Danıştay 6. Daire 2017/5837 Esas 2020/13213 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2017/5837
Karar No : 2020/13213

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü/…
VEKİLİ : Huk. Müş. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, Torbalı ilçesi, … Mahallesi, … ada, …,…,…,…,…,…,…,…,…,…,.. ve … parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda yapılan … tarihli, … sayılı parselasyon işleminin … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile iptal edilmesi üzerine, uygulama öncesi duruma dönülmesi amacıyla hazırlanan parselasyon geri dönüşüm cetvellerine göre tapuya tescilin yapılması istemiyle yapılan başvurunun reddine dair Torbalı Tapu Müdürlüğü kararı ile bu kararı onaylayan İzmir Tapu ve Kadastro 3. Bölge Müdürlüğünün … tarihli, … sayılı kararına yapılan itirazın reddine dair … tarihli, … sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Dairesi Başkanlığı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yargı kararlarının gerekçesi ile birlikte bir bütün olması nedeniyle gerekçesi ile birlikte değerlendirilerek işlem tesis edilmesi gerektiği, dava konusu taşınmazları kapsayan alanda yapılan … tarihli, … sayılı parselasyon işleminin yargı kararıyla iptal edilmesi üzerine geri dönüşüm cetvelleri düzenlenerek ilk kadastral parsele (kök parsele) dönüldükten sonra yargı kararının gerekçesi dikkate alınarak yeniden parselasyon yapılması ve bu parselasyonun usulüne uygun bir şekilde ilan edilmek suretiyle kesinleştirilmesinden sonra tescil başvurusu yapılmasının zorunluluk oluşturduğu, yeni parselasyon yapılmaksızın sadece geri dönüşüm cetvelleri düzenlenmek suretiyle yapılan tescil başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık görülmediği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: Uyuşmazlıkta Danıştay Altıncı Dairesinin 26/02/2010 tarih ve E.2009/12798, K:20101740 sayılı kararıyla onanarak kesinleşen … İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararında, parselasyon işleminin büyükşehir belediye encümeni onayı olmadan tesis edilmesi nedeniyle hukuka aykırı bulunduğu, davacı belediyenin yargı kararının gerekçesinin de dikkate alınması suretiyle belirtilen onay noksanlığını tamamlamak ve bu usulde yargı kararının gereğini yerine getirmek yerine, geri dönüşüm dağıtım cetvelleri hazırlayarak parselasyon öncesi kadastral duruma dönülmesi amacıyla işlemler tesis ettiği ve bu çerçevede tesis edilen işlemlerin tapuya tescili konusunda doğan ihtilaf nedeniyle bu davanın açıldığı görüldüğünden, davaya konu idari işlemin hukuka uygunluğunun bu çerçevede değerlendirildiği, işlemlerde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesinin eklenmesi suretiyle İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mahkeme kararı ile idarenin geri dönüşüm işlemi ile birlikte yeni bir parselasyon işlemi yapılmasının zorunlu kılınmasının Anayasaya ve yasalara aykırı olduğu, parselasyon işleminin plansız alanda yapılmış olması nedeniyle büyükşehir belediyesine onaya gönderilmediği savunulmaktadır.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; İzmir İli, Torbalı İlçesi, …Mahallesi, … ada …,…,…,…,…,…,…,…,…,…,… ve .. parsel sayılı taşınmazları kapsayan alanda yapılan ve … tarih ve … sayılı belediye encümeni kararıyla kabul edilen parselasyon işleminin, .... İdare Mahkemesinin E:…, K:… sayılı ve 27.5.2009 tarihli kararı ile, ...5216 sayılı Kanunun 7/1-b maddesi uyarınca İzmir Büyükşehir Belediyesinin onayına sunulmayan dava konusu parselasyon işleminin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verildiği, söz konusu kararın Danıştay Altıncı Dairesinin 26/02/2010 tarih ve E.2009/12798, K:20101740 sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği, davacı tarafından söz konusu yargı kararı üzerine hazırlanan geri dönüşüm cetvellerinin tescil edilmesi yolundaki talebinin, yalnızca uygulama öncesi duruma dönülmesine karar verilerek geri dönüş cetvellerinin tanzim edilip kadastro parsellerinin oluşmasının mümkün olmadığı, geri dönüş cetvellerinin ve bunlar üzerinde yapılacak yeni uygulamaya ilişkin dağıtım cetvellerinin ayrı ayrı düzenlenerek (mevcut imar parsellerinde ayni ve şahsi hak iktisap edenleri de dikkate almak kaydıyla) yasal prosedür çerçevesinde gerekli ilan ve tebligatlar yapılarak kesinleştirilmesi halinde tescillerinin yapılmasının mümkün olduğu, sadece geri dönüş cetvellerinin tesciline yönelik talebin karşılanmasının mümkün bulunmadığı, geri dönüş planı yanında yeni bir uygulama planı yapılması durumunda talebin karşılanabileceği gerekçesi ile reddedilmesi üzerine görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
T.C. Anayasasının 2.maddesinde, Türkiye Cumhuriyetinin hukuk devleti olduğu, 138. maddesinin son fıkrasında, yasama, yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda oldukları, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28.maddesinin 1. fıkrasında da, Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hükme bağlanmıştır.
3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesinde, “İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re'sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.
....
Kesinleşen parselasyon planları tescil edilmek üzere tapu dairesine gönderilir. Bu daireler ilgililerin muvafakatı aranmaksızın, sicilleri planlara göre re'sen tanzim ve tesis ederler.” hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, davaya konu taşınmazların bulunduğu alanda yapılan parselasyonun yukarıda anılan yargı kararı ile iptaline karar verilmiştir. Bir bölgede parselasyon işleminin iptali üzerine dağıtım ilke ve esaslarına uygun yeni bir parselasyon işleminin her zaman yapılabileceği açık olmakla birlikte, parselasyon işleminin yargı kararı ile iptali sonucunda iptal kararının gereğinin yerine getirilmesinin ilk aşaması, kadastral parsellere dönüş cetvellerinin hazırlanması, onanması ve tapu kayıtlarında değişiklik olmuşsa eski hale dönüş yapılarak ilgilisince parselasyon öncesi hukuki duruma yeniden gelinmesinin sağlanmasıdır.
Bu durumda, belediyelerin parselasyon yapma konusunda takdir hakları bulunduğundan yargı kararıyla parselasyon yapmaya zorlanamayacağı gibi yapılan parselasyonun yargı kararıyla iptal edilmesi halinde belediyelerin yargı kararının uygulanması kapsamında iptal edilen uygulamadan önceki hukuki duruma dönme yönünde işlem yapmak zorunda olduğu, ancak geri dönüş yaptıktan sonra yeni bir parselasyon planının yapılmasının gerekip gerekmediği hususu idarenin takdir yetkisi kapsamına girmekte ise de, dava konusu taşınmazların bulunduğu alanda yapılan ve yukarıda anılan yargı kararı ile iptal edilen parselasyona yönelik olarak hazırlanan geri dönüş cetvelinin tescili başvurusu doğrultusunda işlem yapılması gerekirken anılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/12/2020 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.