Mahkemesi:...Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi (İlk Derece)


Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiş, davalı-birleşen dosya davacısı vekili tarafından duruşmalı olarak istenmiş, duruşma talebi kabul edilerek 04.09.20020 tarihinde yapılan duruşmaya davacı-birleşen dosya davalısı vekilleri Avukat ... ve Avukat ... ile davalı-birleşen dosya davacısı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve birleşen dava taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, sözleşmedeki tahkim şartı nedeniyle hakem heyetinde açılan dava sonucunda verilen hakem kararının HMK"nın 439. maddesi gereğince iptâli istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi sıfatıyla asıl ve birleşen davalara birleştirerek bakan bölge adliye mahkemesince asıl ve birleşen davanın ayrı ayrı reddine dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle HMK 439. maddedeki düzenlemeler gözetilmek üzere hakem kararının iptali talebi, Bölge Adliye mahkemesince ilk derece mahkemesi sıfatıyla uygun biçimde inceleme yapılıp bir isabetsizlik bulunmaksızın karar verilmiş olmasına, HMK 439. maddesinde yer alan iptâl sebepleri ile sınırlı yapılan incelemede; dava şartları ve hukukun uygulanması bakımından da hükmün bozulmasını gerektirir bir neden bulunmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendi kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-..., ... ve ..."den oluşan hakem kurulunca, 30.09.2014 tarihli hakem kararının 8 ve 9. maddelerinde artırılan dava değerine göre baş hakem ve hakemler için HMK"nın hakem ücret tarifesine göre hesaplanandan daha az kısmının yatırıldığı belirtilerek eksik yatırılan hakem ücretlerinin ve KDV"sinin davacı-karşı davalı ile davalı-karşı davacıdan tahsili ile baş hakem ile taraf hakemlerine ödenmesine de karar verilmiştir. Taraflar, hakem davası açıldıktan sonra anlaştıkları hakem ücretini yatırmış iseler de artırılan dava değeri ile ilgili taraflar ile hakem kurulunun anlaştıkları ve mutabık kaldıkları bir hakem ücreti bulunmadığı gibi tahkim şartında hakem ücreti ile ilgili bir düzenleme yoktur.Hakem ücreti konusu 6100 sayılı HMK"nın 440. maddesinde düzenlenmiş olup, 1 ve 2. bentlerinde taraflar ile hakemler arasında kararlaştırılabileceği gibi, yerleşmiş kurallar veya kurumsal tahkim kurallarına yollama yaparak da belirlenebileceği belirtildikten sonra üçüncü bentte bu konuda anlaşmaya varılamaz veya tahkim sözleşmesinde ücretin belirlenmesine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmazsa ya da bu konuda yerleşmiş kurallara veya kurumsal tahkim kurallarına yollama yapılmamışsa hakem veya hakem kurulu ücretinin ... hazırlanacak ücret tarifesine göre belirleneceği hükmü getirilmiştir.Az yukarıda açıklandığı gibi taraflar ve hakemler arasında artırılan dava bölümüyle ilgili hakem ücreti konusunda bir anlaşma olmadığı gibi, tahkim sözleşmesinde hakem ücretiyle ilgili bir düzenleme ile yerleşmiş kurallar veya kurumsal tahkim kurallarına bir yollama bulunmadığından, artırılan dava değeri ile ilgili hakemlere ücret verilip verilmeyeceği ve miktarının 6100 sayılı HMK"nın 440/3. maddesi hükmünce belirlenmesi gerekecektir.Tahkim yargılamasında ise hakemlerin görev ve yetkileri tahkim şartı ve sözleşmesi kapsamı ve taraflar arasındaki sözleşmeden doğan ihtilafların çözümü ile sınırlı olup, hakemlerin kendi ücretlerini belirleme ve tahsil kararı vermeleri görev ve yetkilerini aşmak olacağından bu konuda karar vermeleri 6100 sayılı HMK"nın 439/2-d maddesinde gözetilen tahkim sözleşmesi dışında kalan bir konuda yetkisini aşarak verilen karar niteliğindedir. 1086 sayılı HUMK yürürlükte olduğu dönemde çıkartılmış olmakla birlikte, hakemlerin hangi ihtilafları çözmekte yetkili olduğuna ilişkin olduğundan, 6100 sayılı HMK"nın yürürlüğe girmesinden sonra da geçerli olduğu kabul edilen 13.05.1964 gün 1964/1-3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararına göre hakem veya hakem ücretinin mahkemece tesbit ve tahsiline karar verilmesi mümkün olup, hakem veya hakem kurulunun kendi ücretlerini tesbit ve tahsiline karar vermelerinin mümkün olmadığı da kabul edilmiştir.6100 sayılı HMK"nın 439/3. maddesinde hakem veya hakem kurulunun tahkim sözleşmesi dışında kalan bir konuda karar verdiği iddiasıyla açılan iptâl davasında tahkim sözleşmesi kapsamında kalan konuların, tahkim sözleşmesi kapsamında olmayan konulardan ayrılmasının mümkün olduğu hallerde hakem kararının sadece tahkim sözleşmesi kapsamında olmayan konuları içeren bölümünün iptâl edilebileceği belirtildiği gibi, Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında hakem kararının kısmen iptâl edilebileceği kabul edilmektedir (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi"nin 15.11.2007 gün 2007/3708 Esas, 2007/7216 Karar, 29.05.2019 gün 2019/827 Esas , 2019/2588 Karar sayılı ilamları).Bu durumda iptâl davasına bakan bölge adliye mahkemesince hakem kurulu artırılan dava değeri üzerinden hakemler ile taraflar arasında anlaşma, sözleşmede bir hüküm ile yerleşik kurallar ile kurumsal kurallara yollama yapan bir hüküm bulunmamasına ve hakemlerin bu halde kendi ücretlerini tesbit ve tahsiline karar verme yetkileri olmamasına rağmen tahkim şartı verilen yetkiyi aşarak karar verdiği ve tahkim şartı dışında kalan karar bölümünün tahkim şartı kapsamında olan kısımdan ayrılması mümkün olduğundan hakem kurulu kararının hüküm kısmı 8. ve 9. bentlerinin 6100 sayılı HMK"nın 439/2-d maddesi gereğince iptâline karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme sonucu iptâl taleplerinin tümden reddi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, 2.540,00"ar TL duruşma vekâlet ücretinin taraflardan ayrı ayrı alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan diğer tarafa verilmesine, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 267,80 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davacı-birleşen dosya davalısına, 535,60 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı-birleşen dosya davacısına iadesine, HMK"nın 373. maddesi hükmü gözetilerek Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 17.09.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.