Danıştay 4. Daire 1997/1138 Esas 1998/1171 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1998
Karar No : 1171
Esas Yılı : 1997
Esas No : 1138
Karar Tarihi : 25/03/998

GENEL GİDERLERDEN OLDUĞU KABUL EDİLEN REKLAMASYON GİDERLERİ NEDENİYLE ORTAYA ÇIKAN KUR FARKLARININ GİDER OLARAK KAYDEDİLEBİLECEĞİ HK.
Tekstil ürünleri imal ve ihracı işi ile uğraşan davacı şirketin 1993 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu ihraç edilen mallara ilişkin olarak ortaya çıkan reklamasyon giderlerine ait kur farklarının gider kaydedilemeyeceği ileri sürülerek davacı şirket adına re'sen kurumlar vergisi salınmış, fon hesaplanmış, kaçakçılık cezası kesilmiştir. ... Vergi Mahkemesi'nin … günlü ve … sayılı kararıyla; ... tarih ve ... sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan İhracat Yönetmeliği'ne göre ihracaatı müteakip, alıcı firma tarafından kabul edilmeyen mal karşılığında aynı değerde mal ihracı, buna ilişkin talep ve sözleşmeler ile gerekli belgelerin ilgili meslek kuruluşunca incelenip sonuçlandırılacağı belirtilmişken, olayda ihracaata aracılık eden şirketlerce düzenlenen reklamasyon faturalarına istinaden reklamasyon ve reklamasyon kur farkları gider yazılmışsa da bu faturaların ilgili mesleki teşekküller tarafından incelenmediği, İdarece karşıt inceleme yapılmasının da mümkün olmadığı, reklamasyonun gider kaydedilmesinin inceleme elemanınca kabul edilmesinin, kur farklarının gider kaydedilmesi için dayanak olamayacağı gerekçesiyle davanın vergi aslına ilişkin kısmının reddine; matrah farkı defter ve belgelerin incelenmesi ile ortaya çıkarıldığından olaya kaçakçılık cezası yerine kusur cezası uygulanmasının hakkaniyete ve içtihatlara uygun olacağı gerekçesiyle kaçakçılık cezasının kusur cezasına çevrilmesine karar verilmiştir. Davacı şirket, reklamasyonun gider olarak kaydedilmesi kabul edildiğinden fer'i nitelikte olan ve döviz alacağı tahakkuku nedeniyle doğmuş bulunan kur farklarının gider kaydedilmesinin de kabul edilmesi gerektiğinden yapılan tarhiyatın yerinde olmadığını; Vergi Dairesi Müdürlüğü, kaçakçılık cezası kesilmesinin yasaya uygun olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını istemektedir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 13 üncü maddesinde; kurumlar vergisinin, birinci maddede yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı,safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 40 ve 41 inci maddesinde indirilecek giderlerle gider kabul edilmeyen ödemeler belirtilmiş, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 280 inci maddesinde de; yabancı paraların borsa rayici ile değerleneceği ve bu madde hükmünün yabancı para ile olan senetli veya senetsiz alacaklar ve borçlar hakkında cari olduğu hükme bağlanmıştır.
Olayda; inceleme raporuyla, davacı şirketin yurtdışında kurulan pazarlama şirketine aracılı ihracatı nedeniyle ortaya çıkan ve aracı ihracatçı tarafından yurtdışına ödenerek davacı şirkete fatura edilen reklamasyon giderlerinin genel giderlerden olduğu kabul edilmişken, sözkonusu reklamasyon giderleri dolayısıyla ortaya çıkan ve davacı şirket açısından 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun değerlemeye ilişkin 280 inci maddesi hükmü gereği gider niteliği taşıdığı açık olan kur farklarına ilişkin olarak ihracata aracılık eden kuruluşlarca düzenlenen faturalara ait gider kayıtlarının kabul edilmemesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu durumda, reklamasyon giderleri nedeniyle ortaya çıkan kur farklarının gider kaydedilemeyeceği yönündeki mahkeme kararında isabet bulunmamaktadır.
Davalı İdarenin temyiz dilekçesinde ceza yönünden ileri sürdüğü iddialar mahkeme kararını kusurlandıracak nitelikte görülmemiştir.
Bu nedenle, davacı şirketin temyiz isteminin kabulüyle ... Vergi Mahkemesinin … sayılı kararının bozulmasına, Vergi Dairesi Müdürlüğü temyiz isteminin reddine, karar verildi.