocuk ... oluncaya kadar denetime açık bir “velayet müessesesi” bulunmaktadır ve bu denetim ancak ihtisas mahkemesi olan aile mahkemelerince yerine getirilmelidir. Kıstlı küçüğün babası; velayet hakkı sahibi olan annenin vefatı aile kendiliğinden velayet hakkına sahip olamayacağı için, sağ kalan eş açısıdan velayete engel durumların bulunup bulunmadığı aile mahkemesince incelenmek zorundadır. Velayet o eşten yasaklanmadıkça vesayet kurumu devreye girmeyecektir.
Açıklanan nedenlerle; ilgili Nüfus Müdürlüğünce, velayeti askıda bulunan küçük hakkında sulh hukuk Mahkemesine vesayet altına alınması gerektiğine ilişkin ihbarda bulunulmuş olması sulh hukuk mahkemesini görevli yapmayacaktır. Öncelikle velayet hususunun ... 3. Aile Mahkemesince tartışılması, küçüğün vesayet altına alınmasının daha doğru olacağı kanaatine varılırsa; aile mahkemesince, sulh hukuk mahkemesine vesayet ihbarında bulunulması gerektiği düşünülmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 3. Aile Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 10/12/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi.